کتاب ده حقیقت از تراریخته

کتاب الکترونیکی «ده حقیقت از تراریخته» نوشتهٔ جعفر ذوالعلی و زهرا حاجت‌پور و مهدی معلی در انتشارات کنکاش چاپ شده است. این کتاب بــه شکل خلاصــه بــه ده مــورد از شــبهات مطــرح در فضــای کشــورهای جهــان ســوم بــه‌ویــژه کشــورهای آســیایی دربــاره فنــاوری تراریخته پرداخته است. ایــن اثــر برگرفتــه از کتابچــه «10 Facts and Myths » از ســرویس بین‌المللــی دســتیابی و اســتفاده از بیوتکنولــوژی کشـاورزی (ISAAA) اسـت کـه تـلاش کـرده اسـت مسـتند بــه منابــع علمــی و معتبــر بــه برخــی شــایعات و مطالــب خلاف واقــع دربــاره ایــن فنــاوری پاســخ دهــد. عــلاوه بــر ایـن، داده‌هـا و آمـار بـه‌کار‌رفتـه در ایـن اثـر بـا اسـتفاده از منابــع معتبــر بــه‌روز شــده و مطالــب دیگــری از منابــع علمــی مختلــف اضافــه شــده اســت.

درباره کتاب ده حقیقت از تراریخته

محصــولات تراریختــه از ســال ۱۹۹۶ در ســبد غذایــی جهــان قــرار گرفــت و در مــدت کوتاهــی درصــد قابــل توجهــی از کشــت محصــولات اســتراتژیکی ماننــد ســویا و ذرت را بــه خــود اختصــاص داد؛ بــه طــوری کــه در ســال ۲۰۰۷ حــدود ۶۴4 درصــد ســویا و ۲۴ درصــد کشــت ذرت جهــان از ایــن نــوع انجــام می‌شــد. بــه همیــن دلیــل از همــان ســال‌ها بــه دلیــل وابســتگی کشــورمان بــه واردات ایـن محصـولات در سـبد غذایـی مـردم ایـران وارد شـد.

بــا وجــود ارزیابــی ایــن نــوع محصــولات توســط مراجــع ذیصلاح از نظــر ســلامتی و کیفیــت و وجــود فرایندهــای قانونــی صــدور مجــوز، شــایعات زیــادی در فضــای مجــازی و در رســانه‌ها علیــه تولیــد داخلــی ایــن نــوع محصــولات وجـود دارد. انتشـار چنیـن شـایعاتی علیـه بهره‌منـدی کشـور از ایــن فنــاوری تنهــا در دو مقطــع - در ســال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۹۴ - کــه عــزم تولیــد داخلــی ایــن محصــولات شــکل گرفتــه بــود، در برخــی رســانه‌ها دنبــال شــد؛ حــال آنکــه واردات محصـولات تراریختـه در دو دهـه گذشـته بـدون مخالفـت جـدی اسـتمرار داشـته اسـت. حتـی رکـورد واردات آن در زمـان صـدارت برخـی سـران جریـان ضـد تراریختـه بر وزارت کشــاورزی بــر خــلاف مقــررات آن زمــان و بــا وجــود اعتــراض جامعــه علمــی کشــور رقــم خــورده اســت. ایــن تناقـض آشـکار تـا جایـی پیـش رفـت کـه مجلـس شـورای اســلامی نیــز در گــزارش تحقیــق و تفحــص خــود بــه آن اعتــراض کــرد. 

کتاب ده حقیقت از تراریخته را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب به علاقه‌مندان به حوزهٔ کشاورزی و سلامت پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب ده حقیقت از تراریخته

شــیوه هــای اصـلاح ســنتی فقــط مــی تواننــد ژن هــای موجــودات دارای نســبت نزدیــک را بــا یکدیگــر تلاقــی دهنــد. امــا شــیوه هــای مهندســی ژنتیــک مــی تواننــد از ژن‌هــای هــر موجـود زنـده‌ای اسـتفاده کـرده و دی. ان. ای آن را وارد گیاهـان کننـد. بـه همیـن علـت اسـت کـه باکتـری باسـیلوس تورینجنسـیس (Bt ) می‌توانـد در ذرت، پنبـه یـا بادمجـان مـورد اسـتفاده قـرار بگیــرد.

در روش اصلاح ســنتی می‌تــوان از گزینــش بــه کمــک نشــانگر (MAS ) بهــره بــرد. بــا اســتفاده از ایــن روش ژن‌هــا یــا توالی‌هــای مســئول صفــات خــاص، شناســایی می‌شــوند؛ بـه ایـن ترتیـب بـه انتخـاب ارقامـی کـه بایـد تلاقــی داده شــود کمــک می‌شــود.

«محصــولات تراریختــه قبــل از کســب مجــوز بــرای تولیــد تجــاری و ورود بــه بــازار، مــورد ارزیابــی ایمنــی کامــل قــرار میگیرنــد. ایــن ارزیابــی شــامل اثبــات پایــداری ژنتیکــی هــم هســت. در حالــی کــه محصـوالات کشـاورزی سـنتی و ارگانیکـی کـه جهـش هـای ژنتیکـی بسـیار بیشـتری در آن رخ داده اسـت، مـورد بررسـی ایمنـی قـرار نمـی گیرنــد.»

«محصــولات تراریختــه در گلخانه‌هــا و مــزارع تحقیقاتــی مــورد آزمایـش قـرار مـی گیرنـد تـا تعـدادی از فاکتورهـا همچـون عملکـرد، کارکــرد صحیــح صفــت جدیــد و اینکــه آیــا ایــن صفــت بــه صــورت پایــدار منتقــل مــی شــود یــا خیــر مــورد بررســی قــرار گیرنــد.»