کتاب اسیر پرتغالی ها

معرفی کتاب اسیر پرتغالی ها

کتاب الکترونیکی «اسیر پرتغالی‌ها: حکایت ناجی» (عنوان قراردادی)، نوشتهٔ «محسن الوکیلی» و با ترجمهٔ «عیسی دورقی»، توسط نشر عبارت منتشر شده است. این رمان تاریخی، نامزد جایزه بین‌المللی بوکر عربی ۲۰۲۲ بوده و داستانی از مراکش قرن ۱۶ را روایت می‌کند؛ زمانی که کشور درگیر قحطی، طاعون و هجوم پرتغالی‌هاست. روایت کتاب، سرگذشت خانواده‌ای مراکشی و تلاش آن‌ها برای بقا در دل بحران‌های اجتماعی و سیاسی را به تصویر می‌کشد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب اسیر پرتغالی ها

«اسیر پرتغالی‌ها: حکایت ناجی» در بستری تاریخی و اجتماعی شکل گرفته که مراکش را در دوران پرتلاطم قرن ۱۶ به تصویر می‌کشد. نویسنده با الهام از وقایع واقعی و با نگاهی به زندگی مردم عادی، داستان خانواده‌ای را روایت می‌کند که درگیر قحطی، بیماری و جنگ‌های داخلی و خارجی هستند. فضای کتاب، آکنده از ناامیدی، خشونت و تلاش برای بقاست؛ اما در دل این تاریکی، امید و پیوندهای انسانی نیز دیده می‌شود. روایت از زاویه دید شخصیت‌هایی با سرگذشت‌های متفاوت پیش می‌رود و به تدریج لایه‌های مختلف جامعه، از اشراف تا مردم عادی و حتی اسیران جنگی، به تصویر کشیده می‌شود. کتاب با نثری توصیفی و جزئی‌نگر، زندگی روزمره، دغدغه‌ها و رنج‌های مردم را در مواجهه با بحران‌های بزرگ تاریخی بازتاب می‌دهد. این اثر، علاوه بر روایت داستانی پرکشش، تصویری از مراکش در دوران گذار و مواجهه با استعمار پرتغال را ارائه می‌دهد و به موضوعاتی چون هویت، خانواده، وفاداری و معنای نجات می‌پردازد.

خلاصه کتاب اسیر پرتغالی ها

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند!داستان با روایت کودکی ناجی آغاز می‌شود؛ پسری که در شهر فاس، در میانهٔ قحطی و طاعون، تنها بازماندهٔ خانواده‌اش می‌شود. پدر، در پی فروپاشی روانی ناشی از مرگ همسر و فرزندان، دست به قتل فرزندان خود می‌زند و ناجی به شکلی معجزه‌آسا از این سرنوشت می‌گریزد. او پس از فرار، به خانهٔ خانواده‌ای دیگر پناه می‌برد و نام جدید «ناجی» را می‌گیرد. با گذر زمان، ناجی بزرگ می‌شود، ازدواج می‌کند و صاحب فرزند می‌شود. اما شرایط سخت اقتصادی و فشارهای اجتماعی، او را وادار به ترک خانه و سفر برای یافتن روزی می‌کند. در این سفر، ناجی به همراه دوستش «بشیر» و میمون محبوبش «همام» به قلعه‌ای پرتغالی می‌رسد و با نمایش قصه‌گویی و سرگرمی، توجه مردم و سربازان را جلب می‌کند. اما حادثه‌ای تلخ باعث کشته‌شدن میمون می‌شود و ناجی در جریان درگیری‌ها به اسارت پرتغالی‌ها درمی‌آید. او به عنوان اسیری که باید برای سرگرمی افسر پرتغالی داستان بگوید، زنده نگه داشته می‌شود؛ در حالی که دیگر اسیران به جوخه اعدام سپرده می‌شوند. همسر ناجی، «غیثه»، در غیاب او با مشکلات معیشتی و تربیت فرزندان روبه‌روست و تلاش می‌کند با فروش بز و مرغ و بافتن ژاکت، خانواده را سرپا نگه دارد. روایت کتاب میان زندگی اسیرشدهٔ ناجی، خاطرات گذشته، و تلاش خانواده‌اش برای بقا در فاس در رفت‌وآمد است. در پس‌زمینه، بحران‌های سیاسی، جنگ‌های داخلی و هجوم پرتغالی‌ها به مراکش، فضای داستان را تیره‌تر می‌کند. ناجی در اسارت، با روایت حکایت‌هایش، برای زنده ماندن می‌جنگد و امید بازگشت به خانواده را در دل دارد.

چرا باید کتاب اسیر پرتغالی ها را خواند؟

این کتاب با روایت چندلایه و شخصیت‌پردازی دقیق، تصویری ملموس از زندگی مردم مراکش در دوران بحران و استعمار ارائه می‌دهد. خواننده با تجربهٔ رنج، امید و مقاومت شخصیت‌ها، با مفاهیمی چون هویت، خانواده و معنای نجات مواجه می‌شود. اثر، علاوه بر داستان‌پردازی، به لایه‌های اجتماعی و تاریخی نیز توجه دارد و مخاطب را با فضایی متفاوت از جهان عرب آشنا می‌کند.

