در جمع سیاستمدارها و اقتصاددانها، وقتی صحبت از سنجش نابرابری میشود، «ضریب جینی» پای ثابت اغلبِ تحلیلهاست. آنها، برای دفاع از وضع موجود، معمولاً میگویند ضریب جینی ثابت مانده است. اما انگس دیتون، برندۀ نوبل اقتصاد، به همراه همسرش آنه کیس، میگوید ضریب جینی میتواند برای سالها تکان نخورد و درعینحال نظامهای اجتماعی مثل نظام سلامت و آموزش روزبهروز به شکاف طبقاتی دامن بزنند. آنگاه محاسبۀ دقیق اعشار این شاخص هیچ سودی نخواهد داشت. ضریب جینی چگونه مؤلفههای اساسی نابرابری را نادیده میگیرد؟
پراسپکت — نگرانی دربارۀ نابرابری در حال افزایش است؛ لااقل در بین غیراقتصاددانها. میگویند موضوع نابرابری یکی از دلایل برکسیت و انتخابشدن دونالد ترامپ بوده است. همچنین نابرابری یکی از موضوعات اصلی کارزارهای سیاسی برنی سندرز و الیزابت وارِن در ایالاتمتحده و نیز حزب کارگرِ بریتانیا بود. به اعتقاد بسیاری از اقتصاددانها، بهخصوص راستگراها، نابرابری موضوع نگرانکنندهای نیست. اگر ازشان بپرسی چرا؟ حوالهات میدهند به ضریب جینی. هرچند مقدار این شاخص، که شاخص اصلی نابرابری در نظر گرفته میشود، در دوران نخستوزیری مارگارت تاچر با سرعت افزایش یافت، اما واقعیت این است که این شاخص بهمدت ۳۰ سال کاملاً ثابت یا حتی نزولی بوده است. خود ایالاتمتحده قبول دارد که نابرابری اقتصادیاش خیلی بیشتر از بریتانیاست، بااینحال حتی در آن کشور هم ضریب جینی از زمان بحران اقتصادی به این طرف خیلی تغییر نکرده است و این گروه از اقتصاددانها با استناد به همین موضوع معتقدند که نمیتوان نابرابری اقتصادی را خیلی در رویکارآمدن ترامپ مقصر دانست.
اما این اقتصاددانها یک جای کارشان ایراد دارد و آن هم این است که آنها فقط به …
