کتاب صد سال زندگی

معرفی کتاب صد سال زندگی

کتاب الکترونیکی «صد سال زندگی» (روایت یک قرن زیست ایلی و شهری در دلفان) نوشتهٔ علی رضائیان و با ویراستاری احمد کنجوری، اثری در حوزهٔ تاریخ شفاهی و خاطرات است که به روایت زندگی خانوادگی و جمعی ایل «نویرعالی» در منطقهٔ دلفان لرستان می‌پردازد. این کتاب توسط نشر قریحه منتشر شده و مقدمه‌ای از سیاوش قلی‌پور دارد. «صد سال زندگی» با تکیه بر روایت‌های زیسته، تحولات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی یک قرن اخیر را از زاویهٔ نگاه مردم عادی و عشایر بازگو می‌کند. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب صد سال زندگی

این کتاب در دستهٔ تاریخ شفاهی و خاطره‌نگاری قرار می‌گیرد و تمرکز آن بر روایت زندگی یک خانواده و ایل در منطقهٔ دلفان طی بازه‌ای صد ساله است. «صد سال زندگی» از دل روایت‌های شخصی و خانوادگی، تصویری از تحولات بزرگ اجتماعی و سیاسی ایران در قرن چهاردهم هجری شمسی ارائه می‌دهد؛ از قحطی بزرگ و سیاست‌های اسکان عشایر تا اصلاحات ارضی، رشد شهرنشینی، انقلاب و جنگ ایران و عراق. نویسنده با جمع‌آوری داده‌های دست اول و مصاحبه با افراد مختلف، تلاش کرده است تا تاریخ را از زاویهٔ مردم عادی و نه صرفاً روایت‌های رسمی و مرکزگرا بازگو کند. کتاب، علاوه بر روایت زندگی پدر و برادر نویسنده، به شرح مناسبات اجتماعی، آداب و رسوم، و تغییرات سبک زندگی ایل نویرعالی می‌پردازد. این اثر در دوره‌ای نوشته شده که توجه به تاریخ شفاهی و ثبت تجربه‌های زیسته اهمیت یافته و تلاش دارد بخشی از میراث فرهنگی و اجتماعی منطقه را ثبت و منتقل کند.

خلاصه کتاب صد سال زندگی

«هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند!»کتاب با روایت تولد دختری به نام «آهو» در پایان قحطی بزرگ آغاز می‌شود و از همان ابتدا، تفاوت‌های نسلی و تغییرات بنیادین سبک زندگی در منطقهٔ دلفان را به تصویر می‌کشد. داستان زندگی خانواده‌ای عشایری و کوچ‌نشین روایت می‌شود که با سیاست‌های اسکان اجباری، ناگزیر به یک‌جانشینی و تغییر سبک زندگی می‌شوند. مرگ زودهنگام پدر خانواده، نقش پررنگ مادر و عمو در تربیت فرزند، و تلاش برای بقا در شرایط سخت اجتماعی و سیاسی، از محورهای اصلی روایت است. کتاب به شرح جزئیات زندگی روزمره، مناسبات خانوادگی، آیین‌ها و رسوم ایل نویرعالی می‌پردازد و همزمان، وقایع مهمی چون قحطی، جنگ جهانی، اصلاحات ارضی، انقلاب و جنگ ایران و عراق را از منظر تجربه‌های زیسته بازگو می‌کند. روایت شهادت برادر نویسنده در جنگ، پیوند عمیقی میان تاریخ خانوادگی و تاریخ ملی ایجاد می‌کند. در لایه‌های مختلف متن، دغدغهٔ معنای زندگی، شهامت زیستن و مواجهه با مدرنیته و تغییرات اجتماعی به چشم می‌خورد. کتاب با تکیه بر خاطرات شفاهی و روایت‌های نسل‌های مختلف، تصویری زنده و ملموس از یک قرن زندگی در غرب ایران ارائه می‌دهد، بی‌آنکه صرفاً به روایت‌های رسمی و کلان بسنده کند.

چرا باید کتاب صد سال زندگی را خواند؟

این کتاب فرصتی فراهم می‌کند تا تاریخ معاصر ایران را از زاویهٔ نگاه مردم عادی و عشایر تجربه کنیم؛ نه صرفاً از دریچهٔ روایت‌های رسمی. «صد سال زندگی» با جزئیات دقیق و روایت‌های دست اول، تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی یک قرن را در بستر زندگی روزمره و خانوادگی بازتاب می‌دهد. خواننده با مطالعهٔ این اثر، با سبک زندگی کوچ‌نشینی، مناسبات ایلی، و چالش‌های اسکان اجباری و مدرنیته آشنا می‌شود و می‌تواند پیوند میان تاریخ ملی و تجربه‌های فردی را لمس کند. این کتاب همچنین به دغدغه‌های هویتی، معنای زندگی و تفاوت‌های نسلی می‌پردازد و برای علاقه‌مندان به تاریخ اجتماعی و فرهنگ بومی ایران، منبعی ارزشمند به شمار می‌آید.

