کتاب درون بوروکراسی

معرفی کتاب درون بوروکراسی

کتاب الکترونیکی «درون بوروکراسی» (Inside Bureaucracy) نوشتهٔ «آنتونی داونز» و ترجمهٔ «رسول قنبری» اثری پژوهشی در حوزهٔ مدیریت دولتی، سیاست اداری و اقتصاد دیوانسالاری است که توسط نشر سنور منتشر شده است. این کتاب به بررسی ساختار، کارکرد و پویایی‌های سازمان‌های بوروکراتیک می‌پردازد و تلاش می‌کند با رویکردی تحلیلی، رفتار و انگیزه‌های مقامات و ساختارهای اداری را توضیح دهد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب درون بوروکراسی

«درون بوروکراسی» اثری کلاسیک در حوزهٔ نظریه سازمان و مدیریت دولتی است که نخستین بار در دههٔ ۱۹۶۰ میلادی منتشر شد و از آن زمان به یکی از منابع مهم برای تحلیل ساختار و رفتار دیوانسالاری‌ها تبدیل شده است. نویسنده با الهام از سنت‌های اقتصاددانانی چون آدام اسمیت و نظریه‌پردازان علم سیاست، به دنبال ارائهٔ چارچوبی برای فهم تصمیم‌سازی بوروکراتیک است. کتاب در فضایی نوشته شده که نظریه‌های سازمانی و تحلیل‌های اقتصادی به‌تازگی به موضوع بوروکراسی توجه نشان داده بودند و هنوز بسیاری از ابعاد این پدیده ناشناخته بود. داونز با تکیه بر فرضیه‌هایی دربارهٔ عقلانیت و انگیزه‌های فردی مقامات، تلاش می‌کند رفتار سازمان‌های بزرگ غیربازاری را توضیح دهد و نشان دهد که چگونه ساختارهای اداری، قواعد رسمی، سلسله‌مراتب و انگیزه‌های شخصی و جمعی بر تصمیم‌گیری و عملکرد دیوان‌ها اثر می‌گذارند. این کتاب علاوه بر تحلیل نظری، به بررسی پویایی‌های رشد، افول، استقلال و مرگ سازمان‌های بوروکراتیک نیز می‌پردازد و جایگاه آن‌ها را در جامعهٔ مدرن و نظام‌های حکومتی بررسی می‌کند.

خلاصه کتاب درون بوروکراسی

کتاب «درون بوروکراسی» با طرح این پرسش آغاز می‌شود که چرا دیوانسالاری‌ها در جوامع مدرن چنین نقش پررنگی دارند و چگونه می‌توان رفتار آن‌ها را تحلیل کرد. نویسنده با فرض عقلانیت و نفع شخصی مقامات بوروکرات، ساختار انگیزشی و اهداف متنوع آن‌ها را بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که هر مقام، بسته به جایگاه و شخصیت خود، ترکیبی از انگیزه‌های قدرت، درآمد، اعتبار، امنیت، وفاداری و خدمت به منافع عمومی را دنبال می‌کند. کتاب توضیح می‌دهد که دیوان‌ها چگونه شکل می‌گیرند، رشد می‌کنند، برای بقا و استقلال مبارزه می‌کنند و در نهایت ممکن است افول یا منحل شوند. در این مسیر، به نقش جانفشانان، جاه‌طلبان، محافظه‌کاران و مدافعان در پویایی‌های درونی دیوان‌ها پرداخته می‌شود. نویسنده به تأثیر ساختارهای رسمی، قواعد، سلسله‌مراتب و ارتباطات بر تصمیم‌سازی و کنترل در دیوان‌ها اشاره می‌کند و محدودیت‌ها و سوگیری‌های انسانی را در فرآیند تصمیم‌گیری برجسته می‌سازد. همچنین، کتاب به چالش‌های جستجو و تغییر در سازمان‌های بزرگ، مشکلات بودجه‌بندی، اجماع بر سر اهداف و نقش ایدئولوژی در دیوان‌ها می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه این عوامل بر کارآمدی و بقای سازمان‌های بوروکراتیک اثر می‌گذارند.

چرا باید کتاب درون بوروکراسی را خواند؟

این کتاب با ارائهٔ تحلیلی جامع از ساختار و رفتار دیوانسالاری‌ها، به فهم بهتر پویایی‌های سازمان‌های بزرگ غیربازاری کمک می‌کند. خواننده با مطالعهٔ این اثر می‌تواند با منطق تصمیم‌سازی بوروکراتیک، انگیزه‌های مقامات، چالش‌های کنترل و ارتباطات، و دلایل رشد یا افول دیوان‌ها آشنا شود. همچنین، کتاب ابزار مفهومی مناسبی برای تحلیل مسائل مدیریت دولتی، سیاست‌گذاری عمومی و اقتصاد سازمان‌های اداری فراهم می‌آورد.

