بریده‌هایی از کتاب عشق به زندگی

مشکلات بايد همانند تازيانه‌ای محکم باشد که بر سيه‌روزی فرود آيد

«مشکلات بايد همانند تازيانه‌ای محکم باشد که بر سيه‌روزی فرود آيد.»

ناپلئون به فونتان می‌گفت: «می‌دانيد در دنيا چه چيز را بيش از همه تحسين می‌کنم؟ ناتوانی زور در بنيان نهادن چيزی.

من با شما مبارزه می‌کنم، زيرا منطق شما نيز چون قلب شما جنايتکار است.

در اين لحظه کوتاه شفق، چيزی گذرا و غمگين فرمانروا بود که تنها محسوس يک انسان نبود، بلکه همگان می‌توانستند آن را دريابند. آن لحظه که هوای گريستن به دل هر کس می‌افتد، اما من دلم هوای دوست داشتن در خود داشت. به نظرم می‌رسيد که از آن پس هر لحظه از خوابِ زندگی‌ام ربوده خواهد شد... درست مانند آن لحظه‌های لرزنده کاباره‌ی پالما و صومعه سان‌فران‌چيسکو، چقدر بی‌حرکت و سرسخت بودم و در برابر اين خيزش بی‌پايانی که می‌خواست دنيا را در ميان دستانم قرار دهد، احساسِ پريشانی کردم. خوب می‌دانم که اشتباه کردم، می‌دانم که بايد مرزهايی برای خويشتن قائل شد. به اين شرط که به آفرينش می‌پردازيم. اما برای دوست داشتن مرزی نيست و اگر بتوانم همه چيز را در آغوش بگيرم، در آغوش گرفتن ناشيانه آن چه اهميتی خواهد داشت.

بدين ترتيب، نروال، در يک شب تيره، دوبار خود را حلق‌آويز کرد. نخست به خاطر خودش که در سيه‌روزی به سر می‌برد و دوم به خاطر شهرت کاذب و افسانه‌ای‌اش، همان شهرت کاذبی که به چند نفری برای زنده ماندن کمک می‌کند.

عشق به زندگی بدون نااميدی از زندگی وجود ندارد.

آن روز هنوز نرسيده، اما شايد خوشبختی در روزی ديگر باشد.

در الجزيره کسی نمی‌گويند «بروم شنا کنيم» بلکه می‌گويد بيا «تا از جام در يا بنوشيم».

درست است که ما در عصری مصيبت‌بار زندگی می‌کنيم. اما بسياری از مردم مصبيت را با نااميدی اشتباه می‌گيرند. لارنس اظهار می‌داشت: «مشکلات بايد همانند تازيانه‌ای محکم باشد که بر سيه‌روزی فرود آيد.» اين تفکری سالم است که بايد بی‌درنگ عملی گردد. امروز چيزهای زيادی وجود دارد که سزاوار اين تازيانه است. زمانی که در الجزيره زندگی می‌کردم، هر روز زمستان را با صبوری می‌گذراندم، زيرا می‌دانستم در يک شب، تنها در يک شب سرد و ناب اسفندماه، درختان بادام درّه کنسول از شکوفه‌های سپيد پوشيده خواهند شد. آنگاه، با ديدن اين برف شکننده که در برابر ريزش باران‌ها و باد دريا مقاومت

در دنيا فقط دو قدرت وجود دارد: شمشير و خِرد. و سرانجام در جريان زمان، شمشير همواره مغلوب خرد می‌شود

اما من مانند هر کس ديگری عمل کرده و همرنگ جماعت شدم. سوار کشتی نشدم. در ميان صفی جا گرفتم که جوانان در برابر درب گشاده دوزخ درجا می‌زدند. رفته رفته وارد دوزخ شديم. و با نخستين فرياد که معصوميت کشته شده است، درب، پشت سر ما به شدت بسته شد. ما در دوزخ بوديم و ديگر هرگز از آن خارج نشديم. شش سالِ طولانی‌است که تلاش می‌کنيم تا با آن کنار بياييم. شبح‌های گرم و پرحرارت جزاير خرّم، ديگر پيدا نيست. تنها در پس پشت سال‌های طولانی ديگر است که بر ما ظاهر می‌شوند، سال هايی که هنوز در راه‌اند، سال‌هايی بدون گرمی و بدون روشنايی آفتاب.

گاه می‌بينيم کشورگشايان هم ماليخوليايی می‌شوند. به هر حال، اندکی بايد بهای اين همه افتخارات بيهوده را پرداخت.