خواندن کتاب اسیر پرتغالی ها را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای علاقه‌مندان به رمان‌های تاریخی، داستان‌های اجتماعی و روایت‌هایی دربارهٔ بقا و هویت در دل بحران‌ها مناسب است. همچنین کسانی که به ادبیات معاصر عربی و موضوعات استعمار و مقاومت علاقه دارند، از این اثر بهره خواهند برد.

فهرست کتاب اسیر پرتغالی ها

- آغاز قحطی و طاعون: روایت فروپاشی خانواده ناجی در فاس و بحران‌های اجتماعی و روانی ناشی از قحطی و بیماری.- اسارت و نجات: فرار ناجی از خانه و پناه‌گرفتن در خانواده‌ای جدید، تغییر هویت و تلاش برای بقا.- زندگی جدید و سفر: بزرگ‌شدن ناجی، ازدواج، مشکلات معیشتی و تصمیم به ترک خانه برای یافتن روزی.- ورود به قلعه پرتغالی‌ها: همراهی با بشیر و همام، نمایش قصه‌گویی و مواجهه با فرهنگ پرتغالی.- اسارت و حکایت‌گویی: دستگیری ناجی، کشته‌شدن همام، و تبدیل‌شدن ناجی به اسیری که باید برای افسر پرتغالی داستان بگوید.- زندگی غیثه: روایت زندگی همسر ناجی و تلاش او برای حفظ خانواده در غیاب شوهر.- بحران‌های سیاسی و اجتماعی: بازتاب جنگ‌ها، هجوم پرتغالی‌ها و تأثیر آن بر زندگی مردم مراکش.هر فصل، بخشی از زندگی شخصیت‌ها و فضای تاریخی-اجتماعی مراکش را به تصویر می‌کشد و روایت میان گذشته و حال در رفت‌وآمد است.

بخشی از کتاب اسیر پرتغالی ها

«مین از بین هت کوه کی که پدرم دو سرداپ خجانه سر برید تنها بپسه‌ای بودم که نجات یافتم. مادرم که می توانست ما را از مرگ محافظت کند یک روز قبل از فاجعه. به دلیل گرسنگی و خستگی جان باخت. پدرم او را در حیاط خانه دفن کرد. تمام شب برایش گریه کرد سپس سحرگاه بیرون رفت و با چهره‌ای غمگین در کوچه‌ها و محله‌های خالی «فاس» پرسه زد. با مرگ مادرم دنیا برای همیشه تغییر کرد. برادرم عبدالصمد دیوانه شد و عقلش رااز دست داد. تحمل مرگ مادرم و گرسنگی را نداشت. عدنان همچنان در بستر بود. او باید قبل از باز گشت پدرم می‌مرد اما سرنوشت او را انتخاب کرد تا سلاخی شده و وحشت‌زده بمیرد. بقیه بچه‌ها مانند جوجه‌های لنگ و بیمار ادامه می‌دادند. از یک طرف بلند می‌شدند واز طرف دیگر می‌افتادند. سومین سال گرسنگی, قحطی و طاعون بود. مصیبت‌ها همچنان بیشتر می‌شدند. پرتغالی‌ها و اسپانیایی‌ها از طرف دریا در کمین سرزمین ما نشسته بودند و ترک‌ها از سمت الجزایر آماده می‌شدند تا برای رفتن به اندلس و جنگیدن با مسیحیان از خاک ما عبور کنند. بیماری‌های واگیردار پشت سر هم فرامی رسیدند. ملت‌ها با یکدیگر می جنگیدند. گرسنگی گریبان مارا گرفته و طاعون چنان شیوع پیدا کرده بود که گمان بردیم خدانسل ما را از روی زمین قطع خواهد کرد. همهٌ مردم با هم می‌مردند. فتنه‌ها بز رگ تر می شدند. مردم مرده‌ها را دسته جمعی دفن می‌کردند. شیوع بیماری مانند لاشه‌ای بدون پارچه و بدون کفن مورد غفلت قرار گرفته بود. ویرانی سراسر شهرها را درنوردیده و دره‌ها را به وحشت انداخته بود. کوهستان‌ها خالی از سکنه شده بودند. شهرها از انسان‌های پیاده پا حیوانات در حال حرکت خالی شده بودند. خواص از مردم عادی غافل شده و درگیر کینه‌ها؛ توطئه‌ها و نقشه‌هایشان شدند. حاکمان هرگز جنگی را پایان نمی‌دادند مگر اینکه در درگیری‌های شدید خود. فتیلةٌ جنگ دیگری را به خاطر سلطان و قدرت. شعله‌ور می کردند. در حالی که مردم عادی نیز از مردم خحاص فارغ شدند و به کشتار یکدیگر اعمال ظالمانه» هتک ناموس و دزدی‌های کوچک روی آوردند."