بریده‌هایی از کتاب فرهنگ‌نامه‌ حقوق بشر اسلامی (جلد اول: مبانی حقوق بشر در اسلام)

پیامبر اسلام (ص) می فرمایند: (مؤمن نرم خو و ملایم است)،

در دوران پیش از اسلام نیز حتی حضرت مسیح (ع) بعنوان پیامبری بزرگ و انسان دوست، بدلیل مخالفت جدّی سران مسیحیت، نتوانست بردگی را ملغی سازد. باچنین شرایطی ازنظرتاریخی، سیاسی واقتصادی مسلماً مخالفت و مقاومت هایی که بویژه اسلام در بدو ظهور خود با آن دست به گریبان بود، امکان لغو یکباره این رسم ناپسند را نداشت، ولی شریعت اسلام هیچگونه رسوم عرب جاهلی در مورد برده گیری و خرید و فروش بردگان را هم تصویب و تأیید نکرد، بلکه کوشید تا بر اساس سیاست گام به گام و عملی، با محو کلیه امتیازات موجود بین بردگان و دیگران انسانها، بستن راههای برده گیری از طریق غارت گریها و کشور گشائیها، اتخاذ شیوه های ترغیبی و تشویقی، به این رسم و عادات شوم و عارضه اجتماعی پایان دهد و انصافاً در این مسیر نیز به توفیق قطعی دست یافت. ازدلایل قطعی مخالفت اصولی اسلام بامسئله بردگی، حدیث معروف پیامبراسلام (ص) است که فرمود: (بدترین مردم کسی است که به خریدوفروش انسان بپردازد)

اسلام برای رفع فقر در جامعه اسلامی نهادهایی از قبیل انفاق، احسان، خمس، زکات، جهاد به مال، خراج، جزیه و کفارات را مقرر داشته است که هر یک از این نهاد های مالی در جهت فقر زدایی از جامعه تاثیر ویژه ای دارند. انفاق در شریعت اسلامی مکرر و فراوان مورد تاکید قرار گرفته است و همه مسلمانان بدان ترغیب شده اند. خدوند در قرآن کریم پاداش انفاق به دیگران را چنین تشریح فرموده است: "مثل الذین ینفقون اموالهم فی سبیل الله کمثل حبة انبتت سبع سنابل فی کل سنبلة مئة حبة و الله یضاعف لمن یشاء والله واسع علیم". یعنی: (هفت خوشه بروید و در هر خوشه صد دانه باشد که یک دانه هفتصد دانه شود و خدا از این مقدار نیز برای هر که خواهد بیفزاید، چه خدا را رحمت بی منتهاست).

از دیدگاه اسلام مومن مایه سود و منفعت است، اگر همراهش شوی سودت دهد، اگر با وی مشورت کنی سودت دهد، اگر شریکش شوی سودت دهد و همه اعمال وی مایه سود و منفعت است.

"ولا تأکلوا اموالکم بینکم بالباطل و تدلوا بها الی الحکّام لتأکلوا فریقاً من اموال الناس بالاثم و انتم تعلمون". یعنی: (مال یکدیگر را به ناحق نخورید و کار را به محاکمه قاضیان میفکنید، که بوسیله رشوه و زور پاره ای مال مردم را بخورید، با اینکه به عدم استحقاق خود آگاهید).

بر مبنای این صفات نیکوی مؤمن است که اسلام"ایمان" را میزان و اساس فضیلت انسان ها قرار می دهد. ایمان و دوری از معاصی و گناهان و زشتکاری، موجب نیل انسان به مقام تقوا و وصول به کمالات و فضایل است و به تعبیر قرآن کریم: (تقوا مانند لباسی نیکوست که انسان بر تن می کند و این لباس موجب برتری و فضیلت انسان بر سایر افراد است). و سرانجام نیکو به پرهیزکاران وعده داده شده است که بدنبال برتری جوئی، فساد و ستمگری در روی زمین نباشند.

(مؤمن از رنج مومنان رنجور می شود، مانند تنی که از رنج سر رنجور می شود)

اسلام برای نخستین بار در تاریخ بشر، حقوق بشر را از لحظه ای که وجود انسان در صفحه گیتی نقش می بندد تا دم مرگ، و از دم مرگ تا ابد، و نیز تکالیف اورا با بانگ رسا و جهان گیر خطاب به همه افراد بشرو در همه روزگاران بیان کرد. پیامبر (ص) با شعار اخوت