کتاب تحقیق در عملیات

کتاب الکترونیکی «تحقیق در عملیات» نوشتهٔ «عادل آذر» اثری دانشگاهی و تخصصی در حوزهٔ مدیریت، مهندسی صنایع، حسابداری و اقتصاد است که نشر سمت آن را منتشر کرده است. این کتاب به‌عنوان منبع اصلی درس‌های «تحقیق در عملیات ۱ و ۲» در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد معرفی شده و مفاهیم و کاربردهای برنامه‌ریزی خطی را با رویکردی آموزشی و مثال‌های متنوع پوشش می‌دهد. ساختار کتاب به گونه‌ای طراحی شده که هم دانشجویان و هم مدیران و علاقه‌مندان به تصمیم‌گیری علمی بتوانند از آن بهره‌مند شوند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب تحقیق در عملیات

«تحقیق در عملیات» از «عادل آذر» کتابی دانشگاهی و ناداستان است که به‌طور جامع به معرفی مفاهیم، مدل‌ها و روش‌های تحقیق در عملیات می‌پردازد. این کتاب در قالبی آموزشی و ساختارمند، ابتدا به کلیات و تاریخچهٔ این علم می‌پردازد و سپس به سراغ مدل‌سازی، برنامه‌ریزی خطی، روش‌های حل هندسی و سیمپلکس، تحلیل حساسیت، مدل‌های حمل‌ونقل و تخصیص و در نهایت برنامه‌ریزی عدد صحیح می‌رود. هر فصل با مقدمه‌ای آغاز می‌شود و با تمرین‌ها و پرسش‌های چهارگزینه‌ای و تشریحی به پایان می‌رسد تا یادگیری مفاهیم برای دانشجویان تسهیل شود. کتاب با مثال‌های کاربردی و تمرین‌های متنوع، تلاش کرده است تا مفاهیم پیچیده را به‌صورت گام‌به‌گام و قابل فهم ارائه دهد. این اثر نه‌تنها برای دانشجویان رشته‌های مدیریت، مهندسی صنایع، اقتصاد و حسابداری تدوین شده، بلکه مدیران صنعتی و دولتی و علاقه‌مندان به تصمیم‌گیری علمی نیز می‌توانند از آن بهره ببرند. ساختار کتاب به گونه‌ای است که هم برای مطالعهٔ فردی و هم برای تدریس در کلاس‌های دانشگاهی مناسب است و با ارائهٔ پاسخ‌نامه برای تمرین‌ها، امکان خودآزمایی و یادگیری فعال را فراهم می‌کند.

خلاصه کتاب تحقیق در عملیات

کتاب «تحقیق در عملیات» با مقدمه‌ای دربارهٔ اهمیت تصمیم‌گیری علمی در مدیریت و سازمان‌ها آغاز می‌شود و سپس به معرفی تاریخچهٔ این علم و نقش آن در حل مسائل پیچیدهٔ سازمانی می‌پردازد. نویسنده ابتدا مفاهیم پایه‌ای مانند تعریف تحقیق در عملیات، ویژگی‌ها و رویکردهای علمی و سیستمی را شرح می‌دهد و تأکید می‌کند که این دانش، ابزاری برای مدل‌سازی و حل مسائل تصمیم‌گیری در شرایط محدودیت منابع است. در ادامه، کتاب به سراغ مدل‌سازی ریاضی مسائل واقعی می‌رود و اجزای مدل‌های تحقیق در عملیات را معرفی می‌کند: متغیرهای تصمیم، تابع هدف و محدودیت‌ها. مثال‌هایی از مسائل تولید، برنامه‌ریزی غذایی، سرمایه‌گذاری و بازاریابی آورده شده تا خواننده با نحوهٔ تبدیل مسائل واقعی به مدل‌های ریاضی آشنا شود. بخش‌های بعدی کتاب به برنامه‌ریزی خطی اختصاص دارد؛ ابتدا مدلسازی و سپس روش‌های حل هندسی و ترسیمی برای مسائل با دو متغیر توضیح داده می‌شود. پس از آن، روش سیمپلکس به‌عنوان روشی عمومی برای حل مسائل با متغیرهای بیشتر معرفی می‌شود و مراحل اجرای آن، تحلیل تابلوی سیمپلکس و تفسیر نتایج به تفصیل شرح داده می‌شود. کتاب همچنین به تحلیل حساسیت و برنامه‌ریزی پارامتریک می‌پردازد تا نشان دهد چگونه تغییر در پارامترهای مدل بر جواب بهینه تأثیر می‌گذارد. مدل‌های حمل‌ونقل و تخصیص به‌عنوان نمونه‌هایی از برنامه‌ریزی خطی با ساختار خاص بررسی می‌شوند و روش‌های حل آن‌ها با مثال‌های عملی آموزش داده می‌شود. در فصل‌های پایانی، برنامه‌ریزی عدد صحیح و مدل‌های ترکیبی معرفی می‌شوند که برای حل مسائل با متغیرهای گسسته یا شرایط خاص کاربرد دارند. در سراسر کتاب، تمرین‌ها و مسائل متنوعی برای تثبیت یادگیری و سنجش فهم مطالب ارائه شده است. پیام اصلی کتاب این است که تحقیق در عملیات با تکیه‌بر مدل‌سازی ریاضی و رویکرد سیستمی، ابزار قدرتمندی برای تصمیم‌گیری بهینه در سازمان‌ها و صنایع فراهم می‌کند.