خواندن کتاب صد سال زندگی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به تاریخ اجتماعی، مطالعات فرهنگی، جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی و تاریخ شفاهی ایران مناسب است. همچنین کسانی که دغدغهٔ شناخت سبک زندگی عشایری، تحولات روستا و شهر، یا تجربه‌های زیسته در مناطق غربی ایران را دارند، می‌توانند از این اثر بهره ببرند. پژوهشگران حوزهٔ تاریخ معاصر و دانشجویان علوم انسانی نیز مخاطبان بالقوهٔ این کتاب هستند.

فهرست کتاب صد سال زندگی

- مقدمه و سخن آغازین: معرفی رویکرد کتاب و اهمیت تاریخ شفاهی در مقابل روایت‌های رسمی؛ شرح کلیات سبک زندگی عشایری و تغییرات اجتماعی.- دوران قحطی بزرگ: روایت تأثیر قحطی و جنگ جهانی اول بر زندگی مردم منطقه و پیامدهای آن بر جمعیت و معیشت.- تفاوت نسلی: بررسی تفاوت‌های تجربه و سبک زندگی میان نسل والدین و فرزندان؛ از کوچ‌نشینی تا شهرنشینی و مواجهه با مدرنیته.- طرحی از یک زندگی ساده: روایت زندگی خانوادگی و روزمره در بستر تحولات تاریخی؛ شرح مناسبات خانوادگی، آداب و رسوم و نقش مادران و پدران.- امر ایلی و سیاست حاکمان وقت: تحلیل سیاست‌های اسکان عشایر، تخته‌قاپو و پیامدهای آن بر ساختار اجتماعی و فرهنگی ایل نویرعالی.- ثبت وقایع حیاتی و اسناد هویتی: شرح روند ثبت احوال، صدور شناسنامه و تغییرات اداری در منطقه دلفان.- روایت‌های خانوادگی و ایل: بازگویی خاطرات و روایت‌های شفاهی از اعضای خانواده و ایل، نقش عمو و مادر در تربیت فرزند، و پراکندگی جغرافیایی خویشاوندان.- اسکان عشایر و شکل‌گیری روستاها: بررسی روند اسکان اجباری، مقاومت عشایر و تأسیس روستاها و مراکز اداری جدید در منطقه.

بخشی از کتاب صد سال زندگی

«کتاب پیش‌رو محصول تجربه زیسته صد سالة راویان قصه‌ی زندگی به معنای عام است. مجموعه روایات زندگی و تاریخ شفاهی از یک سبک زندگی که در ادوار مختلف، دستخوش تغییرات بنیادی شده و سرانجام در مواجهه با مدرنیته شکل خاصی می‌یابد و در فرم ویژه‌ای تداوم می‌پابد. مجموعه اتفاقات و حوادئی که در یک خط سیر زندگی پی‌گیری شده، در نهایت در قالب کتاب حاضر ارائه می‌شود. این کتاب یک قرن زندگی در بستر اجتماعی را با عنایت به تاریخ و جغرافیای سرزمین و موطن راویان روایت می‌کند. روایت سرزمینی تاریخی و دارای میراث گران‌بهاست که همواره مورد نظر مستشرقین، تاریخ‌نگاران، باستان‌شناسان و اخیراً جامعه‌شناسان و مردم‌شناسان بوده است. هر چند چارچوب اصلی کتاب روایت یک زندگی ساده و به عبارتی نوعی بیوگرافی است اما در صفحات نخستین به وضعیت اجتماعی و اقتصادی جامعه ایران نیم‌نگاهی انتقادی داشته که در سال‌های پایانی قرن سیزده یعنی فواصل ۱۲۹۲ تا ۱۲۹۸ با آبربحرانی بنیان‌برافکن و ویرانگر به نام (قحطی بزرگ) مواجه گشته که هولوکاست واقعی را به وجود می‌آورد و موجب مرگ نیمی از جمعیت ایران می‌شود. نوشتار به طور مختصر اقل روایاتی از وضعیت اجتماعی و اقتصادی سال‌های اولیه قرن چهاردهم شمسی است که وضعیت بغرنج آن موجب شده که در موطن راوی قصه از آن به عنوان دوران «آشوب و آشفتگی» یاد شود.»