
از عصر روشنگری تا سدۀ حاضر، حدود ۲۵۰ سال، «فکتها» بر جهان حکمفرما بودند و پذیرفتنی به شمار میآمدند. اما حالا دوران فکتها به پایان رسیده و آمار و ارقام کارایی گذشته را ندارند. اکنون «احساس» بیش از هر چیز به حساب میآید و به زبان امروزی، همهچیز به «وایب» برمیگردد. از رأیدهندگان ناراضی تا آلبومهای موفق موسیقی، همه بهنوعی تحت تأثیر «حالوهوا» هستند و وایبها تبدیل به زبان جدیدی برای درک و بیان احساسات شدهاند. اما آیا وایبها نشاندهندۀ بحران جدیت در جهان مدرناند یا پاسخی انسانی به پیچیدگیهای روزافزون دنیای دیجیتال؟ جس مُرلی، دبیر بخش مد گاردین، چگونگی سلطۀ وایبها بر فرهنگ و سیاست را بررسی میکند و از رازآلودگی آنها در شکلدهی انتخابها و رفتارهای ما میگوید.
گاردین — از عصر روشنگری تا سدۀ حاضر، حدود ۲۵۰ سال، واقعیتها[۱] بر جهان حکمفرما بودند و پذیرفتنی به شمار میآمدند. اما اینک دوران واقعیتها به پایان رسیده و آمار و ارقام کارایی گذشته را ندارند. اکنون احساس شخص بیش از هر چیز به حساب میآید. به زبان امروزی، اکنون همهچیز به وایب[۲] بازمیگردد.
وایبها همهجا حاضرند و رسانهها پیاپی از وایب مینویسند: از رأیدهندگان سرخوردۀ حزب کارگر که «وایب بدی پیدا کردند»، و از بانک انگلستان که با «تغییر وایب اقتصاد» به دردسر افتاده، و از وایب-سشن[۳] یا «وایب بیاعتمادی عمومی به شرایط اقتصادی» که یکی از مباحث اساسی در مناظرههای انتخاباتی آمریکا بود؛ گوگلمپز اینک نهتنها مسیرها را نشان میدهد، بلکه محلهها را از لحاظ وایب بررسی میکند؛ از میان تمام آثار موفق موسیقی امسال، آلبوم «دختر نُنُر»[۴]، که وایب مخصوص خودش را به وجود آورد، پیروز میدان شد و شارلی ایکسسیایکس را در هفت …