کتاب عینیت گرائی و ذهنیت گرائی در ارزش های اخلاقی خوب و بد

معرفی کتاب عینیت گرائی و ذهنیت گرائی در ارزش های اخلاقی خوب و بد

کتاب الکترونیکی «عینیت‌گرائی و ذهنیت‌گرائی در ارزش‌های اخلاقی خوب و بد» نوشتهٔ «نرگس مهرافر» و منتشرشده توسط نشر نمای علم، اثری پژوهشی در حوزهٔ فلسفهٔ اخلاق است که به بررسی بنیادهای نظری ارزش‌های اخلاقی می‌پردازد. این کتاب با تمرکز بر دو رویکرد اصلی عینیت‌گرایی و ذهنیت‌گرایی، دیدگاه‌های فیلسوفان برجسته‌ای چون قاضی عبدالجبار معتزلی، شیخ مفید، امام الحرمین جوینی و جرج ادوارد مور را تحلیل می‌کند. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب عینیت گرائی و ذهنیت گرائی در ارزش های اخلاقی خوب و بد

این کتاب به یکی از بنیادی‌ترین پرسش‌های فلسفهٔ اخلاق می‌پردازد: آیا ارزش‌های اخلاقی همچون خوبی و بدی، ماهیتی عینی دارند یا ذهنی؟ نویسنده با رویکردی تحلیلی، ابتدا مفاهیم عینیت‌گرایی و ذهنیت‌گرایی را شرح می‌دهد و سپس به سراغ آرای متفکران اسلامی و غربی می‌رود. کتاب در فضایی میان‌دانشی، هم به مباحث فلسفی و هم به زمینه‌های کلامی و الهیاتی توجه دارد. از ویژگی‌های اثر، بررسی تطبیقی دیدگاه‌های قاضی عبدالجبار معتزلی و شیخ مفید در سنت اسلامی و جرج ادوارد مور در سنت غربی است. همچنین، کتاب به نقد نظریهٔ امرگرایی الهیاتی و تحلیل مغالطهٔ طبیعت‌گرایانه در اخلاق می‌پردازد. این اثر در دوره‌ای نوشته شده که مباحث فلسفهٔ اخلاق و نسبت آن با دین و عقلانیت، جایگاه ویژه‌ای در فضای فکری و دانشگاهی یافته است. نویسنده تلاش کرده است با زبانی دقیق و مستند، خواننده را با چالش‌های نظری این حوزه آشنا کند و تصویری روشن از مناقشات پیرامون عینیت و ذهنیت ارزش‌های اخلاقی ارائه دهد.

خلاصه کتاب عینیت گرائی و ذهنیت گرائی در ارزش های اخلاقی خوب و بد

کتاب «عینیت‌گرائی و ذهنیت‌گرائی در ارزش‌های اخلاقی خوب و بد» با طرح پرسش‌هایی بنیادین آغاز می‌شود: آیا گزاره‌هایی مانند «راستگویی خوب است» بیانگر حقیقتی مستقل از انسان هستند یا صرفاً بازتاب احساسات و عواطف فردی‌اند؟ نویسنده ابتدا دو رویکرد اصلی را معرفی می‌کند: عینیت‌گرایی اخلاقی که ارزش‌های اخلاقی را مستقل از اراده و احساس انسان می‌داند و ذهنیت‌گرایی اخلاقی که این ارزش‌ها را وابسته به حالات درونی و پسند افراد تلقی می‌کند.در ادامه، آرای قاضی عبدالجبار معتزلی بررسی می‌شود؛ او ارزش‌های اخلاقی را اوصافی عینی و مستقل می‌داند که عقل انسان می‌تواند آن‌ها را به صورت شهودی یا استدلالی دریابد. قاضی عبدالجبار، نظریهٔ امرگرایی الهیاتی و ذهنیت‌گرایی را نقد می‌کند و معتقد است خوبی و بدی افعال، وابسته به امر و نهی الهی یا پسند انسان‌ها نیست. سپس دیدگاه شیخ مفید مطرح می‌شود که او نیز به عینیت ارزش‌های اخلاقی گرایش دارد.در بخش بعد، آرای امام الحرمین جوینی به عنوان نمایندهٔ امرگرایی الهیاتی بررسی می‌شود. جوینی بر این باور است که خوبی و بدی افعال، چیزی جز تعلق امر و نهی الهی به آن‌ها نیست و استقلالی برای این اوصاف قائل نیست. نویسنده نقدهایی را بر این دیدگاه وارد می‌کند و به اشکالات منطقی و معرفتی آن می‌پردازد.در نهایت، کتاب به تحلیل دیدگاه جرج ادوارد مور می‌پردازد که خوبی را وصفی غیرطبیعی و تجزیه‌ناپذیر می‌داند و هرگونه تعریف یا تحویل آن به مفاهیم دیگر را رد می‌کند. مور عینیت خوبی را به معنای وجود خارجی نمی‌پذیرد و آن را مفهومی انتزاعی و بسیط می‌داند. کتاب با بررسی انتقادی این نظریات، خواننده را با پیچیدگی‌های بحث عینیت و ذهنیت در اخلاق آشنا می‌سازد.

