بریده‌هایی از کتاب دیگر رنگ دنیا را نخواهم دید

«ما هرگز عفو نخواهیم خورد و در همین سلول خواهیم مرد.»

این کشور چنان کُند از دل تاریخ عبور می‌کند که زمان توان پیش‌روی‌اش را از دست می‌دهد و درعوض توی خودش تا می‌خورد.

چنین افرادی فرومایگی خود را زمانی آشکار می‌کنند که به مجال و قدرت کافی برای اَعمال خبیثانه دست پیدا کرده باشند.

حالا می‌فهمیدم چرا انسان‌ها ساعت را اختراع کرده بودند و در برج‌ها و میدان‌ها و خیابان‌ها ساعت می‌گذاشتند. ‫این کارشان برای آگاهی از زمان نبود، بلکه می‌خواستند تکه‌تکه‌اش کنند و از آن بگریزند.

مرده‌ها خودشان خبر ندارند که مرده‌اند

بار دیگر فهمیدم هنگام مواجهه با واقعیتی که می‌تواند زندگی‌ات را زیروزِبر کند، نباید تسلیمش شوی و مطابق خواسته‌هایش عمل کنی، وگرنه همین واقعیت غم‌انگیز مانند سیل خروشانی تو را با خود می‌برد و نابود می‌کند. منی که به دل امواج کثیف و کوبندهٔ واقعیت پرتابم کرده بودند با اطمینان می‌توانم بگویم قربانیان این سیل همان آدم‌های به‌اصطلاح باهوشی‌اند که گمان می‌کنند تمام اعمالشان باید مطابق مقتضیات واقعیت باشد.

ابدیتی که مرگ با خود به ارمغان می‌آورد، این قدرت را داشت که هولناک‌ترین لحظات زندگی را بی‌اهمیت جلوه دهد.

از ساختمان بیرون رفتیم و سوار ماشین پلیسی شدیم که جلوی ورودی منتظرمان بود. نشستم و ساکم را گذاشتم روی پایم. درِ ماشین را پشت سرم بستند. از قدیم گفته‌اند مرده‌ها خودشان خبر ندارند که مرده‌اند. در اساطیر آناتولی آمده که وقتی جسد در قبر جا گرفت و رویش با خاک پوشیده شد و عزاداران کم‌کم پراکنده شدند، مُرده هم سعی می‌کند از جایش بلند شود و به خانه‌اش برود؛ اینجاست که سرش به در تابوت می‌خورد و تازه می‌فهمد که مرده. وقتی در بسته شد، سرم به در تابوت خورد. نمی‌توانستم درِ ماشین را باز کنم و بیرون بروم. نمی‌توانستم به خانه برگردم.

این کشور چنان کُند از دل تاریخ عبور می‌کند که زمان توان پیش‌روی‌اش را از دست می‌دهد و درعوض توی خودش تا می‌خورد.

صورتتان را آن‌قدر دیده‌اید که یادتان رفته تماشای آن و ارتباط چشمی با خودتان یک‌پا معجزه است.

هر کسی که نقشهٔ این مکان را کشیده، عقلش خوب کار می‌کرده. حتماً به این فکر افتاده کسانی که در آن بنا تحت شدیدترین بازجویی‌ها قرار می‌گیرند، اگر چهره‌شان را از دست بدهند راحت‌تر وا می‌دهند.

همگی به یک اندازه سیلی خورده و روحشان خدشه‌دار شده بود، اما سرهنگ کادری ارتش بیش از همه احساس شکست می‌کرد، چون رؤیاهای بزرگ‌تری در سر داشت.