بریده‌هایی از کتاب دین به چه درد می خورد؟!

دین اسلام به این دلیل که مبتنی بر فطرت بشری است، در میان مردم از جایگاهی ویژه و ارجمند برخوردار است. و مثل طلا یا هر جنس ارزشمند دیگری بیشترین طالب و خواهان را در میان مردم دارد. و به دلیل این علاقه و گرایش و استقبال، بیشترین بدل‌سازی یا ساخت نمونه‌های تقلّبی را به خود اختصاص داده است. ـ اساساً، عموماً و قاعدتاً ظاهر اسلام بدلی، شباهت زیادی به اسلام اصلی دارد. آن چنان که تشخیص بدل از اصل برای عموم انسان‌ها و انسان‌های عامی میسر نمی‌شود. ـ اسلام بدلی با همان شکل و ظاهر و در همان مکان‌هایی عرضه می‌شود که اسلام اصلی. به عبارتی نباید توقع داشت که اسلام بدلی در کاباره‌ها و دانسینگ‌ها و عرق‌فروشی‌ها عرضه شود.

اسلام بدلی در همان مسجد و منبر و محراب ارائه می‌شود، توسط کسانی که بیشترین شباهت ظاهری را با مسلمانان واقعی و حقیقی دارند. و آخرین نکته اینکه: تنها راه تشخیص اسلام اصلی از بدلی، خروج از جایگاه جهل و عوامی و ورود به عرصهٔ تحقیق و مطالعه و بررسی است. مطالعه و تحقیق و بررسی، پیرامون اصل اسلام و اسلام اصلی و حقیقی و تفاوت‌های آن با اسلام بدلی و تقلّبی.

من به شما حق می‌دهم که با دیدن این همه میوهٔ فاسد، به اصل درخت شک کنید. من به شما حق می‌دهم که با دیدن این همه شاگرد کودن یا شیاّد یا دغل‌باز در مورد اصل مکتب و مدرسه و معلم دچار سوءظن شوید. من به شما حق می‌دهم که با دیدن این همه نمونه‌های بدلی، از اصل غافل شوید. ولی به شما حق نمی‌دهم که در شک و سوءظن و غفلت بمانید. به شما حق نمی‌دهم که در سطح و پوسته متوقف شوید و سری به عمق و لایه‌های درونی نزنید.

رمز همهٔ فلاکت‌ها و بدبختی‌های ما این است که صدها چراغ داریم و بیراهه می‌رویم.

هیچ موجودی در عالم از او مهربان‌تر نیست، چرا که جوهر مهربانی، خود از آفریده‌های اوست و هر که هر چه خوبی و مهربانی دارد وام‌دار او.

عقل می‌گوید که آفرینندهٔ بشر که کارخانهٔ شگفت‌انگیز و اسرارآمیز جهان را هم آفریده است، اصول و قواعد و قوانین و سنت‌هایی را هم برای این کارخانه تعریف کرده یا به عبارت دقیق‌تر، بر آن حاکم کرده است. و استعداد و قابلیت درک این قوانین را هم در وجود بشر به ودیعت نهاده است. و انسان به هر میزان که همّت کند و عقل و هوش و توان و استعداد خود را به کار بگیرد، به همان اندازه سر از رازهای این عالم درمی‌آورد و اصول و قواعد این کارخانهٔ عظیم را کشف می‌کند.

انسانی که در دنیای معاصر تنفس می‌کند، از اولین لحظات بیداری صبح تا آخرین لحظات رفتن به بستر خواب، خواه و ناخواه با یک مسابقه عمومی و فراگیر مواجه است. مسابقه‌ای که بانیان و برگزارکنندگان آن معلوم و مشخص نیستند، مسابقه‌ای که از داوری قانون‌مندی برخوردار نیست و داوران آن لباس و جایگاه خاصی ندارند، مسابقه‌ای که دارای یک خط پایان نیست. مسابقه‌ای که...

