کتاب پلنگ برفی

کتاب پلنگ برفی با عنوان اصلی La panthere des neiges نوشته سیلون تسون و ترجمه پریزاد تجلی، یک ناداستان تأمل‌برانگیز است که انتشارات مروارید آن را در سال ۱۴۰۱ منتشر کرده است. این کتاب روایتگر سفری ماجراجویانه به فلات تبت است؛ جایی که نویسنده همراه با ونسان مونیه، عکاس حیات‌وحش، به جست‌وجوی پلنگ برفی می‌رود. این نویسنده که پیش‌تر با آثار تجربی و سفرنامه‌هایش شناخته شده، در این کتاب نیز تجربه‌ای عمیق از زیستن در دل طبیعت وحشی و سرد را به تصویر کشیده است. روایت او نه‌تنها به توصیف مناظر و حیوانات نادر می‌پردازد، بلکه با نگاهی فلسفی و شاعرانه، پرسش‌هایی درباره‌ی انسان و طبیعت و معنای حضور در جهان را مطرح می‌کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب پلنگ برفی اثر سیلون تسون

کتاب پلنگ برفی، یک ناداستان در قالب سفرنامه و موجب تأملات فلسفی مخاطب است. این سفرنامه را سیلون تسون با الهام از تجربه‌ی واقعی خود در تبت نوشته است. کتاب ساختاری روایی دارد و در سه بخش اصلی، خواننده را از انگیزه‌ی سفر تا مواجهه با طبیعت و حیوانات نادر به‌ویژه پلنگ برفی همراه می‌کند. نویسنده در کنار ونسان مونیه، عکاس حیات‌وحش و دو همراه دیگر در سرمای استخوان‌سوز و ارتفاعات تبت، روزها را به کمین و مشاهده‌ی حیات‌وحش گذرانده‌اند. روایت حاضر ترکیبی از توصیف‌های دقیق جغرافیایی، زیست‌شناسی، خاطرات شخصی و تأملات فلسفی درباره‌ی جایگاه انسان در طبیعت است.

نویسنده با نگاهی انتقادی به مدرنیته، شکار و تأثیر انسان بر محیط‌زیست، همزمان زیبایی و خشونت طبیعت را به تصویر کشیده است. کتاب حاضر با زبانی شاعرانه و جزئی‌نگرانه، تجربه‌ی انتظار و شکیبایی و مواجهه با ناشناخته‌ها را به ما منتقل کرده و در لایه‌های زیرین خود، به پرسش‌هایی درباره‌ی معنای زندگی، رنج و ارتباط انسان با جهان پیرامون پرداخته است. فیلم مستند The Velvet Queen (۲۰۲۱) ساخته‌ی سیلون تسون و در باب جست‌وجوی پلنگ برفی در تبت است؛ اثری که جایزه‌ی سزار بهترین فیلم مستند را دریافت کرد.

خلاصه کتاب پلنگ برفی

این ناداستان در قالب سفرنامه، با شرح سفری آغاز می‌شود که سیلون تسون به‌همراه ونسان مونیه، عکاس حیات‌وحش و دو همراه دیگر به فلات تبت داشتند. آن‌ها می‌خواستند پلنگ برفی، این حیوان افسانه‌ای و کمیاب را ببینند. سفر در سرمای شدید و ارتفاعات بالای ۴۰۰۰ متر جریان داشت. تسون از همان ابتدا به انگیزه‌های شخصی و فلسفی خود برای این سفر اشاره می‌کند؛ ازجمله میل به دیدن حیوانی که نماد قدرت و رازآلودگی است و همچنین جست‌وجوی معنایی عمیق‌تر در دل طبیعت. در طول اقامت در کلبه‌ای ساده، گروه هر روز پیش از طلوع خورشید به کمین می‌نشیند و با صبر و شکیبایی، حیوانات مختلفی چون غژگاو، گرگ، آنتلوپ و الاغ وحشی را مشاهده می‌کنند. روایتِ تسون پر است از توصیف‌های دقیق مناظر، رفتار حیوانات و تأملات درباره‌ی چرخه‌ی زندگی و مرگ در طبیعت. او بارها به نقش انسان در تخریب زیستگاه‌ها و شکار بی‌رویه اشاره می‌کند و از زاویه‌ای انتقادی به مدرنیته و جدایی انسان از طبیعت می‌نگرد. نویسنده در کنار این مشاهدات به خاطرات شخصی، دغدغه‌های فلسفی و طنزهای ظریف درباره‌ی همراهانش می‌پردازد. انتظار برای دیدن پلنگ برفی به نمادی از جست‌وجوی معنا، ایمان و پذیرش نادیدنی‌ها بدل می‌شود. درنهایت، کتاب بیش از آنکه درباره‌ی شکار یا مشاهده‌ی حیوانی خاص باشد، درباره‌ی مواجهه‌ی انسان با طبیعت، صبر، حضور و پذیرش رازهای جهان است.

