در صفحات مربوط به سلامتی و سبک زندگی در روزنامهها و مجلات عمومی، سالهاست که آزمونی بیپایان در حال اجراست: آیا این یا آن مادۀ غذایی سرطانزاست؟ تبِ پیشگیری از سرطان از طریق نوع و نحوۀ مصرف مواد غذایی یکی از نمونههای آشکار فضایِ پر از هراس و هشداری است که متخصصان رسانهای تغذیه ایجاد کردهاند. فضایی که به تعبیر بن گلدکر، پزشک و نویسندۀ بریتانیایی، در موارد بسیاری با استفاده از تحقیقات علمی، روایتهایی شبهعلمی تولید میکند. گلدکر معتقد است برای قضاوت بهتر دربارۀ این توصیهها، چند راهکار ساده وجود دارد.
کتاب علم بد، فصل ششم — غذا، بیتردید، به دغدغهای همگانی تبدیل شده است. مجلهها وارد پروژۀ هستیشناختیِ عجیبی شدهاند که میخواهد با دقت تمام همۀ اشیای بیجان دنیا را بررسی کند تا ببیند کدامیک سرطانزا هستند یا کدامیک سرطانزا نیستند. در بطن این پروژه، چند باور بیاساس و تکرارشونده وجود دارد، سوءبرداشتهایی اساسی از شواهد علمی که با بسامدی شگفتانگیز تکرار میشوند.
هرچند بسیاری از این اشتباهات را روزنامهنگاران مرتکب میشوند، فعلاً کاری به آنها نداریم. تمرکز ما روی «تغذیهدرمانگرها»ست، اعضایی حرفهای و نوپا که برای توجیه وجود خود ناگزیر باید فضایی تجاری خلق کنند. برای این کار، آنها باید رژیم غذایی را پیچیده و مبهم جلوه دهند و شما را متکی به خودشان بار بیاورند. حرفۀ آنها بر پایۀ چند خطای بسیار ساده در تفسیر متون علمی بنا شده است: آنها نتایج بهدستآمده در آزمایشگاه را فوراً به انسانها تعمیم میدهند؛ از «دادههای مشاهدهای» «نتیجهگیری مداخلهای» میکنند؛ اطلاعات موردعلاقهشان را گلچین میکنند و، درنهایت، به تحقیقاتی استناد میکنند که انگار اصلاً وجود خارجی ندارند.
مرور …
