کتاب سرمایه داری پلتفرمی

کتاب سرمایه‌ داری پلتفرمی نوشته نیک سرنیچک و ترجمه رسول قنبری توسط نشر سنور منتشر شده است. این کتاب به بررسی تحولات سرمایه‌داری در عصر فناوری اطلاعات و ظهور پلتفرم‌های دیجیتال می‌پردازد و جایگاه اقتصاد دیجیتال را در ساختار سرمایه‌داری معاصر تحلیل می‌کند. کتاب سرمایه‌ داری پلتفرمی اثری در حوزه اقتصاد سیاسی و فناوری است که به مخاطبان علاقه‌مند به اقتصاد، جامعه‌شناسی و فناوری پیشنهاد می‌شود. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب سرمایه داری پلتفرمی

کتاب سرمایه‌داری پلتفرمی به بررسی روندهای تاریخی و اقتصادی پرداخته است که منجر به شکل‌گیری سرمایه‌داری پلتفرمی شده‌اند. نیک سرنیچک با نگاهی به بحران‌های اقتصادی دهه‌های گذشته، از رکود دهه‌ی ۱۹۷۰ تا بحران مالی ۲۰۰۸، نشان می‌دهد چگونه سرمایه‌داری برای حفظ سودآوری و رشد، به سمت استخراج داده‌ها و توسعه‌ی پلتفرم‌های دیجیتال حرکت کرده است. 

کتاب سرمایه‌داری پلتفرمی با تحلیل نقش داده‌ها، فناوری و شرکت‌های بزرگ فناوری، تصویری از اقتصاد دیجیتال معاصر ارائه می‌دهد و پلتفرم‌ها را به‌عنوان الگوی جدید کسب‌وکار معرفی می‌کند. کتاب در فضایی نوشته شده که سرعت تحولات فناوری و اقتصاد دیجیتال، بسیاری از تحلیل‌ها را نیازمند به‌روزرسانی مداوم می‌کند. نویسنده تلاش کرده با ارائه‌ی تاریخچه‌ای از سرمایه‌داری و فناوری دیجیتال، جایگاه پلتفرم‌ها را در بستر تحولات اقتصادی و اجتماعی معاصر نشان دهد و پیامدهای این تغییرات را برای کارگران، شرکت‌ها و دولت‌ها بررسی کند.

خلاصه کتاب سرمایه داری پلتفرمی

کتاب با طرح این پرسش آغاز می‌شود که آیا واقعاً در عصر تحولی بنیادین زندگی می‌کنیم یا آنچه که به‌عنوان انقلاب صنعتی چهارم و اقتصاد اشتراکی معرفی می‌شود، صرفاً ادامه‌ی روندهای پیشین سرمایه‌داری است. نویسنده با مرور سه دوره‌ی مهم در تاریخ سرمایه‌داری متأخر (رکود دهه‌ی ۱۹۷۰، رونق و رکود دهه‌ی ۱۹۹۰ و بحران ۲۰۰۸) نشان می‌دهد که چگونه بحران‌های سودآوری و رقابت، سرمایه‌داری را به سمت الگوهای جدید کسب‌وکار سوق داده است. در این میان، داده‌ها به ماده‌ی خام جدیدی تبدیل شده‌اند که شرکت‌های فناوری برای استخراج و کنترل آن‌ها، پلتفرم‌هایی مانند گوگل، فیسبوک، آمازون و اوبر را توسعه داده‌اند. 

کتاب پنج نوع پلتفرم را معرفی می‌کند: تبلیغاتی، ابری، صنعتی، محصول‌محور و مبتنی‌بر کار و توضیح می‌دهد که چگونه هر یک از این پلتفرم‌ها با جمع‌آوری داده‌ها و ایجاد تأثیرات شبکه‌ای، به انحصار و سلطه‌ی اقتصادی دست یافته‌اند. نویسنده استدلال می‌کند که پلتفرم‌ها نه‌تنها زیرساخت تعاملات دیجیتال را فراهم می‌کنند، بلکه قواعد بازی را نیز تعیین می‌کنند و با بهره‌گیری از داده‌ها، قدرت خود را تثبیت می‌کنند. کتاب درنهایت به این پرسش می‌پردازد که آیا این تحولات آغازگر نظام انباشت جدیدی هستند یا ادامه‌ی همان منطق سرمایه‌داری پیشین و چه پیامدهایی برای آینده‌ی کار و جامعه خواهند داشت.

