برای مدتها، تصور عمومی بر این بود که جهانیشدن قدرتِ دولتهای ملی را برای نقشآفرینی در عرصۀ سیاست کاهش خواهد داد. اما دور جدید هماوردیهای سیاسی و اقتصادی قدرتهای بزرگی مانند ایالاتمتحده، چین، روسیه و اتحادیۀ اروپا نشان میدهد دولتها نهتنها ضعیفتر نشدهاند، بلکه مبارزۀ تازهای را آغاز کردهاند برای تسلط بر امکاناتی که دنیای شبکهایشده در اختیارشان قرار داده است. بازار جهانی ابزار تحریم و جنگ اقتصادی شده است و اینترنت ماشینِ جاسوسی.
فارین افرز — در سال ۱۹۹۹، توماس فریدمن، روزنامهنگار آمریکایی، مرگ نظام ژئوپولتیکِ جنگ سرد را اعلام کرد. او نوشت جهان «از نظامی که حول دیوارها بنا شده بود به نظامی رسیده است که هر روز بیشتر و بیشتر بر محور شبکهها ساخته میشود». ازآنجاکه کسبوکارها بهدنبال بهرهوری و سود بودند، رزمایشها و خودنماییهای قدرتهای بزرگ برای همدیگر رفتهرفته رنگ میباخت. دوران هماهنگی و سازگاری فرا رسیده بود، دورانی که در آن نگرانی اصلی دولتها نحوۀ مدیریت نیروهای بازار بود نه کنترل همدیگر.
فریدمن درست میگفت که پا به دنیایی جهانیشده گذاشته بودیم، اما در اینکه چنین دنیایی چه شکلی خواهد بود اشتباه میکرد. جهانیشدن، بهجای آزادسازی دولتها و کسبوکارها، آنها را بیشتر در هم تنید. با گسترش شبکههای دیجیتال و جریانهای مالی و زنجیرههای تأمین در سراسر جهان، کشورها -بهویژه آمریکا- شروع کردند به استفاده از این پدیدهها بهعنوان تورهایی برای بهدامانداختن یکدیگر. امروزه، آژانس امنیت ملی آمریکا در قلب اینترنت کمین کرده و هر پیامی که ردوبدل میشود را شنود میکند. وزارت خزانهداری آمریکا از نظام مالی بینالمللی برای مجازات دولتهای سرکش و نهادهای مالی خطاکار استفاده …
