کتاب مدیریت ایمنی فرایند (PSM) در صنایع فولاد براساس راهنمای سازمان جهانی فولاد (WSA)

کتاب مدیریت ایمنی فرایند (PSM) در صنایع فولاد براساس راهنمای سازمان جهانی فولاد (WSA) نوشتهٔ مهرداد جهانی و ماهان احمدی است و انتشارات متخصصان آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب مدیریت ایمنی فرایند (PSM) در صنایع فولاد براساس راهنمای سازمان جهانی فولاد (WSA)

ماهیت ایمنی فرایند شناسایی و مدیریت خطر رویدادهایی با فرکانس پایین و پیامدهای بالاست که شامل جلوگیری از رهایش مواد خطرناک یا انرژی می‌شود؛ در نتیجه از حوادث فاجعه‌بار جلوگیری می‌کند. این امر مستلزم استفاده از فرایندهای دقیق ارزیابی ریسک در کنار مهارت‌های مهندسی و مدیریت عملیات است. بر اساس توصیه انجمن جهانی فولاد برای پیشبرد صنعت فولاد به‌سمت عملیات بدون حادثه، شرکت‌ها باید گام بعدی را در مسیر ایمنی فرایند بردارند. ایمنی فرایند مستلزم توجه دقیق به جزئیات نحوۀ طراحی، نگهداری و عملکرد فرایندهاست. تغییرات زیادی در فرایند رخ می‌دهد که در صورت کنترل نشدن می‌تواند منجر به خرابی فاجعه‌بار تجهیزات و در نهایت تلفات متعدد شود و هزینه‌های زیاد کسب‌و‌کار می‌تواند منجر به تعطیلی آن شود. مزیت ایمنی فرایند این است که کسب‌و‌کار را قابل‌اعتماد می‌کند، آن هم با کیفیت عملیاتی ثابت و کاهش هزینه‌های ناشی از تغییرات. مدیریت ایمنی فرایند به این دلایل باید در اولویت قرار بگیرد:

حوادث ایمنی فرایند می‌تواند باعث مرگ و مجروح شدن افراد زیادی شود؛

حوادث ایمنی فرایند می‌تواند اثرات زیست‌محیطی گسترده‌ای ایجاد کند؛

حوادث ایمنی فرایند می‌تواند خسارت قابل‌توجهی به دارایی وارد کند؛

حوادث ایمنی فرایند می‌تواند باعث اختلال عمدۀ اقتصادی شود؛

حوادث ایمنی فرایند می‌تواند به‌شدت به اعتبار شرکت آسیب برساند؛

حوادث ایمنی فرایند می‌تواند اثرات مالی عمده‌ای داشته باشد، حتی منجر به تعطیلی کسب‌و‌کار شود؛

شرکت‌ها ممکن است درنتیجۀ عواقب آن «فلج و ورشکسته» شوند؛

شرکت‌ها و افراد قابل‌پیگرد قانونی هستند.

با‌این‌حال، حاکمیت سیستم ایمنی فرایند صرفاً به‌منظور اجتناب از اثرات منفی بالقوه نیست، بلکه در‌ رابطه ‌با دارایی‌ها و منابع انسانی‌ای که به‌خوبی مدیریت می‌شوند، مزایایی دارد که عبارت است از:

تعداد توقف اضطراری کمتر می‌شود؛

پیش‌بینی بودجه‌های نگهداری و تعمیرات (نت) آسان‌تر است؛

کارخانه و تجهیزات طول عمر بیشتری دارند؛

کارایی و انعطاف‌پذیری بهبود می‌یابد؛

تقویت روابط با کارکنان، ذی‌نفعان و تنظیم‌کننده‌ها؛

نرخ‌های جذاب‌تر برای دسترسی به سرمایه و بیمه.

این مزایا به هدف نهایی داشتن سازمانی با قابلیت اطمینان بالا کمک می‌کند. برای کنترل سناریوهای با ریسک و پیامدهای بالا، رهبران صنعت باید بتوانند به سه سؤال زیر پاسخ بدهند (اقتباس از سؤالات دادستانی در تحقیق حادثه‌ای در بریتانیا):

آیا می‌دانیم چه چیزی ممکن است در فرایند اشتباه باشد؟ (کجای کار در عملکرد سیستم دچار مشکل می‌شود.)

آیا می‌دانیم چه لایه‌های حفاظتی برای اطمینان از اینکه عملیات اشتباه پیش نمی‌رود، وجود دارد؟

آیا می‌دانیم لایه‌های حفاظتی ما مؤثرند و به‌درستی کار می‌کنند؟

خواندن کتاب مدیریت ایمنی فرایند (PSM) در صنایع فولاد براساس راهنمای سازمان جهانی فولاد (WSA) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به فعالان حوزهٔ مدیریت ایمنی پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب مدیریت ایمنی فرایند (PSM) در صنایع فولاد براساس راهنمای سازمان جهانی فولاد (WSA)

«تفاوت ایمنی شغلی و ایمنی فرایند

در گذشته، بسیاری از شرکت‌های فولادی بر کاهش حوادث ایمنی شغلی تمرکز کرده بودند، حتی مدیریت عالی ایمنی شغلی نیز از وقوع حوادث فاجعه‌بار جلوگیری نمی‌کند.

ایمنی شغلی درمورد چگونگی ایمن‌ماندن کارکنان و جلوگیری از آسیب به نیرو و دیگران است. در ایمنی شغلی، معمولاً احتمال وقوع حوادث زیاد اما پیامد آن‌ها کم است.

ایمنی فرایند درمورد چگونگی سالم‌ماندن سازمان و جلوگیری از فجایع مرتبط با از عدم مهار مواد خطرناک یا انرژی است. در ایمنی فرایند، معمولاً احتمال وقوع حوادث کم است اما می‌توانند پیامدهای بسیار گسترده‌ای داشته باشند.»