افسون‌زدایی بیماری مدرنیته است، آیا هنر می‌تواند درمانش کند؟<!-- --> | طاقچه
infinite

ویژه مشترکین بی‌نهایت

افسون‌زدایی بیماری مدرنیته است، آیا هنر می‌تواند درمانش کند؟

چارلز تیلور شعر و موسیقی را عناصر نجات‌بخش دوران افسون‌زدایی می‌داند

فصلنامه ترجمان علوم انسانی

۱۷ دقیقه مطالعه

bookmark
افسون‌زدایی بیماری مدرنیته است، آیا هنر می‌تواند درمانش کند؟

چارلز تیلور، فیلسوف شهیر کانادایی، در ۹۲ سالگی کتابی ژرف دربارۀ ناخوشی‌های عصر مدرنیته منتشر کرده و مفهوم «افسون‌زدایی» را به چالش کشیده است. روابط کیهانی، با بحث از آفرینش‌های ادبی و موسیقایی بزرگ دوران مدرن، می‌گوید روشنگری تصویری ناقص از خویشتنِ انسانی ما ارائه کرد که طبق آن ما موجوداتی خودخواه و حسابگر هستیم که برای هیچ‌چیز جز سود ارزشی قائل نیستیم. در مقابل، هنر رمانتیک می‌تواند آن وجه اجتماعی، کیهانی و متعالی ما را زنده کند که بدون آن نمی‌توانیم زندگی را معنادار بیابیم.

نیویورکر — اکثراً قبول داریم که شاعران و ریاضی‌دانان بهترین آثارشان را در جوانی خلق می‌کنند، در‌حالی‌که آهنگ‌سازان و رهبران ارکستر باید به فصل باردهی برسند و بهترین آثارشان را، یا بیشتر آن‌ها را، وقتی پا به سن می‌گذارند خلق می‌کنند. فیلسوفان بیشتر معجونی در هم هستند: بعضی‌ها خیلی زود گل می‌کنند و بعضی دیگر، مثل ویتگنشتاین، فصل‌های متفاوتی در جوانی و میانسالی دارند؛ برتراند راسل تا تقریباً صدسالگی به شکلی خستگی‌ناپذیر در اوج باقی ماند. ولی مطمئناً کمتر کسی به گرد پای چارلز تیلور، فیلسوف کانادایی، می‌رسد که در نود‌و‌دوسالگی، با کتابی که شاید بلندپروازانه‌ترین اثری باشد که یک متفکر بزرگ در چنین سن‌وسالی نوشته، دوباره به اوج خود بازگشته است. این کتاب جدید، با نام روابط کیهانی: شعر در عصر افسون‌زدایی (انتشارات دانشگاه هاروارد)، گرچه به ظاهر مطالعه‌ای دربارۀ شعر و موسیقی در عصر رمانتیک است، بی‌شک به زندگی مدرن و ناملایمات آن مربوط می‌شود و اینکه ما چطور می‌توانیم از آن‌ها عبور کنیم.

تیلور، متفکری که به‌سختی می‌توان او را در دسته‌بندی خاصی جای داد، از مدت‌ها پیش تکیه‌گاه اصلی چپِ سوسیال‌دمکرات در کانادا بوده …

این نوشته‌ را پسندیدی؟

like
like

اطلاعات چاپ

این نوشته در شماره ۳۲ مجله فصلنامه ترجمان علوم انسانی (پائیز ۱۴۰۳) منتشر شده است.