پول حرف می‌زند<!-- --> | طاقچه
infinite

ویژه مشترکین بی‌نهایت

پول حرف می‌زند

استعاره‌هایی که از پول می‌سازیم چه معنایی دارند؟

فصلنامه ترجمان علوم انسانی

۱۳ دقیقه مطالعه

bookmark
پول حرف می‌زند

پول، در ظاهر، نوعی ابزار محض است، عدد و رقمی اعتباری بدون اینکه به‌خودی‌خود معنا یا اهمیتی داشته باشد. اما اگر این‌طور است، پس چرا اصرار داریم پول‌هایی که می‌خواهیم عیدی بدهیم صاف و تانخورده باشد؟ چرا وقتی ته جیب لباسی قدیمی یک سکه پیدا می‌کنیم، خوشحال می‌شویم؟ چرا پولی که در دوران فقر و گرسنگی به آن می‌رسیم با پولی که در هنگام رفاه درمی‌آوریم فرق می‌کند؟ ویویانا زیلایزر می‌گوید چون پول معناهای اجتماعی بسیار متنوعی برایمان دارد.

لس‌آنجلس ریویو آو بوکس — از نظر گرترود استاینِ نویسنده، درک پول کار آسانی بود. چنان‌که در سال ۱۹۳۶ در مقاله‌‌ای برای سَتردی ایونینگ پُست نوشت، «چه خوشتان بیاید چه نیاید، پول پول است و کل ماجرا همین است». ما هم به پیروی از عمل‌گرایی استاین تکرار می‌‌کنیم که «یک دلار معادل یک دلار معادل یک دلار است». اقتصاددانان و بانک مرکزی آمریکا هم واقعیت‌داشتنِ این فرمول بدیهی را رسماً تأیید می‌‌کنند: طبق فرض تعویض‌پذیری ، هر یک دلار جانشین بی‌‌کم و کاستی برای یک دلار دیگر است. بر این اساس، پول پول است و تنها چیزِ مهم این است که چقدر .پول داریم

واقعاً؟

اگر همۀ دلارها عیناً یکی هستند، پس چرا به بعضی پول‌‌ها می‌‌گوییم «پول کثیف» -یا حتی «پول آغشته به خون»- ولی بعضی پول‌‌ها را «پاک» می‌‌دانیم؟ چرا غالباً پول حقوقمان را مثل پولی که از قرعه‌‌کشی برده باشیم خرج نمی‌کنیم؟ چرا کارت هدیه را اختراع کردیم و به‌‌جای پول نقد کارت هدیه می‌‌دهیم؟ چرا سازمان‌‌ها چنین ساختارهای پیچیده و متنوعی برای تفاوت‌‌گذاری میان حقوق، پاداش و مزایا طراحی کرده‌‌اند؟ چرا در خانه غالباً نحوۀ پول ‌خرج‌کردنِ زن و شوهر متفاوت است؟

به برخی از این پرسش‌‌ها پاسخ‌‌های جالبی داده شده است. در چند دهۀ گذشته، …

این نوشته‌ را پسندیدی؟

like
like

اطلاعات چاپ

این نوشته در شماره ۱۶ فصلنامه ترجمان علوم انسانی (پاییز ۱۳۹۹) منتشر شده است.