نیو دیل و جنگ جهانی دوم اقتصاد آمریکا را از بازاری با آزادیهای بیحدوحصر به سیستمی تبدیل کرد که کماکان سرمایهداری بود، اما بسیاری از ناسودگیها و ناصافیهایش صیقل خورده و هموار شده بود.
نیویورک تایمز — نیو دیل و جنگ جهانی دوم اقتصاد آمریکا را از بازاری با آزادیهای بیحدوحصر به سیستمی تبدیل کرد که کماکان سرمایهداری بود، اما بسیاری از ناسودگیها و ناصافیهایش صیقل خورده و هموار شده بود.
کسبوکارهای انتفاعی به روال سابق ماندند -آمریکا هیچگاه علاقهای به مالکیت عمدۀ دولتی بر ابزار تولید نشان نداد- اما کسبوکارها و صاحبان کسبوکار در معرض محدودیتهای جدید بسیاری قرار گرفتند. مالیاتها بالا بود و در برخی موارد تا ۹۲ درصد میرسید؛ یکسوم از کارگران کشور عضو اتحادیههای کارگری بودند؛ سیاستهای تیزبینانۀ ضدِتراست سعی داشتند قدرت انحصاری را محدود سازند و دولت، به تبعیت از ایدههای جان مینارد کینز، در مقابله با رکود و حفظ اشتغال کامل نقش پررنگی به عهده گرفت.
باوجوداین، طی دهههایی که گذشت پیوسته مقاومتهایی -ابتدا فکری و سپس سیاسی- علیه این محدودیتها در جریان بود، مقاومتهایی که تلاشی بود در جهت احیای سرمایهداریِ وِلنگوباز سابق. کتاب نیکلاس وَپشات با عنوان ساموئلسون فریدمن: جدال بر سر بازار آزاد اساساً روایتی است از این مقاومتها و فرجام آن. این روایت در چهارچوب دوئلی میان دو اقتصاددان معروف -پل ساموئلسون از مؤسسۀ فناوری ماساچوست و میلتون فریدمن از دانشگاه شیکاگو- بیان شده است.
شاید، پیش از هر چیز، لازم باشد بدانید …
