کتاب حقوق مدنی

کتاب الکترونیکی «حقوق مدنی (وصیت، ارث، شفعه)» نوشتهٔ ابراهیم تقی‌زاده و سحر علی‌پور، توسط نشر دانشگاه پیام نور منتشر شده است. این اثر به‌عنوان منبع آموزشی برای دانشجویان رشته حقوق و علاقه‌مندان به مباحث حقوق مدنی، به بررسی سه نهاد مهم حقوقی یعنی وصیت، ارث و شفعه می‌پردازد و با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، مفاهیم، قواعد و کاربردهای این نهادها را در نظام حقوقی ایران شرح می‌دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب حقوق مدنی

«حقوق مدنی (وصیت، ارث، شفعه)» اثری دانشگاهی و آموزشی است که به‌صورت ناداستان و با ساختاری منظم، سه بخش اصلی حقوق مدنی را بررسی می‌کند. این کتاب با هدف آموزش برنامه‌ای و خودآموز برای دانشجویان حقوق تدوین شده و علاوه‌بر ارائهٔ مباحث نظری، نمونه سؤالات چهارگزینه‌ای و تشریحی را برای هر فصل در نظر گرفته است. نویسندگان، ابراهیم تقی‌زاده و سحر علی‌پور، تلاش کرده‌اند تا با تکیه‌بر منابع فقهی و حقوقی، مباحث را به‌گونه‌ای ارائه دهند که هم جنبهٔ علمی و هم جنبهٔ کاربردی داشته باشد. کتاب از سه بخش اصلی تشکیل شده است: بخش اول به وصیت و انواع آن، شرایط و آثار حقوقی می‌پردازد؛ بخش دوم به ارث، قواعد و طبقات وراث و سهم‌الارث اختصاص دارد؛ و بخش سوم نیز حق شفعه و شرایط و آثار آن را بررسی می‌کند. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که هر فصل با هدف‌های یادگیری آغاز می‌شود و با خودآزمایی‌ها به پایان می‌رسد تا مخاطب بتواند میزان یادگیری خود را ارزیابی کند. این اثر به‌عنوان منبع درسی در دانشگاه پیام نور و سایر مراکز آموزش عالی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به‌ویژه برای دانشجویان حقوق و علاقه‌مندان به مباحث حقوق مدنی ایران تدوین شده است.

خلاصه کتاب حقوق مدنی

کتاب «حقوق مدنی (وصیت، ارث، شفعه)» به بررسی سه نهاد مهم حقوقی در نظام حقوقی ایران می‌پردازد و تلاش می‌کند مفاهیم، قواعد و کاربردهای آن‌ها را به‌صورت تحلیلی و تطبیقی شرح دهد. در بخش وصیت، ابتدا مفهوم لغوی و اصطلاحی وصیت، اوصاف ذاتی آن مانند تعلیق به فوت، تملیک رایگان و قابلیت رجوع، و انواع وصیت (تملیکی و عهدی) توضیح داده می‌شود. سپس به شرایط صحت وصیت، اهلیت موصی و موصی‌له، مشروع‌بودن جهت وصیت، و تفاوت‌های وصیت تملیکی و عهدی پرداخته می‌شود. مباحثی مانند وصیت مجنون، صغیر ممیز، سفیه، ورشکسته و اکراهی، همچنین اثر خودکشی در وصیت و وصیت به مال غیر نیز بررسی شده‌اند. در بخش ارث، کتاب با ارائهٔ تاریخچه‌ای از ارث، مفهوم و شرایط تحقق آن، طبقات مختلف وراث، سهم‌الارث هر طبقه، موانع ارث مانند قتل و کفر، و قواعد خاص مانند عول و تعصیب، به تحلیل قواعد تقسیم ترکه و سهم‌الارث می‌پردازد. همچنین ارث خنثی، تعارض قوانین در باب ارث و موارد خاص مانند ارث حمل و سقط‌جنین نیز مورد توجه قرار گرفته است. در بخش شفعه، مفهوم و ماهیت حقوقی شفعه، مبانی و شرایط ایجاد آن، آثار و احکام اخذ به شفعه، و شرایط اختصاصی مانند فوریت و ممنوعیت تبعیض در اجرای حق شفعه بررسی می‌شود. کتاب به آثار حقوقی انتقال مالکیت به شفیع، وضعیت منافع و نماءات، و تأثیر اعمال حق شفعه در معاملات مشتری نیز می‌پردازد. در مجموع، این اثر با تکیه‌بر مواد قانونی، آرای فقهی و تحلیل‌های حقوقی، تلاش دارد تصویری جامع از سه نهاد وصیت، ارث و شفعه در حقوق ایران ارائه دهد و مخاطب را با ابعاد نظری و عملی آن‌ها آشنا کند.

