نظرات کاربران درباره کتاب قواعد فرم در مصاحبه تلویزیونی

🔻 رحمت خدا بر سعید آتشین با این کتاب خوبی که تالیف کرده است. فکر می‌کنم بعد از مدت‌ها یک کتاب «کامل» خواندم که برخلاف حجم کمش، همهٔ آنچه باید توضیح می‌داد را به‌خوبی توضیح داد و نه به حاشیه رفت، نه کم‌فروشی کرد. 🔻 برای ساخت یک مستند کوتاه و ضبط چند مصاحبه، نیاز به مرور آموخته‌های اندکم دربارهٔ مستند و مصاحبه داشتم. کتاب «قواعد فرم در مصاحبهٔ تلویزیونی» هرچه برای ضبط مصاحبه لازم بود بدانم را همراه با تصویر و مثال به من آموخت. کتاب آمیخته‌ای‌ست از برخی نکات تئوریک و نکات عملی که قبل، بعد و در حین ضبط مصاحبه باید به آن توجه داشت. هرچند رویکرد کتاب عملی است و من این را نقطهٔ قوت آن می‌دانم، اما خالی از مباحث نظری دربارهٔ تاثیر عناصر بصری بر مخاطب نیست و به نقش صدا، نور و تصویر در تجربهٔ حسی بیننده هم می‌پردازد. هرجا فکر می‌کردم ممکن است نویسنده مباحث نظری را رها کند، او به حد کفایت درباره‌شان توضیح می‌داد؛ موضوعاتی مثل قانون ۱۸۰ درجه، نقاط طلایی، توازن در قاب و تاثیر نورپردازی بر تصویر بازنمایی‌شده از سوژه. 🔻 در آغاز کتاب، پس از تبیین اهمیت ضبط یک مصاحبهٔ خوب در مستندها و برنامه‌های تلویزیونی، نویسنده به سبک‌های مختلف مصاحبه می‌پردازد و توضیح می‌دهد که هر سبکی برای کدامیک از قالب‌های برنامه‌سازی مناسب است. در ادامه عناصر مهم در ضبط مصاحبه یعنی تصویر، صدا و نورپردازی مورد بررسی قرار گرفته و تجهیزات مربوط به هر بخش نیز معرفی می‌شود. نکتهٔ جالب برای من، توجه به جزییاتی در اجرا بود که معمولاً نویسنده‌ها از آن غافل می‌شوند؛ مثلاً تفاوت درگاه‌های ورودی مربوط به میکروفون‌ها، توجه به نوع و حالت صندلی مناسب برای مصاحبه یا مشکلات پیش‌بینی‌نشده‌ای که ممکن است در مکان مصاحبه برایتان به وجود بیاید. در بخش پایانی هم نویسنده نکات خیلی مهمی را دربارهٔ تعامل و گفت‌وگو با سوژه‌ها عنوان می‌کند که یک‌جور فوت کوزه‌گری است! 🔻 نقطهٔ قوت بعدی کتاب، مصور بودن و توجه به مثال‌های مختلف است. برایم جالب بود که سعید آتشین در رسانهٔ ملی کار می‌کند اما نمونه‌هایی که از قاب‌بندی‌های بد و مصاحبه‌های بی‌کیفیت در کتابش آورده بود، مربوط به برنامه‌های رسانهٔ ملی می‌شد و از مقدمهٔ کتاب هم معلوم بود که از کثرت چنین مصاحبه‌هایی در تلویزیون گلایه‌مند است. مشاهده و مرور این نمونه‌های غلط، از باب قاعدهٔ «ادب از که آموختی...» بسیار مفید و در عین حال آمیخته با طنزی تلخ است. :)