دربارۀ مهارناپذیری جهان<!-- --> | طاقچه
infinite

ویژه مشترکین بی‌نهایت

دربارۀ مهارناپذیری جهان

ما می‌خواهیم همه‌چیز را پیش‌بینی، اندازه‌گیری و مهار کنیم، آیا چنین کاری ممکن است؟

فصلنامه ترجمان علوم انسانی

۹ دقیقه مطالعه

bookmark
دربارۀ مهارناپذیری جهان

لس‌آنجلس ریویو آو بوکس — بهارِ گذشته، بعضی از ناشران از نویسندگانِ کتاب‌های در آستانۀ انتشار خواستند پیش‌گفتار، نکته‌های پراکنده یا حتی فصول کاملی را به آثارشان اضافه کنند تا در آثارشان به کووید۱۹ یا موضوعات نژادی هم پرداخته باشند. برای اکثر نویسندگان، ازجمله خودم، کار شاقّی بود، اما تلاشمان را کردیم. از هارتموت رُزا یا اصلاً نخواسته بودند یا موافقت نکرده بود. در کتاب جدید او حتی یک مورد اشاره به «ویروس»، «همه‌گیری»، «نژاد» یا هر موضوع دیگری از دستۀ «۲۰۲۰ بدترین سال تاریخ بود» نیست. آثار رُزا دررابطه‌با تحلیل اثرات عینی سرمایه‌داری، مدرنیته و شتاب اجتماعی غالباً سرشار از بصیرت‌اند، درنتیجه، درست نیست که بگوییم آخرین کتاب او «بهنگام‌تر از همیشه» است. هرچند می‌توانیم بگوییم که تجربیاتی که طی این حدوداً دو سال داشته‌ایم ما را در موقعیتی قرار داده است که آثار رُزا را بهتر درک کنیم. شاید ما اکنون حساسیت ملموس‌تری به شتاب، مهارناپذیری و نیاز به پژواک [۱] داریم.

موضوع کتاب رُزا اصطلاح اون‌فِرفوگ‌بارکایت۲ است که معمولاً به «پیش‌بینی‌ناپذیری» ترجمه می‌شود. پس از رهاکردن این اصطلاح و آزمودن چند اصطلاح دیگر، ازجمله «حصول‌ناپذیری» و «مهندسی‌ناپذیری»، رُزا و مترجم فوق‌العاده‌اش جیمز وَگنر، درنهایت، روی «مهارناپذیری» توافق کردند. درنتیجه، این کتاب دربارۀ «میل بی‌وقفۀ مدرنیته است به اینکه جهان را، در تمام وجوهش، قابلِ مهندسی، قابلِ پیش‌بینی، موجود، دسترس‌پذیر و یک‌بارمصرف (یعنی فِرفوگ‌بار) کند». مهارناپذیری، همراه با «تثبیتِ پویا» -یعنی این اندیشه که نظام‌های اجتماعیِ امروزی تنها می‌توانند ازطریق رشدِ مداوم باثبات بمانند- مقصود رزا از مدرنیته را روشن می‌کند.

رشد یعنی گسترش بی‌وقفۀ دامنۀ …

این نوشته‌ را پسندیدی؟

like
like

اطلاعات چاپ

این نوشته در شماره ۲۲ فصلنامه ترجمان علوم انسانی (بهار ۱۴۰۱) منتشر شده است.