خواندن کتاب درون بوروکراسی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران مدیریت دولتی، علوم سیاسی، اقتصاد، جامعه‌شناسی سازمان و علاقه‌مندان به تحلیل ساختارهای اداری و حکومتی مفید است. همچنین، برای مدیران و کارشناسانی که با مسائل بوروکراسی و سیاست‌گذاری سر و کار دارند، این کتاب می‌تواند دیدگاه‌های تازه‌ای ارائه کند.

فهرست کتاب درون بوروکراسی

- فصل اول: پیش‌درآمد؛ هدف پژوهش و رویکرد نظری کتاب را توضیح می‌دهد و سه فرضیهٔ اصلی دربارهٔ رفتار مقامات بوروکرات را معرفی می‌کند.- فصل دوم: چرخهٔ عمر دیوان‌ها؛ به چگونگی شکل‌گیری، رشد، استقلال، رقابت و افول دیوان‌ها می‌پردازد و نقش جانفشانان و جاه‌طلبان را در این فرآیندها بررسی می‌کند.- فصل سوم: تعریف دیوان و بوروکرات؛ ویژگی‌های اصلی و فرعی دیوان‌ها و تمایز آن‌ها با سایر سازمان‌ها را شرح می‌دهد.- فصل چهارم: ضرورت وجود دیوان‌ها؛ کارکردهای اجتماعی و دلایل نیاز به سازمان‌های غیربازاری را تحلیل می‌کند.- فصل ششم تا هشتم: ویژگی‌های درونی، محدودیت‌ها و انگیزه‌های مقامات؛ ساختارهای رسمی، قواعد، سوگیری‌ها و اهداف فردی و جمعی را بررسی می‌کند.- فصل دهم تا دوازدهم: ارتباطات و کنترل در دیوان‌ها؛ انواع شبکه‌های ارتباطی، هزینه‌های ارتباط، ابزارهای کنترل و مشکلات ناشی از سلسله‌مراتب را توضیح می‌دهد.- فصل چهاردهم تا هجدهم: جستجو، تغییر، قلمروخواهی و اجماع بر سر اهداف؛ چالش‌های تصمیم‌سازی، تغییرات سازمانی، رقابت بر سر منابع و نقش ایدئولوژی را تحلیل می‌کند.- فصل بیستم تا بیست‌ودوم: بودجه‌بندی، بوروکراتیزاسیون و خلاصهٔ فرضیات؛ به مشکلات بودجه‌بندی، روند بوروکراتیک‌تر شدن جامعه و جمع‌بندی نظریه‌ها می‌پردازد.

بخشی از کتاب درون بوروکراسی

«طعنه‌آمیز است که بوروکراسی در وهلة اول لفظی است که برای تمسخر به‌کار می‌رود. دیوان‌ها در هر گوشه از جهان واقعی، از مهم‌ترین نهادهای موجودند. نه‌تنها بخش مهمی از اشتغال جمعیت جهان بر عهدة دیوان‌هاست، بلکه تصمیمات مهمی می‌گیرند که زندگی اقتصادی، آموزشی، سیاسی، اجتماعی، اخلاقی و حتی مذهبی تقریباً تمام انسان‌های کرة زمین را شکل می‌دهد. باوجوداین، نقش دیوان‌ها در نظریه‌های سیاسی و اقتصادی، ابداً متناسب با اهمیت واقعی‌شان نیست. تا پیش از همین سال‌های اخیر که نظریة سازمان بسط یافت، هنگامی که اقتصاددانان و دانشمندان علم سیاست دربارة نحوة عمل جهان نظریه‌پردازی می‌کردند، عمدتاً تصمیم‌سازی بوروکراتیک را نادیده می‌گرفتند. در مقابل جامعه‌شناسان و در ابتدا ماکس وبر اقدامات جسورانه‌ای برای تحلیل دیوان‌ها انجام دادند. اما رویکرد آنان فاقد ساختار بالیدة نظریة تصمیم‌سازی بود. این کتاب به‌دنبال آن است تا نظریه‌ای مفید دربارة تصمیم‌سازی بوروکراتیک ارائه کند. این نظریه باید به تحلیلگران امکان دهد تا دست کم بتوانند برخی از جنبه‌های رفتار دیوان را به‌طرزی دقیق پیش‌بینی کرده و دیوان‌ها را وارد نظریة عمومی‌تر تصمیم‌سازی (به‌ویژه تصمیم‌سازی‌های مرتبط با نظام‌های دموکراتیک) نمایند. حل تمام مسائل موجود در این حوزة ب‌کران و پیچیده، ناممکن است. باین‌حال، امیدواریم بخش بزرگی از این مسائل را حل کرده و چارچوبی بسازیم که بر اساس آن، سایر نظریه‌پردازان بتوانند به راه‌حل‌های بیشتری دست یابند.»