علی مرادی مراغه ای
زندگینامه و معرفی کتابهای علی مرادی مراغهای
علی مرادی مراغه ای نویسنده و پژوهشگر، با رویکردی تحلیلی به تاریخ، سیاست و مسائل اجتماعی میپردازد. آثار او همچون سالهای زخمی، تأملی در فلسفهی سیاسی افلاطون و از زندان رضاخان تا صدر فرقه دموکرات آذربایجان به بررسی جنبشهای سیاسی، تاریخ آذربایجان و نقد جنبشهای چریکی اختصاص دارند.
بیوگرافی علی مرادی مراغهای
علی مرادی مراغهای در سال ۱۳۴۶ در مراغه به دنیا آمد. پژوهشهای او معمولاً رویکردی تحلیلگونه یا ناقدانه به تاریخ، سیاست همراه با زمینههای اجتماعی است. او نویسندهی چندین جلد کتاب از جمله: تأملی در فلسفهی سیاسی افلاطون، زندگی و زمانهی محمد بیریا، قدرت عادت، خشم و هیاهوی یک زندگی و جانهای شیفته است.
وی در مطلبی با عنوان «در ستایش رنج و لذت زایش و تغییر...» میگوید: ابتدا در رشتهی کتابداری فارغالتحصیل شده و در شهر قم در چند کتابخانه که یکی از آنها مرتبط با آقای مصباح یزدی بود مشغول به کار شد تا کارهای تخصصی ردهبندی، فهرست و غیره را انجام دهد و در آنجا بود که با آقای ملکیان آشنا شد. علاقهاش به فلسفهی غرب با گوشدادن به ۳۰۰ کاست از مصطفی ملکیان افزایش یافت. پس از آن با شرکت در کنکور ارشد فلسفه و کسب رتبهی دوم به تهران رفت و به کانت و افلاطون علاقهمند شد. علی مرادی مراغهای معتقد است با خواندن هر دو رشته مهارتهای خاصی یاد گرفتهام؛ از کتابداری آموختم چگونه بدون هدردادن وقت، منابع دستاول را بیابم و از فلسفه هم آموختم که چگونه عقلانیت را به تاریخ بیاورم.
علی مرادی مراغهای اهل کتاب و پژوهش است و از میزان کتابخواندن مردم گلهمند! در مطلبی با عنوان دوکلمه حرف حساب، در این باره اظهار میکند: چرا بحث بر سر میزان مطالعه داریم؟ فقط کافی است مساحتی از خانهی خودمان را که برای کتابخانه اختصاص دادهایم ببینیم. برای شروع سال جدید لباسها و دکورهایمان رو نو میکنیم؛ اما آیا دکوراسیون ذهن را هم نو میکنیم؟
شناخت علی مرادی مراغهای و خواندن کتابهایش ازاینجهت اهمیت دارد که او با بهرهگیری از منابع دستاول تاریخی و پژوهشهای گسترده، زوایای پنهان جنگهای ایران و روسیه را روشن کرده و خواننده را به گوشههایی از تاریخ آذربایجان میبرد. آثار او علاوه بر کمک به درک عمیقتر تاریخ این منطقه، مخاطب را با جریانهای فکری و سیاسی معاصر نیز آشنا میکند و زمینهای برای نقد و بازاندیشی در روایتهای تاریخی رایج فراهم میسازد.
آثار علی مرادی مراغهای
کتاب جانهای شیفته
کتاب جانهای شیفته اثری بیسابقه و جامع دربارهی جنبش چریکی فدایی در ایران است. نویسنده در این اثر، بدون حب و بغض، به تحلیل شرایط تاریخی و اجتماعیای پرداخته که به ظهور این جنبش انجامید. از جملهی این شرایط، خفقان داخلی و انسداد سیاسی دهههای ۴۰ و ۵۰ شمسی است که در کنار تأثیرات اوضاع جهانی نظیر انقلاب کوبا و جنبشهای آزادیبخش آمریکای لاتین، راه را برای شکلگیری گروههایی که مبارزهی مسلحانه را تنها راه رسیدن به آرمانهای خود میدانستند، هموار ساخت. علی مرادی مراغهای با نگاهی نقادانه و پژوهشی، بهدوراز قضاوتهای تند یا جانبدارانه، سیر تکامل این جنبش را از آغاز شکلگیری تا وقوع انقلاب بررسی میکند. او تأکید دارد که خاطرات و تحلیلهای گذشته، معمولاً یا از سوی خود اعضای جنبش نوشته شده یا از جانب مخالفان سرسخت آنها یعنی خاطرات و نقلقولها یا از شکنجهگران است یا از شکنجهشدگان و بنابراین این جنبش بهندرت از منظری بیرونی و بیطرفانه تحلیل شده است.
کتاب از زندان رضاخان تا صدر فرقهی دموکرات آدربایجان
کتاب دیگر او از زندان رضاخان تا صدر فرقه دمکرات آذربایجان است که نوشتن آن باعث ماندگاریاش در زمینهی تاریخ شد و ماجرای آن به این صورت است: علی مرادی مراغهای در سال ۱۳۸۱ بود که مطلبی با این عنوان خواند: پس از شکست یکی از فرقهها، اعضای آن را سر بریدهاند. او از خواندن این مطلب شوکه میشود و شروع به نوشتن کتاب از زندان رضاخان تا صدر فرقه دموکرات آذربایجان میکند و از این نظر در دنیای تاریخ ماندگار است.
کتاب سالهای زخمی
کتاب سالهای زخمی: روایت انتقادی جنگهای ایران و روسیه بر اساس اسناد و مدارک دستاول تاریخی، اثری پژوهشی و انتقادی دربارهی جنگهای ایران و روسیه در دوران قاجار است که با رویکردی متفاوت و دقیق به تحلیل و بازخوانی این وقایع تاریخی پرداخته است. این کتاب حاصل پنج سال پژوهش مداوم در منابع تاریخی دستاول، اسناد و مقالات معتبر داخلی و خارجی است و تلاش میکند با بهرهگیری از منابع گسترده و نقد نوشتههای رایج، تصویری دقیقتر و جامعتر از این دوره ارائه دهد. سالهای زخمی نهتنها اثری تاریخی بلکه روایتی انتقادی از تصمیمات سیاسی، اجتماعی و نظامی دوران قاجار است که با استفاده از منابع گسترده و تطبیقی، به فهم بهتر از تاریخ پیچیده ایران کمک میکند. علی مرادی مراغهای در این کتاب با نقد منابع متداول فارسی و تطبیق آنها با اسناد و منابع ترکی و روسی، از تکرار اشتباهات تاریخی پرهیز کرده و به تحلیل علت وقوع حوادث و انعقاد عهدنامهها پرداخته است. این روش به خواننده امکان میدهد تا از دیدگاهی متفاوت به تاریخ این جنگها نگاه کند. بخش اول کتاب به بررسی وقایع دوره آقامحمدخان قاجار اختصاص دارد، از جمله بهقدرترسیدن او، خشونتهای اعمالشده بر مناطق مختلف مانند کرمان و تفلیس، و تأثیرات آن بر آیندهی ایران. بخش دوم به لشکرکشیهای روسها، نبردهای عباس میرزا، معاهدات گلستان و ترکمانچای و عواقب سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن میپردازد.