
در بسیاری از علوم، نظیر پزشکی و مهندسی، موقعیتهای حاد و نابهنجار نمونههای ایدئالی برای شناخت قوانین بنیادین حاکم بر پدیدهها هستند. ریچارد دیویس، اقتصاددان مدرسۀ اقتصاد لندن و روزنامهنگار، در کتاب اقتصادهای نابهنجار وضعیت نابهنجار اقتصادی را بررسی میکند تا تبیینی بهتر از موفقیت و شکست اقتصادها در موقعیتهای دشوار ارائه دهد. او نشان میدهد که چگونه انسانها در مواجهه با بحرانها دوباره زندگی و کسبوکار خود را بازسازی میکنند. و همچنین نمونههایی روشنگر از ظرفیتهای اقتصادی ازدسترفته ارائه میکند.
کتاب اقتصادهای نابهنجار، فصل هشتم — اگر خطر کنید و به برنامههای استعدادیابی تلویزیونی بروید، ممکن است اتفاقاتی رخ دهد که از خجالت آب شوید. در هر برنامهای، یک نفر مضحکه میشود: آوازخوانی که معلوم میشود گوش موسیقی ندارد، رقاصی که نمیداند ریتم چیست. ماتیاس لِپ در سال ۲۰۱۰ ، وقتی ۳۴ سالش بود، به برنامۀ فوقالعاده پرطرفدار تلویزیون استونی به نام «آیویات»[۱] رفت. هنگامی که با رقیبان خود آشنا شد، در کمال ناراحتی فهمید که ممکن است خودش در آن برنامه مضحکه شود. میگوید «همه جوانتر بودند، بیستوچندساله. کمکم فکر کردم آنجا اسباب خنده میشوم، منِ پیرمرد دیوانه که هیچی نداشتم غیر از بذری توی یک گلدان». شبیه خوابهای آشفته است، اما آقای لِپ خونسردی خود را حفظ کرد و چند ماه بعد قهرمان «آیویات» شد.
در دفتر کارش در تالین، پایتخت استونی، با او دیدار میکنم. پشت میزی ساده و براق نشسته و اصلاً شبیه شرکتکنندگان برنامههای استعدادیابی نیست: پیراهن خاکستری گشادی به تن دارد و موهایش ژولیده است. رفتارش هم هیچ شباهتی به شرکتکنندگان آن برنامهها ندارد: آثار افلاطون و سنکا را میخواند، حوزۀ …