
جوزف استیگلیتز مسیر آشنای اقتصاددانان تراز اول جهان را نپیموده است. او که کارش در دانشگاه را بهعنوان اقتصاددانی ریاضیاتی آغاز کرد، پس از مدتی به حوزۀ سیاستگذاری علاقهمند شد و در دولت بیل کلینتون به شورای مشاوران اقتصادی رئیسجمهور پیوست و بعد از آن هم به بانک جهانی رفت. این تجربهها موقعیتی بینظیر برای دیدنِ واقعیت جهان به او داد تا از نظریهپردازی صرفاً بر اساس دادهها فراتر برود. استیگلیتز در مصاحبه با اقتصاددان مشهور دانشگاه شیکاگو، استیون لویت، از کارنامۀ فکری و ایدههای کتاب جدیدش سخن میگوید.
فریکونومیکس — بیشترِ اقتصاددانان عاشق بازارند. اما مهمان امروز من، جوزف استیگلیتز، از این قاعده مستثناست. این اقتصاددانِ برندۀ جایزۀ نوبل تمام عمر خود را صرف نشاندادن محدودیتهای بازارها کرده است. استیگلیتز توضیح میدهد که چرا دولتهای محدود باعث آزادی بیشتر نمیشوند و چرا از حمایتگری ابایی ندارد. یکی از استدلالهای کتاب تازۀ او این است که سرمایهداری نئولیبرال، به یک معنا، خود را میبلعد. به عبارت دیگر، در دنیایی که همهچیزش را به بازارها میسپاریم، لاجرم افرادِ خودخواه، انواع انحصار و سیستمهای ناکارآمد خواهیم داشت.
استیون لویت: کمتر اقتصاددان برجستهای هست که شخصاً نشناسم، اما جوزف استیگلیتز یکی از آنهاست. پیش از این با او صحبت نکردهام. موضوع محوریِ اقتصاد استیگلیتز این است که وقتی مردم تمام اطلاعات لازم یا دلخواه برای دستزدن به انتخاب را ندارند بازارها چگونه به بیراهه میروند. در دانشگاه شیکاگو که من کار میکنم این رویکرد چندان محبوبیتی نداشت. پس مسیرمان هرگز با هم تلاقی نکرده بود. جذابترین وجه شما به نظرم این است که در طول دوران کاریتان چقدر متحول شدهاید. ابتدا …