چرا باید کتاب پلنگ برفی را بخوانیم؟

کتاب پلنگ برفی اثری است که تجربه‌ی زیستن در دل طبیعت وحشی را با تأملات فلسفی و شاعرانه در هم می‌آمیزد. این کتاب برای کسانی که به سفرنامه‌های متفاوت، روایت‌هایی درباره‌ی طبیعت و پرسش‌های وجودی علاقه دارند، تجربه‌ای دیگر فراهم می‌کند. نویسنده با جزئی‌نگری و صداقت نه‌تنها زیبایی و خشونت طبیعت را نشان داده، بلکه به نقش انسان در این چرخه و مسئولیت او در قبال محیط‌زیست پرداخته است. روایتِ انتظار، شکیبایی و مواجهه با ناشناخته‌ها، فرصتی برای بازاندیشی درباره‌ی جایگاه انسان در جهان و معنای حضور فراهم می‌کند. این کتاب می‌تواند الهام‌بخش نگاهی تازه به رابطه‌ی انسان و طبیعت باشد، بی‌آن‌که به ورطه‌ی شعارزدگی یا اغراق بیفتد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن کتاب پلنگ برفی به دوستداران ناداستان و قالب سفرنامه، دوستداران طبیعت و حیات‌وحش، کسانی که دغدغه‌ی محیط‌زیست دارند و افرادی که به تأملات فلسفی درباره‌ی زندگی و جایگاه انسان در جهان علاقه‌مند هستند، پیشنهاد می‌شود. همچنین این اثر برای کسانی که به‌دنبال تجربه‌ی روایت‌های متفاوت و عمیق از سفر و زیستن در دل طبیعت هستند، مناسب است.

درباره سیلون تسون

سیلون تسون (Sylvain Tesson) زاده‌ی سال ۱۹۷۲ میلادی، نویسنده و ماجراجویی فرانسوی است که در پاریس متولد شد. او فرزند روزنامه‌نگار مشهور و بنیان‌گذار روزنامه‌ی Le Quotidien de Paris (فیلیپ تسّون) و ماری‌کلود تسون است. در اوایل دهه‌ی ۱۹۹۰ سفرهای غیرمعمول خود را آغاز کرد؛ ازجمله عبور از ایسلند با موتور سیکلت، سفر با دوچرخه به دور دنیا با دوست دوران دبیرستانش و پیمایش ۵۰۰۰ کیلومتر در کوه‌های هیمالیا در سال ۱۹۹۷ میلادی. این سفرها منبع الهام کتاب‌های نخستین او بودند. بعدها او به‌همراه دوستش از دشت‌های آسیای مرکزی با اسب عبور کرد که نتیجه‌اش دو اثر دیگر بود. این نویسنده در چندین سفر پژوهشی در پاکستان و افغانستان شرکت کرد و در پروژه‌ای بلندپروازانه مسیر احتمالی فرار از گولاگ، براساس کتاب The Long Walk اثر سواومیر راویچ را بازسازی کرد؛ تجربه‌ای که در کتاب دیگری به قلم خودش ثبت شد. او در سال ۲۰۱۰ برای شش ماه در کلبه‌ای چوبی در کرانه‌ی دریاچه‌ی بایکال در سیبری به‌تنهایی زندگی کرد. حاصل این انزوا کتاب The Consolations of the Forest (۲۰۱۱) بود که در سال ۲۰۱۴ جایزه‌ی بهترین کتاب سفر دلمن (Dolman Best Travel Book Award) را از آن خود کرد. فیلم مستندی به نام Alone, 180 Days on Lake Baikal و فیلم سینمایی In the Forests of Siberia (۲۰۱۶) نیز براساس همین تجربه ساخته شدند. سیلون تسون در سال ۲۰۱۴ در پی سقوط از سقف خانه‌ای در شامونیکس دچار شکستگی جمجمه و فلج در نیمه‌ی راست صورت شد. او پس از بهبودی تصمیم گرفت با پای پیاده سراسر فرانسه را بپیماید؛ تجربه‌ای که منجر به نگارش کتاب تازه و الهام‌بخش تولید فیلمی در سال ۲۰۲۳ شد. همچنین فیلم مستند The Velvet Queen (۲۰۲۱) ساخته‌ی سیلون تسون و در باب جست‌وجوی پلنگ برفی در تبت است؛ اثری که جایزه‌ی سزار بهترین فیلم مستند را دریافت کرد. تسون امروزه یکی از پرخواننده‌ترین نویسندگان سفر و طبیعت در فرانسه به شمار می‌آید و آثارش، تلفیقی از فلسفه، ادبیات و تأملات اگزیستانسیال درباره‌ی تنهایی، طبیعت و معنای آزادی است.

