کتاب روان زخم

معرفی کتاب روان زخم

کتاب الکترونیکی «روان‌زخم» (بررسی تروما و راه‌های درمان آن) نوشتهٔ مینا امینی و با ویراستاری مونا بابایی‌پور توسط پژوهندگان نجوای قلم منتشر شده است. این اثر به موضوع آسیب روانی، تروما و اختلال استرس پس از سانحه می‌پردازد و با زبانی علمی و کاربردی، مفاهیم پایه، نشانه‌ها و راهکارهای مدیریت و درمان این اختلالات را بررسی می‌کند. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب روان زخم

«روان‌زخم» اثری است که به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های سلامت روان در دنیای امروز می‌پردازد: تروما یا آسیب روانی. کتاب در فضایی که مسائل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی پیچیده‌تر شده‌اند و افراد بیشتری با بحران‌های روانی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، تلاش دارد مفاهیم پایه‌ای تروما، نشانه‌ها و پیامدهای آن را برای مخاطب روشن کند. نویسنده با تکیه بر منابع معتبر و تجربیات بالینی، انواع تروما (حاد، مزمن، پیچیده و ثانویه) را معرفی می‌کند و تفاوت آن را با استرس توضیح می‌دهد. همچنین به نقش طرحواره‌ها یا تله‌های زندگی در شکل‌گیری و تداوم آسیب‌های روانی اشاره می‌شود. کتاب در سال ۱۴۰۴ منتشر شده و با توجه به شرایط اجتماعی و افزایش آگاهی عمومی درباره سلامت روان، جایگاه ویژه‌ای در میان آثار روان‌شناسی کاربردی پیدا کرده است. نویسنده در کنار معرفی مفاهیم، به درمان‌های نوین مانند شناخت‌درمانی، درمان مبتنی بر شفقت، ذهن‌آگاهی و دارودرمانی نیز می‌پردازد و توصیه‌هایی برای اطرافیان افراد آسیب‌دیده ارائه می‌دهد. این کتاب برای کسانی که به دنبال شناخت بهتر خود و بهبود کیفیت زندگی هستند، می‌تواند راهنمایی مفید باشد.

خلاصه کتاب روان زخم

در «روان‌زخم»، مینا امینی با رویکردی تحلیلی به بررسی تروما و پیامدهای آن می‌پردازد. کتاب با تعریف تروما آغاز می‌شود و توضیح می‌دهد که این آسیب روانی تنها به رویدادهای فاجعه‌بار محدود نمی‌شود، بلکه هر تجربه‌ای که احساس امنیت فرد را به خطر بیندازد، می‌تواند منجر به تروما شود. نویسنده انواع تروما را به صورت حاد، مزمن، پیچیده و ثانویه دسته‌بندی می‌کند و برای هرکدام مثال‌هایی از زندگی روزمره و تجربیات بالینی می‌آورد. تفاوت میان استرس و تروما به‌وضوح شرح داده می‌شود و تأکید می‌شود که تروما برخلاف استرس، همواره آسیب‌زا است و می‌تواند باورهای بنیادی فرد دربارهٔ خود و جهان را تغییر دهد. کتاب به نشانه‌های روانی و فیزیکی تروما می‌پردازد و توضیح می‌دهد که این علائم می‌توانند از شوک و انکار تا اضطراب، افسردگی، بی‌خوابی و دردهای جسمی متغیر باشند. اگر این نشانه‌ها به موقع درمان نشوند، ممکن است به اختلال استرس پس از سانحه تبدیل شوند که با افکار مزاحم، اجتناب، احساسات منفی و واکنش‌های شدید همراه است. در ادامه، نقش طرحواره‌ها یا تله‌های زندگی در شکل‌گیری و تداوم تروما بررسی می‌شود. طرحواره‌هایی مانند آسیب‌پذیری، شکست، معیارهای سخت‌گیرانه و محرومیت هیجانی به عنوان الگوهای ذهنی ریشه‌دار معرفی می‌شوند که می‌توانند فرد را در چرخهٔ آسیب روانی نگه دارند. نویسنده به درمان‌های مختلف از جمله شناخت‌درمانی، درمان مبتنی بر شفقت، ذهن‌آگاهی و دارودرمانی اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد که هرکدام چگونه می‌توانند به بهبود وضعیت روانی فرد کمک کنند. در پایان، توصیه‌هایی برای اطرافیان افراد آسیب‌دیده ارائه می‌شود تا بتوانند نقش حمایتی مؤثری ایفا کنند.