چرا باید کتاب تحقیق در عملیات را بخوانیم؟

این کتاب با تمرکز بر آموزش گام‌به‌گام مفاهیم تحقیق در عملیات، به خواننده امکان می‌دهد تا با مدل‌سازی ریاضی مسائل واقعی و استفاده از روش‌های حل کلاسیک مانند سیمپلکس، تحلیل حساسیت و مدل‌های حمل‌ونقل و تخصیص آشنا شود. ویژگی شاخص این اثر، ارائهٔ مثال‌های کاربردی و تمرین‌های متنوع است که یادگیری را عمیق‌تر و عملی‌تر می‌کند. همچنین، ساختار فصل‌بندی‌شده و وجود پاسخ‌نامه برای تمرین‌ها، امکان خودآزمایی و یادگیری فعال را فراهم آورده است. مطالعهٔ این کتاب به دانشجویان و مدیران کمک می‌کند تا مهارت‌های تصمیم‌گیری کمی و تحلیلی خود را تقویت کنند و با ابزارهای حل مسئله در شرایط محدودیت منابع آشنا شوند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ «تحقیق در عملیات» برای دانشجویان رشته‌های مدیریت، مهندسی صنایع، اقتصاد و حسابداری در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد مناسب است. همچنین مدیران صنعتی و دولتی و علاقه‌مندان به تصمیم‌گیری علمی و مدل‌سازی ریاضی مسائل سازمانی می‌توانند از این کتاب بهره ببرند. این اثر به‌ویژه برای کسانی مفید است که با مسائل بهینه‌سازی، برنامه‌ریزی منابع و حل مسائل پیچیده در سازمان‌ها سروکار دارند.

بخشی از کتاب تحقیق در عملیات

«تحقیق در عملیات کاربرد یک رویکرد علمی است که درصدد حل مسائل مدیریتی است و هدف آن کمک به مدیران جهت تصمیم‌گیری بهتر است. تحقیق در عملیات بر مجموعه‌ای از فنون ریاضی تأکید دارد که یا در حوزه علم مدیریت توسعه یافته‌اند و یا از سایر رشته‌های علوم (ریاضی، طبیعی، آمار و مهندسی) اقتباس شده‌اند. تحقیق در عملیات اگرچه علم نوپایی است، در حوزه صنعت و بازرگانی بسیار شناخته شده و جاافتاده است. کاربردهای این علم بسیار وسیع است و معمولاً به کارگیری آن در موسسات صنعتی و تجاری به نحو بارزی نشان از اعتبار آن دارد. در تحقیقات بسیاری که در خصوص به کارگیری فنون تحقیق در عملیات انجام گرفته است، مشخص شده است که نتایج حاصل از به کارگیری این علم بسیار رضایت‌بخش بوده است؛ به همین سبب، امروزه این علم در بسیاری از رشته‌های دانشگاهی به عنوان درس اجباری تدریس می‌شود و در بسیاری از دانشگاه‌های جهان در قالب رشته‌ای مستقل آموزش داده می‌شود. تحقیق در عملیات معمولاً در قالب عناوینی چون: علم مدیریت، روش‌های مقداری، تحلیل مقداری و علم تصمیم‌گیری نیز معرفی می‌شود. در بسیاری از متون (از جمله این کتاب) به جای عبارت تحقیق در عملیات از مخفف انگلیسی آن یعنی OR استفاده می‌شود.»