کتاب زبان شناسی پیکره ای

این کتاب، مقدمه‌ای گام‌به‌گام برای ورود به حوزۀ زبان‌شناسی پیکره‌ای است. این اثر با بهره‌گیری از پیکره‌های موجود و چارچوب نظری تحلیل سیاق، دانش و مهارت‌های لازم برای تحلیل‌های معنادار پیکره‌ای و پژوهش‌های پیکره‌محور را در اختیار دانشجویان و پژوهشگران قرار می‌دهد.

 کتاب از سه بخش (نه فصل) تشکیل شده است که عبارتند از درآمدی بر زبان شناسی پیکره‌ای و تحلیل سیاق؛ جست‌وجو در پیکره‌های موجود و ساخت پیکره‌های خودساز؛ و تحلیل نتایج کمی و تفسیر داده‌ها. این کتاب بر تجربیات دست اول همراه با تحقیق در تحلیل زبانی و تعبیر یافته‌ها به شیوه‌ای معنادار و تعاملی متمرکز است و خوانندگان فرصت خواهند داشت تا با انجام تمرینات کوچک و انجام پژوهش‌های گوناگون با استفاده از پیکره‌های عمومی از داده‌های زبانی استفاده کنند و آنها را تحلیل کنند. به‌علاوه، با هدف پاسخ به سوالات خاص زبانی، کتاب نحوۀ ساخت و طراحی پیکره‌های تخصصی را در اختیار خواننده قرار داده، اطلاعاتی کامل را دربارۀ تکمیل طرح‌های پژوهشی، مشتمل بر نحوۀ نگارش مقاله و ارائه سخنرانی، عرضه می‌کند.

 کتاب زبان شناسی پیکره ای را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های زبان‌شناسی، آموزش زبان انگلیسی، مطالعات ترجمه و دیگر شاخه‌های علوم انسانی که نیاز به تحلیل‌های زبانی دارند.

بخشی از کتاب زبان شناسی پیکره‌ ای

در تجربه‌ آموزش دوره‌های مقدماتی زبان‌‌شناسی پیکره‌‌ای این نکته را دریافتیم که دانشجویان کارشناسی و کارشناسی‌‌ارشد زمانی توانایی انجام تحلیل پیکره‌‌ای را خواهند یافت و به این تحلیل اعتماد خواهند کرد که فرصت کار با پیکره‌‌ها و کسب تجربۀ عملی با ابزارهای زبان‌شناسی پیکره‌‌ای و تحلیل پیکره‌ای به آن‌ها داده شود. اگرچه آشنایی با اصول، رویکردها و مزایای استفاده از پیکره‌ها، دانش لازم و مقدماتی این رهیافتِ تحلیل زبانی را فراهم می‌‌آورد، وجه فنی زبان‌شناسی پیکره‌‌ای را تنها از طریق کار با خود پیکره می‌توان فراگرفت. نیز پی بردیم که دانشجویان نسبت به فواید و مزایای به‌کارگیری پیکره‌‌های زبانی نظری مساعد دارند؛ اما مشکل اصلی در این زمینه آموزشِ نحوۀ کار با پیکره به آن‌هاست. دانشجویان، در کار با زبان‌شناسی پیکره‌ای، باید جست‌‌وجو در پیکره و تفسیر نتایج آن را تجربه کنند، به ترتیبی که بتوانند با استفاده از این اطلاعات توضیح دهند چرا تحلیل‌ها و یافته‌‌های آن‌ها مهم و مرتبط‌اند. در این کتاب فرصت‌‌هایی برای کار روی طرح‌های زبان‌شناسی پیکره‌‌ای به دست خواهیم داد. ابتدا، تمام فصل چهار را به کار با پیکره‌‌های کوچک اختصاص می‌‌دهیم. سپس، اطلاعاتی دربارۀ نحوۀ ساخت و تحلیل پیکره‌‌ها در اختیار دانشجویان قرار خواهد گرفت (بخش سه). دریافته‌ایم که داشتن فرصت ساخت و تحلیل پیکره، برای دانشجویان، تجربه‌‌ای گران‌بها در زمینۀ طراحی پیکره خواهد بود؛ حتی به ساخت پیکره‌‌هایی خارج از کلاس درس تشویقشان خواهد کرد.

پیکره و نرم‌‌افزار استفاده‌شده در کتاب را به عمد محدود کردیم تا دانشجویان بتوانند تجربۀ کار با زبان‌شناسی پیکره‌‌ای را به دست آورند. پیکره‌‌هایی گوناگون، در سطوح متفاوت دسترسی عمومی، و نیز برنامه‌های نرم‌‌افزاری گوناگون وجود دارد که می‌‌توان از آن‌ها برای تحلیل داده‌‌ها استفاده کرد (برخی از این پیکره‌ها رایگان‌اند و برخی دیگر خیر). هر پیکره و هر نرم‌‌افزار پیکره‌‌ای ویژگی‌‌های خاص خود را دارند و ما دریافته‌ایم این پیکره‌‌ها و نرم افزارهای گوناگون گاه باعث آشفتگی دانشجویانی می‌‌شوند که یا به پیکره‌‌ها دسترسی نداشته‌اند یا پیش‌تر تقلا کرده‌اند کار با یک نرم‌‌افزار و جست‌وجو در آن را فرا گیرند و اکنون ناگزیرند کار با نرم افزار جدید را نیز بیاموزند. برای حل این مسئله، در تمام پروژه‌‌های این کتاب پیکره‌‌ای را به کار گرفته‌ایم که توسط مارک دیویس در دانشگاه بیرمنگام یانگ (آمریکا) تهیه شده ‌است. به این ترتیب، دانشجویان می‌‌توانند از پیکره‌‌های مختلف موجود در این وبسایت استفاده کنند. این امکان نیز برایشان فراهم است که با یک نمای کاربری خاص کار کنند. برای پیکره‌‌های بزرگ‌تر، ما روی نرم‌‌افزار رایگان انت‌کونک ، طراحی‌‌شده توسط لورنه آنتونی در دانشگاه وسادا ، تمرکز کرده‌‌ایم. تأیید می‌‌کنیم که نرم‌‌افزارها و پیکره‌‌های به کار گرفته شده در این کتاب طبیعتا تنها نرم‌‌افزارها و پیکره‌های موجود نیستند، اما معتقدیم پیکره‌ها و نرم‌‌افزارهایی که در این کتاب معرفی کرده‌ایم بنیادی استوار برای زبان‌شناسی پیکره‌‌ای فراهم آورده‌اند و به دانشجویان امکان می‌‌دهند، با استفاده از نرم‌‌افزار‌های رایگان و کاربرپسند، کار تحقیق در زبان‌شناسی پیکره‌‌ای را آغاز کنند.