چرا باید کتاب عینیت گرائی و ذهنیت گرائی در ارزش های اخلاقی خوب و بد را خواند؟

این کتاب فرصتی فراهم می‌کند تا خواننده با یکی از مهم‌ترین مناقشات فلسفهٔ اخلاق، یعنی نسبت میان واقعیت و ذهنیت ارزش‌های اخلاقی، آشنا شود. اثر حاضر با تحلیل آرای متفکران برجستهٔ اسلامی و غربی، امکان مقایسهٔ تطبیقی و فهم عمیق‌تر از ریشه‌های اختلاف در نظریه‌های اخلاقی را فراهم می‌کند. همچنین، کتاب به نقد و بررسی نظریه‌های رایج در فلسفهٔ اخلاق می‌پردازد و به پرسش‌هایی پاسخ می‌دهد که در زندگی روزمره و تصمیم‌گیری‌های اخلاقی اهمیت دارند.

خواندن کتاب عینیت گرائی و ذهنیت گرائی در ارزش های اخلاقی خوب و بد را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای دانشجویان و علاقه‌مندان فلسفه، الهیات، علوم انسانی و کسانی که دغدغهٔ فهم بنیادهای اخلاق و ارزش‌های انسانی را دارند، مفید است. همچنین برای افرادی که به دنبال تحلیل انتقادی نظریه‌های اخلاقی و بررسی نسبت اخلاق با دین و عقلانیت هستند، این اثر پیشنهاد می‌شود.

فهرست کتاب عینیت گرائی و ذهنیت گرائی در ارزش های اخلاقی خوب و بد

- مقدمه: طرح کلی پرسش‌های اصلی دربارهٔ عینیت و ذهنیت ارزش‌های اخلاقی و اهمیت موضوع در فلسفهٔ اخلاق.- عینیت‌گرایی و ذهنیت‌گرایی اخلاقی: معرفی دو رویکرد اصلی دربارهٔ ماهیت ارزش‌های اخلاقی و تبیین نظریات مختلف در هر رویکرد.- بررسی آرای قاضی عبدالجبار معتزلی و شیخ مفید: - عینیت ارزش‌ها: تحلیل دیدگاه قاضی دربارهٔ استقلال ارزش‌های اخلاقی از اراده و احساس انسان. - شهودگرایی عقلی: توضیح نقش عقل و شهود در کشف خوبی و بدی. - نقد ذهنیت‌گرایی و امرگرایی الهیاتی: بررسی انتقادات قاضی به این دو نظریه. - اشاره‌ای به نظر شیخ مفید: بیان اجمالی دیدگاه او دربارهٔ عینیت ارزش‌ها.- بررسی آرای امام الحرمین جوینی: - امرگرایی الهیاتی: تبیین نظریهٔ جوینی دربارهٔ وابستگی ارزش‌های اخلاقی به امر و نهی الهی. - نقد و بررسی دلایل جوینی و اشکالات وارد بر نظریهٔ او.- بررسی آرای جرج ادوارد مور: - غیرطبیعی بودن صفت خوب: تحلیل دیدگاه مور دربارهٔ ماهیت خوبی. - نقد اخلاق متافیزیکی و تفسیرهای مختلف از سخنان مور.- منابع و مآخذ: معرفی منابع فارسی، عربی و لاتین مورد استفاده در کتاب.

بخشی از کتاب عینیت گرائی و ذهنیت گرائی در ارزش های اخلاقی خوب و بد

«اکنون باید دید دربارة ارزش‌های اخلاقی چه می‌توان گفت؟ آیا جملهٔ «راستگویی خوب است» خبری را اظهار می‌دارد؟ آیا خوبی و بدی اشیاء اوصافی است که مستقل از ادراکات و احساسات آدمی است؟ آیا «راستگویی خوب است» درست مثل گزارهٔ «زمین به دور خورشید می‌گردد» است؟ یعنی خوب بودن راستگویی مثل گردیدن زمین به دور خورشید حقیقتی از حقایق عالم است و احساس و عواطف و یا آگاهی یا عدم آگاهی انسان تأثیری در آن وجود ندارد؟ یا اینکه وقتی گفته می‌شود «راستگویی خوب است» حقیقتی خارج از وجود انسان بیان نمی‌شود بلکه از عالم درون و از احساسات و عواطف آدمی خبر داده می‌شود؟بیان دیگر آنچه که گفته شد آن است که آیا ارزش‌های اخلاقی «ارزش‌های عینی» هستند یا «ذهنی»؟ یعنی آیا اوصاف خوب و بد صفتی عینی و خارجی هستند که اشیاء بدان‌ها متصفند و تحقق آن‌ها مستقل از احساسات و عواطف و ادراک انسان‌هاست یا اینکه اوصاف مذکور وجود عینی خارجی ندارند و مراد از خوبی یا بدی یک شیء احساسی است که انسان در مواجهه با شیء در درون خود می‌یابد. در این فصل با اشاره به دیدگاه‌های موجود در این باب آرای متفکران مذکور هم مورد تحلیل واقع می‌شود.»