چرا باید کتاب حقوق مدنی را بخوانیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای کسانی که به‌دنبال درک عمیق و دقیق از نهادهای کلیدی حقوق مدنی ایران هستند، بسیار مفید است. «حقوق مدنی (وصیت، ارث، شفعه)» با ارائهٔ تحلیل‌های تطبیقی و فقهی، به مخاطب کمک می‌کند تا علاوه‌بر آشنایی با مفاهیم و قواعد، توانایی حل مسائل حقوقی مرتبط با وصیت، ارث و شفعه را به‌دست آورد. وجود مثال‌های کاربردی، خودآزمایی‌ها و طرح سؤالات تشریحی و تستی، این کتاب را به منبعی مناسب برای آمادگی در امتحانات دانشگاهی و آزمون‌های حقوقی تبدیل کرده است. همچنین، پرداختن به اختلاف‌نظرهای فقهی و حقوقی، مخاطب را با دیدگاه‌های مختلف آشنا می‌کند و زمینهٔ تحلیل انتقادی را فراهم می‌آورد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان رشته حقوق، داوطلبان آزمون وکالت و قضاوت، پژوهشگران حوزه حقوق مدنی و علاقه‌مندان به مباحث حقوقی مناسب است. همچنین برای کسانی که درگیر مسائل مربوط به وصیت، ارث یا شفعه هستند یا به‌دنبال راه‌حل‌های حقوقی در این زمینه‌ها می‌گردند، مطالعهٔ این اثر توصیه می‌شود.

بخشی از کتاب حقوق مدنی

«در بین اهل لغت در ریشه واژه وصیّت، اختلاف‌نظر وجود دارد. این اختلاف بین فقها نیز ملاحظه می‌شود. بعضی، وصیّت را اسم مصدر از (وصی، یصی، صیه) و به معنی «وصل و الحاق» می‌دانند. یعنی وصل می‌کند چیزی را به دیگری. شیخ طوسی در «مبسوط» می‌فرماید: «الوصیه مشتقه من وصی یصی و هو من الوصل و معناه انه یصل تصرفه بما یکون بعد الموت ما قبل الموت». علامه در «تذکره الفقها» می‌فرماید: «هی مشتقه من قولهم وصی الیه بکذا یصیه صیه اذا وصل به و ارض واصیه ای متصله النبات فسمی هذا التصرف وصیه لما فیه من وصله القریه الواقعه بعد الموت بالقربات المنجزه فی الحیوه فکانه وصل تصرفه فی حیاته بتصرفه بعد ممائة». و ابن ادریس در «سرائر» می‌فرماید: «الوصیه مشتقه من وصی یصی، و هو الوصل؛ و معناه نه یصل تصرفه بما یکون بعد الموت ما قبل السوت». این سه فقیه معتقدند: دلیل اینکه این‌گونه تصرفات را وصیّت گفته‌اند آن است که شخص موصی، تصرفات زمان حیاتش را به تصرفات بعد از مرگ متصل نموده است.»