آغاز تاریخ بشر پوشاک بود، نه خط<!-- --> | طاقچه
infinite

ویژه مشترکین بی‌نهایت

آغاز تاریخ بشر پوشاک بود، نه خط

تحول منسوجات نمودی از سرگذشت انسان است

فصلنامه ترجمان علوم انسانی

۲۳ دقیقه مطالعه

bookmark
آغاز تاریخ بشر پوشاک بود، نه خط

ایان — بعضی‌ها معتقدند تاریخ با خط آغاز شده است، اما ما معتقدیم تاریخ با پوشاک آغاز شده است. در آغاز، انسان‌های اولیه از پوست حیوانات برای خود لباس درست می‌کردند؛ آن‌ها پوست حیوانات را جدا می‌کردند، فرآوری می‌کردند و سپس متناسب بدن انسان می‌ساختند. از این روش هنوز هم در قطب شمال استفاده می‌شود. سپس، صنعت نساجی وارد میدان شد. نخستین بافندگانْ منسوجات را به‌شکل پوست حیوانات می‌بافتند یا کرک سطح پارچه را بیشتر می‌کردند تا شبیه خز شود و پارچه گرم و نرم‌تر شود.

انتقال از عصر تهیۀ لباس‌ از پوست حیوانات به عصر تهیۀ لباس‌ از منسوجات در ادبیات کهن ما، از جمله حماسۀ گیلگمش، ثبت و ضبط شده است؛ شمهات مقدس به انکیدو خوراک و پوشاک داد و با او رابطۀ جنسی برقرار کرد و بدین‌ترتیب او را، که مردی وحشی بود و در دشت بین‌النهرین زندگی می‌کرد، به موجودی متمدن تبدیل کرد. یهودیت، مسیحیت و اسلام، همگی، روایتشان از خاستگاه خود را با روایتی از لباس‌پوشیدن آغاز می‌کنند. آدم و حوای عریان بعد از خوردن سیب از درخت ممنوعه باید بهشت عدن را ترک می‌کردند. خود را پوشاندند و شیوۀ جدیدی از زندگی را بر اساس دامداری و کشاورزی پیش گرفتند. قدیمی‌ترین آثار به‌جامانده از حک‌کردن بافت پارچه روی گِل مربوط به سی هزار سال پیش است که بسیار قدیمی‌تر از کشاورزی، سفالگری یا ریخته‌گری است.

در قرن ۲۱، نام جادۀ ابریشم دوباره به‌عنوان عبارتی کلی برای پروژه‌ای زیربنایی و فوق‌العاده سیاسی در آسیا سر زبان‌ها افتاده است. جادۀ ابریشم نامش را از خاستگاه پرورش کرم ابریشم و گسترش آن -برای ساخت الیاف ابریشم- گرفته؛ زنان چینی نقش ویژه‌ای در پرورش کرم ابریشم داشتند. کشف الیاف ابریشم را به بانوی دربار، لین شی، معروف به لئیتسو، نسبت می‌دهند. در …

این نوشته‌ را پسندیدی؟

like
like

اطلاعات چاپ

این نوشته در شماره ۳۰ مجله فصلنامه ترجمان علوم انسانی (بهار ۱۴۰۳) منتشر شده است.