چرا باید کتاب روان زخم را خواند؟

این کتاب با تمرکز بر تروما و اختلالات مرتبط با آن، به مخاطب کمک می‌کند تا نشانه‌های آسیب روانی را در خود یا اطرافیان تشخیص دهد و با راهکارهای علمی و عملی برای مدیریت و درمان آن‌ها آشنا شود. پرداختن به نقش طرحواره‌ها و معرفی درمان‌های نوین، دیدگاهی جامع دربارهٔ ریشه‌ها و راه‌های بهبود تروما ارائه می‌دهد. مطالعهٔ این اثر می‌تواند به افزایش آگاهی، خودشناسی و بهبود کیفیت زندگی کمک کند.

خواندن کتاب روان زخم را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

«روان‌زخم» برای افرادی مناسب است که با اضطراب، افسردگی، یا نشانه‌های آسیب روانی مواجه‌اند یا در معرض رویدادهای استرس‌زا قرار دارند. همچنین دانشجویان و علاقه‌مندان به روان‌شناسی، مشاوران و درمانگران، و خانواده‌هایی که یکی از اعضایشان با تروما دست‌وپنجه نرم می‌کند، می‌توانند از مطالب این کتاب بهره‌مند شوند.

فهرست کتاب روان زخم

- مقدمه: معرفی اهمیت موضوع تروما و آسیب روانی در زندگی امروز و ضرورت شناخت آن. - تروما: تعریف تروما، ریشه‌های لغوی و روان‌شناختی، و تفاوت آن با استرس. - عناصر تروما: بررسی ویژگی‌های اصلی رویدادهای تروماتیک و تأثیر آن‌ها بر فرد. - انواع تروما: معرفی تروماهای حاد، مزمن، پیچیده و ثانویه با مثال‌های کاربردی. - علائم تروما: شرح نشانه‌های روانی، احساسی و فیزیکی آسیب روانی. - شفا از ضربه: توضیح روند بهبود و اهمیت سوگواری و پذیرش آسیب. - تبدیل تروما به اختلال استرس پس از سانحه: بررسی شرایطی که تروما به اختلال مزمن تبدیل می‌شود و نشانه‌های آن. - تن و تروما: نقش بدن و واکنش‌های فیزیولوژیک در تجربه و یادآوری تروما. - تله‌های زندگی یا طرحواره‌ها و نقش آن‌ها در تروماها: معرفی طرحواره‌های ذهنی و تأثیر آن‌ها بر تداوم آسیب روانی. - طرحواره آسیب‌پذیری، شکست، معیارهای سخت‌گیرانه و محرومیت هیجانی: شرح هر طرحواره و ارتباط آن با تروما. - انقلاب شناخت‌درمانی: معرفی رویکرد شناخت‌درمانی و کاربرد آن در درمان تروما. - درمان مبتنی بر شفقت: توضیح درمان شفقت‌محور و نقش آن در بهبود اختلال استرس پس از سانحه. - درمان حساسیت‌زدایی از طریق حرکت چشم و پردازش مجدد: معرفی روش EMDR و کاربردهای آن. - ذهن‌آگاهی: شرح مفهوم ذهن‌آگاهی و نقش آن در مدیریت استرس و تروما. - توصیه‌ای به دوستان و اطرافیان اشخاص ترومادیده: راهنمایی برای حمایت از افراد آسیب‌دیده. - نتیجه‌گیری و منابع: جمع‌بندی مطالب و ارائه منابع برای مطالعه بیشتر.

بخشی از کتاب روان زخم

«تروما یا روان‌زخم چیست؟ انجمن روان‌پزشکی آمریکا در ویرایش پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی (۲۰۱۲-۲۰۱۳)، رویداد تروماتیک یا تروما را چنین تعریف می‌کند: «مرگ، جراحت جدی، تجاوز جنسی و یا تهدید جدی به تجربه‌کردن این رویدادها (یعنی فرد تا آستانه تجربه واقعی پیش می‌رود، ولی جان سالم به در می‌برد)». تروما ریشهٔ یونانی دارد و به‌معنای «زخم» و «جراحت» است؛ اما در روان‌شناسی تروما به تأثیر منفی و بدی که یک واقعه در یک فرد برجای می‌گذارد، اشاره دارد. تروما صرفاً تجارب شدید و خیلی وحشتناک نیست که شاید با شنیدن این واژه در ذهن ما متبادر شود مثل جنگ و سایر بلاهای طبیعی بلکه هر تجربه روزمره‌ای که واکنش فیزیولوژیک ما به آن تجربه، شدید باشد، ممکن است تروما نام گیرد؛ بنابراین با درنظر گرفتن این تعریف از تروما، درک این موضوع خیلی عمیق‌تر می‌شود که بسیاری از مخاطبین ما که در طول روز با آن‌ها در ارتباطیم با تروما درگیر هستند. این آسیب زمانی رخ می‌دهد که شما در موقعیت بسیار استرس‌زا یا ناراحت‌کننده بودید؛ قرارگرفتن در چنین موقعیتی باعث می‌شود تصور کنید هیچ امنیتی ندارید و دائماً خطر در کمین شماست؛ از این رو احساس درماندگی...»}