تاریخ مدرنیته را می‌توان بر اساس تغییرات پارادایمی سوخت نوشت<!-- --> | طاقچه
infinite

ویژه مشترکین بی‌نهایت

تاریخ مدرنیته را می‌توان بر اساس تغییرات پارادایمی سوخت نوشت

کتابی جدید می‌خواهد روایتِ رایج ما دربارۀ سوخت را در هم بکوبد

فصلنامه ترجمان علوم انسانی

۱۰ دقیقه مطالعه

bookmark
تاریخ مدرنیته را می‌توان بر اساس تغییرات پارادایمی سوخت نوشت

هم‌زمان با افزایش نگرانی‌ها دربارۀ گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی، رشتۀ جدیدی در علوم انسانی در حال رشد است: «علوم انسانی انرژی». این رشته به تأثیرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی‌ای می‌پردازد که انرژی‌ها بر حیات انسانی گذاشته‌اند. سوخت کتاب جدید کارن پینکس یکی از نوآورانه‌ترین آثار در این زمینه است، دایرة‌المعارفی عجیب‌و‌غریب که حضور سوخت‌ها را در ادبیات، تاریخ، سیاست و حتی افسانه‌ها کاویده است.

لس‌آنجلس ریویو آو بوکز — طی دهۀ گذشته انرژی مجدداً به موضوعی جذاب برای پژوهش‌های دانشگاهی تبدیل شده است. فهم چرایی آن آسان است: با اینکه ممکن است تجربۀ گرمایش جهانی هنوز در سطح زندگی روزمره دشوار باشد (نمونه‌ای عالی برای آنچه تیموتی مورتون به آن «نامکانیِ» [۱] ابراُبژه‌ها می‌گوید)، اما رویدادهای چشمگیر آب‌وهوایی این روزها چنان به‌وفور رخ می‌دهند که راندنِ دغدغه‌های زیست‌محیطی به پس ذهنمان کار ساده‌ای نیست. و با اینکه نمی‌توان دلیل گرمایش جهانی را تنها به منابع اصلی انرژی‌مان -نفت، زغال‌سنگ و گاز طبیعی- محدود کرد، استفادۀ کماکان روبه‌رشد از این سوخت‌ها به‌نحو قابل‌ملاحظه‌ای در افزایش سطوح سیاره‌ایِ دی‌اکسید‌کربن دخیل بوده است. خواندن گزارش‌ها دربارۀ منابع جدید انرژی که به‌سرعت آمادۀ استفاده می‌شوند، حتی در ایالات متحده (لعنت به دولت ترامپ!)، دلگرم‌کننده است. هرچند، علی‌رغم این نوآوری‌ها، شکستی جمعی در فهم این نکته وجود دارد که شکل و شخصیت جامعۀ مدرن تا چه اندازه مدیون انرژی‌هایی است که سوخت‌های فسیلی در اختیارش گذاشته‌اند. پژوهشگرانی که امروزه روی انرژی کار می‌کنند صرفاً علاقه‌مند به محکوم‌کردن انرژی‌های کثیف و تمجید از انواع پاک آن نیستند. این کار آسان است. درعوض آن‌ها تمایل دارند تا با نقش …

این نوشته‌ را پسندیدی؟

۳like
like

اطلاعات چاپ

این نوشته در شماره ۶ فصلنامه علوم انسانی ترجمان (زمستان ۱۳۹۶) منتشر شده است.