کتاب شرق میانه و اندیشه آزادی

کتاب شرق میانه و اندیشه آزادی نوشته‌ی سلیمان عبدی اثری پژوهشی و تحلیلی در حوزه‌ی فلسفه و اندیشه‌ی سیاسی است که نشر کازیوه آن را منتشر کرده است. این کتاب با رویکردی انتقادی و تحلیلی، به بررسی جریان‌های فکری و فلسفی در شرق میانه می‌پردازد و تلاش می‌کند نسبت میان مفاهیمی چون آزادی، عقلانیت، تساهل و بنیادگرایی را در بستر تاریخی و فرهنگی این منطقه واکاوی کند. نویسنده با تکیه‌بر منابع فلسفی، تاریخی و اجتماعی، به سراغ متفکران و نحله‌های فکری مختلف رفته و ضمن نقد و بررسی دیدگاه‌های آنان، به دنبال یافتن ریشه‌ها و موانع تحقق جامعه‌ی آزاد در شرق میانه است. کتاب، علاوه‌بر تحلیل فلسفه‌ی اسلامی، عرفان، بنیادگرایی و جریان‌های انتقادی معاصر، به نقش سنت، هویت و نسبت آن‌ها با مدرنیته نیز می‌پردازد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب شرق میانه و اندیشه آزادی

کتاب شرق میانه و اندیشه آزادی نوشته‌ی سلیمان عبدی، اثری تحلیلی در حوزه‌ی فلسفه و اندیشه‌ی سیاسی است که به بررسی ریشه‌ها و تحولات اندیشه‌ی آزادی در بستر شرق میانه می‌پردازد. این کتاب با الهام از روش انتقادی کارل پوپر و با نگاهی به سنت‌های فلسفی و کلامی اسلامی، تلاش کرده است تا منظومه‌ای از آراء متفکران برجسته‌ی شرق میانه را در کنار هم قرار دهد و نقاط قوت و ضعف آن‌ها را به بحث بگذارد. ساختار کتاب به گونه‌ای است که ابتدا به مبانی نظری و روش‌شناسی تحلیل متون فلسفی می‌پردازد و سپس با ورود به تاریخ اندیشه‌ی اسلامی، جریان‌های کلامی مانند معتزله و اشاعره، فلسفه‌ی اسلامی (با تمرکز بر کندی، فارابی، ابن‌سینا و ابن‌رشد)، عرفان و تصوف، و در نهایت جریان‌های انتقادی معاصر را بررسی می‌کند. عبدی در این کتاب، ضمن نقد نگاه‌های جزم‌گرایانه و بنیادگرا، بر اهمیت تساهل، تکثرگرایی و عقلانیت فردی تأکید کرده است و نسبت این مفاهیم را با امکان تحقق جامعه‌ی آزاد در شرق میانه می‌سنجد. کتاب، علاوه‌بر تحلیل تاریخی و فلسفی، به نقد رویکردهای سنت‌گرایانه و غرب‌ستیز در اندیشه‌ی معاصر ایران نیز می‌پردازد و تلاش می‌کند تصویری چندوجهی و غیرکلیشه‌ای از اندیشه‌ی آزادی در این منطقه ارائه دهد.

خلاصه کتاب شرق میانه و اندیشه آزادی

کتاب شرق میانه و اندیشه آزادی با رویکردی انتقادی و تحلیلی، به واکاوی ریشه‌ها و تحولات اندیشه‌ی آزادی در شرق میانه می‌پردازد. نویسنده در مقدمه، روش کار خود را متأثر از شیوه‌ی انتقادی کارل پوپر معرفی کرده و تأکید کرده است که هدفش، بررسی متون فلسفی و تاریخی با نگاهی انتقادی و غیرجزم‌گرایانه است. در بخش‌های آغازین، کتاب به بررسی نحله‌های کلامی اسلامی مانند معتزله و اشاعره می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه عقلانیت و تساهل در اندیشه‌ی معتزله، در برابر جزم‌گرایی اشاعره قرار می‌گیرد. سپس به فلسفه‌ی اسلامی و نقش فیلسوفانی چون کندی، فارابی، ابن‌سینا و ابن‌رشد پرداخته شده و تأکید می‌شود که فلسفه‌ی اسلامی عمدتاً عقل را در خدمت دین قرار داده و کمتر به عقلانیت مستقل میدان داده است. در ادامه، کتاب به عرفان و تصوف اسلامی می‌پردازد و تجربه‌ی عرفانی را به‌عنوان نوعی فردگرایی شناختی معرفی می‌کند که می‌تواند زمینه‌ساز تساهل و تکثرگرایی باشد. نویسنده با بررسی جریان‌های بنیادگرایی اسلامی، به نقد جزم‌گرایی و حذف اندیشه‌های مخالف می‌پردازد و بر اهمیت گفت‌وگو، نقد و پذیرش تفاوت‌ها در جامعه‌ی آزاد تأکید می‌کند. در بخش‌های پایانی، کتاب به جریان‌های انتقادی معاصر مانند اندیشه‌های آل احمد، شریعتی و سروش می‌پردازد و نسبت آن‌ها با مفاهیمی چون سنت، هویت و غرب را بررسی می‌کند. عبدی در نهایت نتیجه می‌گیرد که تحقق جامعه‌ی آزاد در شرق میانه، نیازمند عبور از جزم‌گرایی، پذیرش تکثر و تقویت عقلانیت انتقادی است.

چرا باید کتاب شرق میانه و اندیشه آزادی را بخوانیم؟

کتاب شرق میانه و اندیشه آزادی اثری است که با رویکردی تحلیلی و انتقادی، به سراغ یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های فکری و اجتماعی شرق میانه رفته است: نسبت آزادی با سنت، دین و عقلانیت. این کتاب با بررسی دقیق جریان‌های فلسفی، کلامی و عرفانی، تصویری چندلایه از تحولات فکری این منطقه ارائه می‌دهد و نشان می‌دهد که اندیشه‌ی آزادی، نه پدیده‌ای وارداتی، بلکه ریشه‌هایی در سنت‌های بومی نیز دارد. از ویژگی‌های شاخص کتاب، نقد نگاه‌های جزم‌گرایانه و بنیادگرا، تأکید بر اهمیت گفت‌وگو و نقد، و بررسی نقش عقلانیت فردی و تساهل در شکل‌گیری جامعه‌ی آزاد است. همچنین، کتاب با پرداختن به جریان‌های انتقادی معاصر، امکان مقایسه و بازاندیشی نسبت به وضعیت امروز اندیشه در ایران و شرق میانه را فراهم می‌کند. مطالعه‌ی این اثر، فرصتی برای آشنایی با فرازونشیب‌های فکری و فلسفی منطقه و بازاندیشی نسبت به مفاهیمی چون آزادی، سنت و هویت است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان فلسفه، علوم سیاسی، مطالعات اسلامی، جامعه‌شناسی و کسانی که دغدغه‌ی نسبت میان آزادی، سنت و دین را دارند پیشنهاد می‌شود. همچنین برای پژوهشگران حوزه‌ی اندیشه‌ی معاصر ایران و شرق میانه و افرادی که به دنبال فهم ریشه‌های فکری و تاریخی مسائل آزادی و تکثرگرایی هستند، مناسب است.