گر جملهٔ کائنات کافر گردند بر ساحت کبریاش ننشیند گرد

برگ درختان سبز در نظر هوشیار هر ورقش دفتری است معرفت کردگار

اکنون که به پایان بحث رسیده‌ایم، گمان نمی‌کنم که سؤال: «دین به چه درد می‌خورد؟!» اساساً جایی داشته باشد که بخواهیم به دنبال پاسخ آن بگردیم

وقتی که هیچ پدیده‌ای در عالم به طور تصادفی اتفاق نمی‌افتد و همهٔ پدیده‌ها تابع نظم و اصول و قواعد معینی هستند، آیا خود این نظام و این فرمول‌ها و قانون‌ها و قاعده‌ها می‌توانند به طور تصادفی شکل گرفته و ایجاد شده باشند؟ به عبارت دیگر: کارخانه‌ای به نام خلقت، با این شکوه و عظمت، با این نظم و انضباط، با این قواعد و مقررات می‌تواند به طور تصادفی پدید آمده باشد؟ و بدون حضور یک مدیر مسلّط، مدّبر، مقتدر، خلّاق، منضبط، مشرف و دائمی کار خود را ادامه دهد؟!

از پیرزنی که کارش نخ‌ریسی بود، پرسیدند: ـ خدا در نگاه تو چگونه است؟ پیرزن چرخ نخ‌ریسی‌اش را متوقف کرد و گفت: ـ این چرخ بی من و اراده و اهتمام من نمی‌چرخد. چرخ عالم چگونه ممکن است که بی‌وجود خدا و خواست او بچرخد؟! قضیه حقیقتاً به همین سادگی است.

امروز بشر به دنبال یک زندگی بی‌دغدغه می‌گردد. هدف انسان امروز رسیدن به رفاه و آسایش است. بی‌تعارف، هر چه بیشتر داشته باشی بهتر می‌توانی زندگی کنی.

اساساً، عموماً و قاعدتاً ظاهر اسلام بدلی، شباهت زیادی به اسلام اصلی دارد. آن چنان که تشخیص بدل از اصل برای عموم انسان‌ها و انسان‌های عامی میسر نمی‌شود. ـ اسلام بدلی با همان شکل و ظاهر و در همان مکان‌هایی عرضه می‌شود که اسلام اصلی. به عبارتی نباید توقع داشت که اسلام بدلی در کاباره‌ها و دانسینگ‌ها و عرق‌فروشی‌ها عرضه شود. اسلام بدلی در همان مسجد و منبر و محراب ارائه می‌شود، توسط کسانی که بیشترین شباهت ظاهری را با مسلمانان واقعی و حقیقی دارند.

نگاه انسان اولیه نسبت به واقعیات اطرافش همان‌قدر عوامانه و جاهلانه بوده که نسبت به حقایق بزرگ آفرینش و هستی. پس اگر بشر ندانستنی‌های خود را به عالم ماوراء احاله می‌داده، دلالت بر این نمی‌کند که عالم ماورائی وجود نداشته. به این دلیل بوده که آدرس عالم ماوراء را هم به درستی نمی‌دانسته و برای هر اتفاق غیرقابل درکی، خدایی می‌تراشیده و می‌پرستیده.

خود خدا هم در مقابل کافران، هیچ تلاشی برای اثبات وجود خودش نمی‌کند و هیچ حرفی در جهت اثبات وجود خودش نمی‌زند.

دین و مذهب و اعتقادات به درد زمانی می‌خورد که مردم فراغت داشتند، که هزار جور فکر و خیال و دغدغه نداشتند، که در فضای زندگی ماشینی با این سرعت و شتاب، زندگی نمی‌کردند، که این همه امکانات و لذت‌های جالب و جذاب، برای رسیدن وجود نداشت، که دغدغه‌های دیگر، جایی برای دین و مذهب و خدا و پیغمبر باقی می‌گذاشتند.

هیچ آدم عاقل و زرنگی برای چیزی که از اساس بی‌ارزش است، بدلی و تقلّبی نمی‌سازد. برای عنصری مثل طلاست که انواع و اقسام بدلی‌ها ساخته می‌شود. هیچ کس را پیدا نمی‌کنید که برای حلبی یا حتّی نقره و برنز بدل بسازد.

بی‌تعارف، هر چه بیشتر داشته باشی بهتر می‌توانی زندگی کنی. و هیچ‌کس نمی‌تواند ادعا کند که رفاه و آسایش را دوست ندارد.

