چطور پول معیار سنجش همه‌ چیز شد؟<!-- --> | طاقچه
infinite

ویژه مشترکین بی‌نهایت

چطور پول معیار سنجش همه‌ چیز شد؟

سنجه‌های پولی حاصل غلبۀ تفکری هستند که دغدغۀ سرمایه‌داران را جدی‌تر از رنج فرودستان می‌داند

فصلنامه ترجمان علوم انسانی

۱۱ دقیقه مطالعه

bookmark
چطور پول معیار سنجش همه‌ چیز شد؟

وضعیت یک جامعه را با چه معیارهایی می‌توان سنجید؟ تا پیش از نیمۀ قرن نوزدهم، کمتر کسی گمان می‌کرد که بشود، با جمع و تفریق سود و هزینه، به چنین ارزیابی‌هایی رسید. پژوهش‌های آماری در آن دوره عمدتاً مسائل انسانی را می‌سنجیدند: تن‌فروشی، اعتیاد به الکل، بیماری، تکدیگری و... اما بعدها همه‌ چیز تبدیل شد به آمارهای پولی، مثل نرخ تولید. چطور این اتفاق افتاد؟ و پیامدهای آن چه بود؟

آتلانتیک — هزاران سال است که پول و بازار وجود دارد. اما، با آنکه پول در بسیاری از تمدن‌ها محوریت داشته است، هیچ‌یک از مردمان جوامع مختلفی مثل یونان باستان، امپراتوری چین، اروپای قرون وسطا و آمریکای استعماری رفاه شهروندان را بر اساس درآمد پولی یا برون‌ده اقتصادی نمی‌سنجیدند.

در اواسط قرن نوزدهم، آمریکا -و، به ‌میزان کمتری، دیگر کشورهای صنعتی همچون انگلیس و آلمان- از این الگوی تاریخی جدا شدند. در آن زمان بود که بازرگانان و سیاست‌گذاران پیشرفت را بر حسب دلار سنجیدند و رفاه اجتماعی را بر پایۀ توانایی کسب درآمد استوار کردند. این تغییر اساسی به‌مرور باعث شد تا آمریکایی‌ها سرمایه‌گذاری و کسب‌وکار و همچنین اجتماعات، محیط‌ها، و حتی خودشان را طور دیگری ارزش‌گذاری کنند.

امروزه ‌به‌سختی می‌توان رفاه را به روشی غیرپولی سنجید، اما درواقع معیارهای دیگری همچون نرخ زندانی‌شدن و امید به زندگی نیز، در طول تاریخ ایالات متحده، رواج داشته است. دوری از آمارهای غیرپولی و حرکت به‌سوی آمارهای اقتصادی بدین معناست که، به‌جای درنظرگرفتن اینکه توسعۀ اقتصادی چطور نیازهای آمریکایی‌ها را برطرف می‌کند، آنچه -در سیاست‌گذاری، کسب‌وکار و زندگی روزمره- سنجیده می‌شود این است که آیا این افراد الزامات اقتصاد را برآورده می‌کنند یا خیر.

در اواخر قرن …

این نوشته‌ را پسندیدی؟

like
like

اطلاعات چاپ

این نوشته در شماره ۶ فصلنامه علوم انسانی ترجمان (زمستان ۱۳۹۶) منتشر شده است.