سعاد الصباح
سعاد الصباح دغدغهمند، منتقد، تحصیلکرده و پژوهشگر در حوزهی اقتصاد و سیاست است. سعاد محمد الصباح (S. M. Al-Sabah) در ۲۲ می سال ۱۹۴۲ میلادی (اول خرداد ۱۳۲۱ شمسی) در کویت متولد شد. او از فرزندان خانوادهی صباح است که بر کویت نوین حکمرانی میکنند. سعاد تحصیلات ابتدایی خود را در بصره و بعد در کویت در مدرسهی الخنسا گذراند و تحصیلات متوسطه را در مدرسهی المرقاب. خانم صباح در ۱۵ سپتامبر ۱۹۶۰ میلادی (۲۴ شهریور ۱۳۳۹) با عبدالله مبارک الصباح یکی از اشرافزادههای کویتی ازدواج کرد و یک سال پس از آن در سال ۱۹۶۱ فرزند اول او، مبارک به دنیا آمد و در سال ۱۹۷۱ فرزند دومش محمد و در سال ۱۹۷۲ میلادی فرزند سومش، اوماریا متولد شد. او همزمان با مراقبت از فرزندانش به تحصیل پرداخت و مدرک کارشناسی خود را در سال ۱۹۷۳ میلادی (۱۳۵۱ شمسی) از دانشکدهی اقتصاد و علوم سیاسی قاهره با رتبهی بالا دریافت کرد. سپس به ادامهی تحصیل در همین رشته اما این بار در انگلیس پرداخت و در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا از دانشکدهی University of Surrey Gelford فارغالتحصیل شد. او دو فرزند دیگر به نامهای مبارک و شیما نیز دارد که به ترتیب متولد سالهای ۱۹۷۶ و ۱۹۸۰ میلادی هستند. البته همسر او در سال ۱۹۹۱ (۲۵ خرداد ۱۳۷۰ شمسی) از دنیا رفت.
با توجه به پایاننامهی کارشناسی ارشد و رسالهی او میتوان گفت او همواره به فکر اعتلای کشورش از نظر سیاسی و اقتصادی بوده و بهعنوان یک زن به دنبال بررسی جایگاه زنان در امور اقتصادی و سیاسی بوده است. عنوان پایاننامهی سعاد در مقطع کارشناسی ارشد توسعه و برنامهریزی در کشور کویت است و عنوان رسالهی او برنامهریزی و توسعه در اقتصاد کویت و نقش زن در آن. هر دو به زبان انگلیسی نوشته شده و در سالهای اخیر به زبان عربی ترجمه شدهاند.
فعالیتهای اجتماعی
خانم صباح یک مرکز نشر با عنوان خانهی توزیع و نشر سعاد را در سال ۱۹۸۵ میلادی (۱۳۶۳ شمسی) تاسیس کرده است. او تاکنون جوایز بسیاری در زمینههای مختلفی همچون ادبیات، اقتصاد و شعر به خود اختصاص داده است.
سعاد الصباح، عضو کمیتهی اجرایی سازمان جهانی زنان مسلمان در جنوب شرق آسیا و عضو هیئت امنا و کمیتهی اجرایی مجمع عقل عرب است. او همچنین عضو کمیتهی عالی آزادی در دورهی حمله عراق به کویت بوده است.
سبکشناسی و اندیشه
سعاد صباح از شاعران فاخر و شناختهشده در کویت است. سبک شعرهای او رئالیسم اجتماعی است و مقالات بسیار زیادی دررابطهبا مفاهیم شعرهای او و سبک نوشتاری او به زبانهای عربی و فارسی نوشته شده است. بسیاری از پژوهشگران در مقالاتشان مسائلی همچون مردسالاری، جایگاه زن و مسائل جامعهشناسی را در شعرهای او بهتنهایی یا در مقایسه با نظریات و شعرهای شاعران زن ایرانی همچون پروین اعتصامی، فروغ فرخزاد و سیمین بهبهانی بررسی کردهاند. او با بیانی شاعرانه و ملموس از طریق تصویرسازی در ذهن مخاطب مسائل اجتماعی را در شعرهایش بیان میکند و این نکته وجه تمایزی برای آثار او محسوب شده است. حتی مقالات علمی نیز در این باره به زبان فارسی منتشر شده است. از دغدغههای او میتوان به عشق به وطن، حقوق بشر، حقوق زنان و آزادی بیان اشاره کرد.
خانم صباح به زبانهای انگلیسی، فرانسه و عربی که البته زبان مادری اوست، مسلط است. او یک فمینیست، متفکر و اهل نقد است. سعاد صباح به جای قرارگرفتن در منصبهای سیاسی که به واسطهی خانواده و تخصص و دانشش برایش میسر بود، با رفتن به سمت نوشتن و اندیشیدن سعی دارد تا خلأ اندیشه در جهان عرب را نشان دهد و گامی به سوی ازبینبردن فقر اندیشه بردارد.
معرفی کتابها و آثار سعاد الصباح
آثار او را میتوان به دو دستهی ادبی و اقتصادی تقسیم کرد. آثار ادبی او بیشتر به صورت شعر هستند، شعرهایی عاشقانه و لطیف.
در آغاز زن بود: کتاب در آغاز زن بود مجموعهای از اشعار کوتاه و بلند عاشقانه است که در جایی از این اشعار به دغدغههای اجتماعی زنان نیز اشاره شده است. او در مقابل سنتهای رایج نگاهی یاغی و سرکش به عشق دارد. این کتاب به زبان عربی نوشته شده و مترجم آن وحید امیری است و توسط روزنه منتشر شده است.
تو و من و شب: این کتاب مجموعهای از اشعار سعاد است که به زبان عربی نوشته شده و توسط یدالله گودرزی به فارسی برگردانده شده است. انتشارات گویا این کتاب را به چاپ رسانده است.
روبانی از عشق: روبانی از عشق نیز مجموعهای از شعرهای عاشقانهی سعاد الصباح است. این کتاب با تلاش میسون پرنیایی فرد به فارسی ترجمه شده و نشر ایجاز آن را منتشر کرده است.
بانوی ماسه و ماه: این کتاب هم مجموعهای از اشعار خانم صباح است؛ شعرهایی نو و به زبان عربی که وحید امیری آن را به فارسی ترجمه کرده و نشر دارینوش آن را منتشر کرده است.