کتاب مبانی دوزیمتری و آشکارسازی پرتوها در پزشکی

کتاب مبانی دوزیمتری و آشکارسازی پرتوها در پزشکی نوشته‌ی ایرج عابدی، محمدرضا الهایی و ابوالفضل کوزری اثری تخصصی در حوزه‌ی فیزیک پزشکی است که نشر مانی آن را منتشر کرده است. این کتاب به بررسی اصول پایه و کاربردی دوزیمتری و آشکارسازی انواع پرتوهای یونیزان در محیط‌های پزشکی می‌پردازد و ساختار آن بر اساس سرفصل‌های مورد نیاز دانشجویان رشته‌های رادیولوژی، رادیوتراپی، فیزیک پزشکی و فناوری تصویربرداری طراحی شده است. نویسندگان با بهره‌گیری از منابع علمی معتبر و مقالات به‌روز، تلاش کرده‌اند مفاهیم پیچیده‌ی فیزیک پرتوها، روش‌های اندازه‌گیری دز، انواع آشکارسازها و اصول حفاظت پرتویی را به‌صورت گام‌به‌گام و با زبانی روشن ارائه دهند. این کتاب نه‌تنها برای دانشجویان، بلکه برای دستیاران رادیولوژی و علاقه‌مندان به مباحث ایمنی پرتویی و کاربردهای پزشکی تشعشع نیز قابل استفاده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مبانی دوزیمتری و آشکارسازی پرتوها در پزشکی

کتاب مبانی دوزیمتری و آشکارسازی پرتوها در پزشکی با تألیف ایرج عابدی، محمدرضا الهایی و ابوالفضل کوزری، به‌عنوان یک منبع جامع برای آموزش و یادگیری مفاهیم پایه و پیشرفته‌ی دوزیمتری و آشکارسازی پرتوها در علوم پزشکی تدوین شده است. ساختار کتاب به‌گونه‌ای طراحی شده که ابتدا مفاهیم بنیادی تشعشع یونیزان و تعامل آن با ماده را شرح می‌دهد و سپس به سراغ اصول میکروسکوپی و ماکروسکوپی تشخیص تابش می‌رود. در ادامه، انواع آشکارسازها از جمله گازی، سوسوزن و نیمه‌رسانا معرفی و مقایسه می‌شوند. بخش‌های بعدی به دوزیمترهای شخصی، پایش محیطی، اصول محافظتی و کاربردهای دوزیمتری در تصویربرداری پزشکی و پرتوکاران می‌پردازد. هر فصل با مثال‌ها، نمودارها و جداول تکمیل شده تا درک مفاهیم را تسهیل کند. این کتاب با توجه به نیازهای آموزشی دانشجویان و متخصصان حوزه‌ی فیزیک پزشکی و تصویربرداری پزشکی نگاشته شده و تلاش کرده است تا هم جنبه‌های نظری و هم کاربردی موضوع را پوشش دهد.

خلاصه کتاب مبانی دوزیمتری و آشکارسازی پرتوها در پزشکی

کتاب مبانی دوزیمتری و آشکارسازی پرتوها در پزشکی با تمرکز بر آموزش مفاهیم پایه و کاربردی، ابتدا به معرفی انواع پرتوهای یونیزان مانند ذرات آلفا، بتا، گاما، اشعه ایکس و نوترون‌ها می‌پردازد و ویژگی‌های فیزیکی، نحوه‌ی تولید و اثرات بیولوژیکی هرکدام را بررسی می‌کند. سپس، فرایندهای برهم‌کنش پرتوها با مواد و بافت‌های زیستی، از جمله یونیزاسیون و تحریک، به‌تفصیل شرح داده می‌شود تا اهمیت حفاظت پرتویی و مدیریت دز دریافتی روشن گردد. در بخش‌های بعدی، اصول دوزیمتری شامل تعاریف دز جذب‌شده، دز معادل، واحدهای اندازه‌گیری مانند بکرل و کوری، و تفاوت‌های آن‌ها مطرح شده است. کتاب به معرفی و مقایسه‌ی انواع آشکارسازهای پرتو، از جمله آشکارسازهای گازی (اتاقک یونش، شمارشگر تناسبی، گایگر-مولر)، سوسوزن (سنتیلاتورهای آلی و معدنی) و نیمه‌رسانا (سیلیکون، تلورید کادمیم و ماسفت‌ها) می‌پردازد و نقاط قوت و محدودیت‌های هرکدام را در کاربردهای پزشکی توضیح می‌دهد. در ادامه، دوزیمترهای شخصی و محیطی، استانداردها و پروتکل‌های بین‌المللی، روش‌های کالیبراسیون و خوانش دز، و الزامات نگهداری و استفاده صحیح از تجهیزات دوزیمتری بررسی شده است. فصل‌های پایانی به پایش محیطی، اصول محافظتی در برابر پرتوها، طراحی حفاظ‌ها، و کاربرد دوزیمتری در تصویربرداری پزشکی و پرتوکاران اختصاص یافته است. کتاب با ارائه‌ی مثال‌های کاربردی، نمودارها و جداول، تلاش کرده است تا مفاهیم را برای دانشجویان و متخصصان قابل فهم و عملی سازد.

چرا باید کتاب مبانی دوزیمتری و آشکارسازی پرتوها در پزشکی را بخوانیم؟

مطالعه‌ی این کتاب به دلیل پوشش کامل و مرحله‌به‌مرحله‌ی مباحث دوزیمتری و آشکارسازی پرتوها، برای کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر از اصول فیزیکی و کاربردی تشعشع در پزشکی هستند، ارزشمند است. ویژگی شاخص این اثر، ارائه‌ی توضیحات روشن درباره‌ی انواع پرتوها، نحوه‌ی تعامل آن‌ها با مواد و بافت‌ها، و معرفی دقیق ابزارهای اندازه‌گیری و آشکارسازی است. همچنین، کتاب با پرداختن به استانداردها و الزامات ایمنی، به خواننده کمک می‌کند تا اهمیت حفاظت پرتویی و مدیریت دز را در محیط‌های پزشکی و صنعتی بهتر درک کند. وجود مثال‌ها و نمودارهای متعدد، یادگیری مفاهیم را تسهیل کرده و امکان استفاده‌ی عملی از دانش ارائه‌شده را فراهم می‌سازد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های فیزیک پزشکی، رادیولوژی، رادیوتراپی، فناوری تصویربرداری پزشکی و پرتوپزشکی پیشنهاد می‌شود. همچنین به متخصصان و دستیاران رادیولوژی و افرادی که دغدغه‌ی ایمنی پرتویی و مدیریت دز در محیط‌های پزشکی و صنعتی دارند، توصیه می‌شود.