کتاب نمادشناسی نقش برجسته های هخامنشی

کتاب نمادشناسی نقش‌ برجسته‌ های هخامنشی نوشته ایمان خسروی که توسط نشر انتخاب منتشر شده، اثری پژوهشی در حوزه‌ی باستان‌شناسی و هنر ایران باستان است. این کتاب به بررسی و رمزگشایی نمادها و نشانه‌های موجود در نقش‌برجسته‌های دوره‌ی هخامنشی پرداخته و با رویکردی میان‌رشته‌ای، مفاهیم فرهنگی، دینی و اجتماعی این آثار را تحلیل کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب نمادشناسی نقش برجسته های هخامنشی

کتاب نمادشناسی نقش‌برجسته های هخامنشی به بررسی نقش‌برجسته‌های هخامنشی به‌عنوان منابعی برای شناخت تاریخ، ایدئولوژی، هنر و مناسبات اجتماعی ایران باستان می‌پردازد. ایمان خسروی تلاش کرده است با استفاده از منابع تاریخی مکتوب و شواهد باستان‌شناسی، نمادهای به‌کاررفته در این آثار را طبقه‌بندی و تفسیر کند. کتاب در دوره‌ای نوشته شده که مطالعات هخامنشی در ایران نیازمند بازنگری و تحلیل‌های تازه بود و به همین دلیل، رویکردی انتقادی نسبت به پژوهش‌های پیشین اتخاذ شده است. 

اثر حاضر باتکیه‌بر روش‌های نمادشناسی، آیکونوگرافی، نشانه‌شناسی و هرمنوتیک سعی دارد مفاهیم پنهان در نقوش برجسته را آشکار کند و جایگاه آن‌ها را در جهان‌بینی هخامنشیان توضیح دهد. ایمان خسروی همچنین به اهمیت مطالعات میان‌رشته‌ای و بهره‌گیری از انسان‌شناسی و دین‌پژوهی در تحلیل آثار هنری باستانی اشاره می‌کند. این کتاب در سال ۱۴۰۱ منتشر شده و به‌عنوان اثری بنیادی در حوزه‌ی مطالعات تاریخی و هنری ایران باستان شناخته می‌شود.

خلاصه کتاب نمادشناسی نقش برجسته های هخامنشی

کتاب نمادشناسی نقش‌ برجسته‌های هخامنشی با مروری بر تاریخ سیاسی و فرهنگی ایران در دوره‌ی مادها و هخامنشیان آغاز می‌شود و سپس به بررسی زمینه‌های تأثیرپذیری این تمدن از بین‌النهرین و دیگر فرهنگ‌های همسایه می‌پردازد. نویسنده ابتدا مفاهیم نظری مانند اسطوره، نماد، آیکونوگرافی و آیکونولوژی را شرح می‌دهد و اهمیت آن‌ها را در تحلیل آثار هنری باستانی توضیح می‌دهد؛ سپس نقوش برجسته‌ی هخامنشی را به دو دسته‌ی موضوعات حقیقی؛ مانند صحنه‌های تقدیم هدایا، پیکره‌ی شاهان و درباریان، حیوانات و مواد پیشکشی و موضوعات انتزاعی (نمادهای هندسی، حیوانی، گیاهی و ترکیبی) تقسیم می‌کند. 

در بخش نمادهای انتزاعی، به تفسیر نمادهایی مانند گاو، شیر، سیمرغ، عقاب، فروهر و دیگر عناصر نمادین پرداخته می‌شود و ارتباط آن‌ها با باورهای دینی، آیینی و سیاسی هخامنشیان بررسی می‌گردد. کتاب همچنین به نقش هنر سلطنتی، سیاست دینی و تحولات فرهنگی در شکل‌گیری و تغییر نمادها اشاره دارد و نشان می‌دهد که چگونه این نمادها بازتاب‌دهنده‌ی جهان‌بینی و ساختار قدرت در دوره‌ی هخامنشی هستند. در نهایت، نویسنده با جمع‌بندی یافته‌ها، بر اهمیت تحلیل چندوجهی و میان‌رشته‌ای در مطالعات باستان‌شناسی تأکید می‌کند.

چرا باید کتاب نمادشناسی نقش برجسته های هخامنشی را خواند؟

کتاب نمادشناسی نقش برجسته های هخامنشی با رویکردی تحلیلی و میان‌رشته‌ای، به رمزگشایی از نمادها و نشانه‌های نقش‌برجسته‌های هخامنشی می‌پردازد و مفاهیم پنهان در هنر و فرهنگ ایران باستان را آشکار می‌کند. مطالعه‌ی این اثر امکان درک عمیق‌تری از ساختار اجتماعی، دینی و سیاسی هخامنشیان و همچنین روند شکل‌گیری هنر سلطنتی ایرانی را فراهم می‌آورد. این کتاب برای علاقه‌مندان به تاریخ، باستان‌شناسی، هنر و مطالعات فرهنگی، فرصتی برای آشنایی با روش‌های نوین تحلیل آثار باستانی و فهم بهتر از هویت و میراث فرهنگی ایران است.

خواندن کتاب نمادشناسی نقش برجسته های هخامنشی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای پژوهشگران و دانشجویان رشته‌های باستان‌شناسی، تاریخ، هنر، مطالعات فرهنگی و دین‌پژوهی مناسب است؛ همچنین علاقه‌مندان به تاریخ ایران باستان و کسانی که به‌دنبال فهم عمیق‌تر نمادها و نشانه‌های فرهنگی در آثار هنری هستند، می‌توانند از محتوای این اثر بهره‌مند شوند.

بخشی از کتاب نمادشناسی نقش برجسته های هخامنشی

«نقوش برجسته‌ی هخامنشی یکی از منابع ممتاز از لحاظ موضوع بیان رخدادهای تاریخی و مهم‌تر از همه برون‌داد نوع ایدئولوژی این سلسله‌ی پادشاهی ایران است. این نقوش که در طول دوران حکومت هخامنشی نقش شده‌اند، استوانه‌ی محکمی، برای مطالعات باستان‌شناسی، انسان‌شناسی، مردم‌شناسی، پژوهش هنر و بسیاری از رشته‌های علوم انسانی و هنر محسوب می‌شوند. زیرا بیانگر برخی رخدادهای تاریخی، نوع پوشش، رسوم، ایدئولوژی، هنر و حتی مناسبات سیاسی و اقتصادی بین درباریان ایران با سایر ملل می‌باشند. اهمیت این نگاره‌ها زمانی بیشتر آشکار می‌گردد که یک پژوهشگر برای دستیابی به اطلاعات یا برای روشن ساختن قسمتی از دانش مورد مطالعه‌ی خود بخواهد گامی در بازسازی هر یک از زمینه‌های مختلف اجتماعی و حکومتی این دوره بردارد. این موضوع در این پژوهش نیز مصداق پیدا می‌کند؛ چرا که بحث رمزگشایی از نقوش نمادین دوره‌ی هخامنشی و به تبع آن گمانه‌زنی در مورد دین و مذهب هخامنشیان، همواره مورد تردید و کم‌کاری بوده و هیچگاه بازشناخت دقیق آن انجام نگرفته است. این پژوهش سعی دارد با کمک منابع تاریخی مکتوب و مستند همراه با شواهد باستان‌شناختی با نگاهی نو و با تکیه بر روش‌های نمادشناسانه گره از این موضوع بگشاید.»