نخستين وظيفه ما نااميد نشدن است. نبايد بيش از اندازه به کسانی گوش فرا دهيم که فرياد می‌زنند دنيا به آخر رسيده. تمدن‌های جهانی به اين راحتی محدود نمی‌شوند و اگر هم قرار باشد فرو بريزد. [بی‌ترديد] پس از دنياهايی ديگر فرو خواهد ريخت. اين کاملاً درست است که ما در عصری مصيبت‌بار زندگی می‌کنيم. اما بسياری از مردم مصبيت را با نااميدی اشتباه می‌گيرند. لارنس اظهار می‌داشت: «مشکلات بايد همانند تازيانه‌ای محکم باشد که بر سيه‌روزی فرود آيد.» اين تفکری سالم است که بايد بی‌درنگ عملی گردد.

اين دنيا مسموم مصيبت‌هاست و گويی از اين امر لذت می‌برد. سراسر آن مبتلا به رنجی است که نيچه آن را «روح تنبلی» می‌ناميد. به شعله اين مصيت دست نزنيم. گريستن بر انديشه، کار بيهوده‌ای است. کافيست برای نجات آن کار کنيم.

در جنوا زنانی هستند که يک روز تمام از لبخندشان لذت برده‌ام. ديگر آنان را نخواهم ديد و شايد ديگر هيچ چيز ساده نباشد. اما واژه‌ها، شعله حسرت مرا خاموش نخواهند کرد. در کنار چاه کوچک صومعه سان‌فران‌چيسکو به پرواز کبوتران چشم می‌دوختم و عطش خود را برای نوشيدن از ياد می‌بردم. اما همواره لحظه‌ای از راه می‌رسيد که عطشم تولدی دوباره می‌يافت.

ابديت اينجاست و من به انتظار آن نشسته‌ام. اکنون ديگر خوشبخت بودن برايم مطرح نيست، بلکه تنها آگاه بودن مطرح است. انسانی به تماشا می‌نشيند و انسانی ديگر گور خويش را می‌کند: چطور می‌توان انسان‌ها را از پوچی‌هايشان جدا ساخت؟

اگر بشنوم به کسی گفته شود او ضد اخلاق است، آن را اين طور تعبير می‌کنم که او نيازمند اخلاق است؛ و اگر بشنوم به کسی بگويند که هوشمندی را ناچيز می‌شمارد، اين طور می‌فهمم که او نمی‌تواند ترديدهايش را تحمل کند. اما اين از آن روست که من فريبکاری را دوست ندارم.

در آن دور دورها، در ماوراء دريا تنها اروپا قرار گرفته بود که زندگی در آن از فرط خشم و شرم به ستوه آمده بود، امّا اينجا تبعيد بود و انزوا و تنهايی آدم‌هاش همه چون ديوانگان پريشان و مضطرب با رقص و دعا در ميان خلاء و پوچی‌ها جان می‌باختند، ولی در طول شب مرطوب و آرام که از عطر گياهان نامرئی و گمنام آکنده بود، فرياد جانکاه پرنده مجروحی بر پيکر دختر زيبايی که در خواب رفته بود نغمه‌ها می‌سرود که صدايش در گوش‌های او طنين می‌انداخت.

تمام خانه‌ها با اندوه ناشناخته‌ای در خاموشی فرو رفته بود و تنفّر شب قبل در وجود او زبانه می‌کشيد.

کيست اينجا؟ نفس نفس می‌زند؟ اين گرمای بی‌پايان و اين انتظار توان‌فرسا را برنمی‌تابم.

حقيقت، صريح، سنگين و خشن است.

پدرش می‌گفت: درسته که من از زنم گله و شکايتی ندارم، ليکن هرچه هست برای خودش خوب است، ليکن من از زندگی در کنار او خسته شده‌ام.

اين همه طلاق و جدايی که بين زن و شوهرها پيش می‌آيد برای اين است که: همفکری دو نفر با هم از دشوارترين کارهای دنيا است.

تاريخ به ما نشان داده که اگر کسی به مطالعه کتاب عادت کند خريدن کتاب برای او کار آسانی است،

او الان در اوج موفقيته، هيچ کس هم در اوج نمی‌مونه، کارش تمومه.

به ظاهر مردم نبايد نگاه کرد. به همه نمی‌توان اعتماد کرد. بيشتر آدم‌ها انگل اجتماعی هستند که با تملق و چاپلوسی برای خود جايی پيدا می‌کنند، نه همه آنها خوب نيستند.

مطمئن نيستم که زندگی می‌کنم، اما چاره‌ای نيست، مگر زندگی غير از اين است؟

جهان علت و حقانيتی جز بشر ندارد. اگر می‌خواهيم انديشه‌ای را که از زندگی می‌سازيم نجات دهيم بايد به نجات بشر برخيزيم.

به استقبال عشق و عيش می‌رويم. نه به دنبال درس هستيم و نه خواهان فلسفه پوچی به آن اندازه‌ای که ديگران به دنبال آنند.