بریده‌هایی از کتاب یک فیلم، یک جهان؛ هفت سامورایی

«من آدم خاصی نیستم. قدرت خارق‌العاده‌ای ندارم. نبوغ خاصی هم ندارم. فقط دوست ندارم از خودم ضعف نشان بدهم و از باخت متنفرم، بنابراین، آدم سختکوشی هستم. این برای من همه‌چیز است.»

تاریخ به همگان درس تلخی داده بود: هیچ طبقه‌ای چندان به حال دیگری دل نمی‌سوزاند.

یکی دیگر از درون‌مایه‌های عمدهٔ فیلم ابهام مرزهای طبقاتی در میانهٔ آشوب‌های اجتماعی است.

کوروساوا به من گفت که نبرد زیر باران را به چشم عاملی می‌دیده که شکاف طبقاتی را از میان برمی‌دارد.

دوستیِ مردانه یکی دیگر از درون‌مایه‌های مسلط هفت سامورایی است.

هفت سامورایی بیش از هر چیز ادای دینی است به طبقهٔ سامورایی در افتخارآمیزترین شکلش.

او از همان اواخر دههٔ ۱۹۳۰ که دستیار کارگردان بود با منتقدان سر جنگ داشت. به‌خصوص از این بدش می‌آمد که ایده‌های بی‌ربطی را به فیلم‌هایش نسبت می‌دادند و می‌نویسد: «چیزهایی که آن‌ها مدعی دیدنش هستند آن‌قدر دور از ذهن است که آدم فکر می‌کند جن‌زده شده‌اند.» فقط خونسردی سامورایی‌وارش او را تسکین می‌دهد. «به گمانم کاری از دست من برای منتقدان ساخته نیست.»

هفت سامورایی با وجود کمال هنری‌اش، چه در ژاپن و چه در خارجه، کم‌ترین اقبال نوشتاری و بیش‌ترین کژفهمی را از میان فیلم‌های کوروساوا تجربه کرده. در غرب، شیفتگی منتقدان معاصر به «نظریه»، با آن شک‌گرایی‌اش نسبت به حقایق عینی، و بیزاری آن‌ها از تاریخ باعث شده منتقدان جوان شاهکار کوروساوا را یکی از آثار کوچک او جلوه دهند.