چرا باید کتاب سرمایه داری پلتفرمی را خواند؟

این کتاب با تحلیل دقیق روندهای اقتصادی و فناوری، به درک بهتر از جایگاه پلتفرم‌ها در اقتصاد معاصر کمک می‌کند. خواننده با مطالعه‌ی این اثر می‌تواند بفهمد چگونه داده‌ها و فناوری‌های دیجیتال، ساختارهای اقتصادی و اجتماعی را دگرگون کرده‌اند و چه نیروهایی پشت رشد شرکت‌های بزرگی مانند گوگل و آمازون قرار دارند. کتاب همچنین به مخاطب امکان می‌دهد پیامدهای اجتماعی و سیاسی این تحولات را بهتر درک کند و نسبت به آینده‌ی کار، اشتغال و قدرت اقتصادی دیدی انتقادی پیدا کند.

خواندن کتاب سرمایه داری پلتفرمی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعه‌ی این کتاب برای علاقه‌مندان به اقتصاد سیاسی، فناوری اطلاعات، جامعه‌شناسی و کسانی که دغدغه‌ی فهم تحولات اقتصاد دیجیتال و نقش پلتفرم‌ها را دارند، مفید است. همچنین پژوهشگران و دانشجویان رشته‌های اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی می‌توانند از تحلیل‌های کتاب بهره ببرند.

بخشی از کتاب سرمایه داری پلتفرمی

«این روزها به ما گفته می‌شود که در عصر تحولی عظیم زندگی می‌کنیم. اصطلاحاتی مانند اقتصاد اشتراکی، اقتصاد دم غنیمت شمار و انقلاب صنعتی چهارم مدام به‌کار می‌روند و تصاویر جذابی از روحیه‌ی کارآفرینی و انعطاف‌پذیری ارائه می‌شود. ما به‌عنوان کارگران، قرار است از محدودیت‌های شغل دائمی رها شده و با فروش هر کالا و خدمتی که خود دوست داریم ارائه دهیم فرصت ساخت آینده خود را داشته باشیم. به‌عنوان مصرف‌کننده، به ما وعده خوان پرنعمت، خدمات مبتنی بر تقاضا و شبکه‌ای از دستگاه‌های متصل به هم می‌دهند که قرار است به تمام خواسته‌های ما پاسخ دهند. از دیدگاهی که من به تاریخ فناوری می‌نگرم، انقلاب صنعتی چهارم عبارتی نادرست است. این پرسش مطرح می‌شود که آیا آنچه انقلاب چهارم صنعتی نامیده می‌شود، به‌واقع انقلابی همه‌جانبه است؟ برای تشریح پاسخ خود باید به مفهوم انقلاب رجوع کنم. طبق تعریف انقلاب یعنی ایجاد کیفیتی اساسا جدید نسبت به کیفیت پیشین. تغییرات که مدام رخ می‌دهند اما تغییرات کیفی تنها زمانی رخ می‌دهد که با انباشت تغییرات کمی مواجه باشیم. زمانی که تغییرات کمی به حدی زیاد شوند که بنیان‌های یک چیز نتواند تغییرات روی هم انباشته‌شده را تحمل کند، ناگزیر منجر به وقوع تحولی بنیادین در آن چیز خواهد شد. در غیر این صورت ما صرفا با یک تکامل طرفیم. این درست که تکامل مداوم و پی در پی طی سالیان دراز می‌تواند آن‌قدر از بنیان‌های مسئله فاصله ایجاد کند که کل فرایند را بتوان انقلاب در نظر گرفت. اما این در صورتی است که بازه‌ی زمانی را طولانی‌تر در نظر بگیریم.»