این کتاب یا نویسنده چه جوایز و افتخاراتی کسب کرده است؟

سیلون تسون دریافت‌کننده‌ی جایزه‌ی مدیسی (۲۰۱۱) و برنده‌ی جایزه‌ی معتبر Prix Renaudot بوده است. کتاب The Consolations of the Forest (۲۰۱۱) به قلم او در سال ۲۰۱۴ جایزه‌ی بهترین کتاب سفر دلمن (Dolman Best Travel Book Award) را از آن خود کرد. فیلم مستند The Velvet Queen (۲۰۲۱) ساخته‌ی سیلون تسون و در باب جست‌وجوی پلنگ برفی در تبت است؛ اثری که جایزه‌ی سزار بهترین فیلم مستند را دریافت کرد. برخی منتقدان از جمله بروس بگو و ژان - زاویه ریدون این نویسنده را به کلیشه‌سازی و بازتولید نگرش‌های شرق‌شناسانه و نئواستعماری در نوشته‌هایش متهم کرده‌اند. او همچنین به ارتباط با محافل راست‌گرای فرانسه ازجمله رادیو کورْتوازی و نویسندگانی مانند ژان راسپای و دومینیک ونر شناخته می‌شود. در سال ۲۰۲۴، انتخاب او به‌عنوان حامی جشنواره‌ی بهار شاعران (Printemps des Poètes)، واکنش‌های تندی در میان روشنفکران فرانسوی برانگیخت و موجب استعفای مدیر هنری جشنواره شد؛ بااین‌حال چهره‌هایی چون ژاک لانگ از او دفاع کردند.

چه نسخه‌های دیگری از این کتاب در ایران منتشر شده است؟

کتاب پلنگ برفی ترجمه‌ی زیور ایزدپناه توسط نشر بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه‏‫ و در سال ‏‫۱۴۰۰ روانه‌ی بازار کتاب ایران شد.

بخشی از کتاب پلنگ برفی

«مونیه، ماری و لئو پیش می‌رفتند، داشتند زیر سنگینی بار له می‌شدند. آذوقه و وسایل اتراق هم به وسایل عکاسی اضافه شده و سنگینی ساک‌های دوستانم را به سی‌وپنج کیلو رسانده بود. مونیه به‌سختی داشت چهل کیلو بار را به دوش می‌کشید. بااین‌حال بی‌خیال توشهٔ فرهنگی‌اش (کتاب قطور شالر) هم نمی‌شد. عذاب وجدان داشتم که در این تلاش دسته‌جمعی مشارکتی نداشتم. شرمندگی‌ام را با یادداشت‌برداری‌هایی جبران می‌کردم که در توقفگاه برای رفقایم می‌خواندم. جوهر یخ می‌زد، خیلی سریع جمله‌ها را روی کاغذ می‌آوردم: «رگه‌های سیاهی روی دامنه‌ها شیار می‌اندازند، گویا وقتی خدا دنیا را به تصویر می‌کشیده، قلمش را که در دوات گذاشته از آن شُره کرده.» قسم می‌خورم این تصورات، نابجا نبودند چون سنگ‌های رسوبی مخروطی با پنج هزار متر ارتفاع، شکل دوات‌هایی بودند که روی میز قرار داشتند و زنگارهای سیاهی از آن روی کناره‌هایش پاشیده بود. دورتر، غژگاوها هم به‌نظر می‌رسید نقطه‌گذاری‌های این نوشته بودند.»