نسبت و رابطهٔ جسم و جان، شبیه نسبت و رابطهٔ ماشین و راننده است. آیا اسباب شگفتی و تعجب نیست اگر که راننده‌ای تمام فکر و ذکر و دل و وقت و همّت و تلاش خود را معطوف و مصروف ماشین زیر پای خود کند؟! اگر بشنویم یا ببینیم که کسی خودش را فدای ماشین زیر پایش کرده تعجب نمی‌کنیم و تأسف نمی‌خوریم؟! مگر از ابتدا تعریف ماشین این نبوده که وسیله‌ای در اختیار انسان باشد و انسان را به مقصد و هدفش برساند؟!

حقیقت دین، نگاه درست و واقع‌بینانه نسبت به انسان و جهان است.

دین اسلام به این دلیل که مبتنی بر فطرت بشری است، در میان مردم از جایگاهی ویژه و ارجمند برخوردار است. و مثل طلا یا هر جنس ارزشمند دیگری بیشترین طالب و خواهان را در میان مردم دارد. و به دلیل این علاقه و گرایش و استقبال، بیشترین بدل‌سازی یا ساخت نمونه‌های تقلّبی را به خود اختصاص داده است.

لابد می‌پرسید که پس آن چیز دیگر چیست که همهٔ ایده‌آل‌های شناخته شدهٔ بشری، برای رسیدن به آن در حکم ابزار است؟ آن یک چیز در یک کلام: خوشبختی است. شما می‌توانید بر آن نام سعادت بگذارید. می‌توانید کمال مطلق صدایش کنید. یا ممکن است از تعابیری مثل: آرامش جان، رضایت‌مندی روح و روان یا استقرار نفس برای انتقال آن بهره ببرید.

از پیرزنی که کارش نخ‌ریسی بود، پرسیدند: ـ خدا در نگاه تو چگونه است؟ پیرزن چرخ نخ‌ریسی‌اش را متوقف کرد و گفت: ـ این چرخ بی من و اراده و اهتمام من نمی‌چرخد. چرخ عالم چگونه ممکن است که بی‌وجود خدا و خواست او بچرخد؟!

لَو کانَ فِیهِما آلِهَه اِلَّا الله لَفَسَدَتَا... (انبیاء. ۲۲) اگر در این جهان پهناور جز خدای یگانه و قادر مطلق، پای قدرتی دیگر در میان بود، همه چیز به هم می‌ریخت.

اسلام بدلی با همان شکل و ظاهر و در همان مکان‌هایی عرضه می‌شود که اسلام اصلی. به عبارتی نباید توقع داشت که اسلام بدلی در کاباره‌ها و دانسینگ‌ها و عرق‌فروشی‌ها عرضه شود. اسلام بدلی در همان مسجد و منبر و محراب ارائه می‌شود، توسط کسانی که بیشترین شباهت ظاهری را با مسلمانان واقعی و حقیقی دارند.

ما همچون اشراف‌زادگانی هستیم که زیباترین و نفیس‌ترین لباس‌ها را در کمدها و گنجه‌های خود دارند و با لباس کهنه و پاره می‌گردند. ما همانند یتیمان کهنسالیم که بر گنجینهٔ ثروتی بی‌حد و حساب نشسته‌ایم و گرسنه و درمانده و نحیف، کاسه گدایی و دست‌تکدّی، به سمت رهگذران دراز کرده‌ایم. ما شبیه بیمارانی هستیم که نسخهٔ حاذق‌ترین پزشکان را در جیب خود داریم، امّا برای خریدن داروهای نسخه و خوردن آنها کمترین اقدامی نمی‌کنیم.

در یک کلام، رمز سعادت و خوشبختی و آرامش آن دیگران این است که به آنچه می‌دانند، عمل می‌کنند. از یک حرف تا هزاران حرف. و رمز همهٔ فلاکت‌ها و بدبختی‌های ما این است که صدها چراغ داریم و بیراهه می‌رویم. به حرفی از آن هزاران که آموخته‌ایم، عمل نمی‌کنیم.

امّا حرف‌های اصلی‌اش زمانی به درد می‌خورد و به کار می‌آید که ما چشم از این مسابقه بی‌اساس برداریم، سر از لاک جسم درآوریم و برای روح و جان یعنی بخش اصلی وجود انسان هم ارزش و اعتباری قائل شویم.

و رمز همهٔ فلاکت‌ها و بدبختی‌های ما این است که صدها چراغ داریم و بیراهه می‌رویم. به حرفی از آن هزاران که آموخته‌ایم، عمل نمی‌کنیم.