
جیمز هنسن دانشمند بازنشستۀ ناساست. او جزء قدیمیترین و ازقضا مؤثرترین افراد در مبارزه با «گرمایش جهانی» است. سی سال پیش، وقتی خشکسالیْ آمریکا را فراگرفته بود، به مجلس سنا رفت و سخنرانی آتشینی کرد. به طرزی باورنکردنی و بهفاصلۀ چهارسال، اقدامات سیاسی شروع شد: پیماننامۀ ریودوژانیرو بسته شد و همۀ کشورها متعهد شدند بیشتر از این محیطزیست را از بین نبرند. اما هنسن، حالا که به این سی سال نگاه میاندازد، دنبال راهحلهای دیگری میگردد.
بوستون گلوب — سی سال پیش، زمانیکه ایالتهای غرب میانۀ آمریکا با خشکسالی گستردهای دستوپنجه نرم میکردند و دمای ساحل شرقی از صد درجۀ فارنهایت بالاتر رفته بود، من در سنا بهعنوانِ یکی از دانشمندان ناسا دربارۀ تغییر اقلیم شهادت دادم. گفتم که گرمایش مداوم جهانی خارج از دامنۀ تغییرپذیری طبیعی است و میتوان آن را با اطمینانی بالا به فعالیتهای انسانی نسبت داد که عمدتاً نتیجۀ انتشار کربندیاکسید و دیگر گازهای گلخانهای به درون جو است. اعلام کردم: «بهتر است یاوهگویی را کنار بگذاریم و بپذیریم که، طبق شواهد قوی، اثر گلخانهای وجود دارد».
این پیام روشن و قاطع دربارۀ خطرات انتشار کربن شنیده شد و، روز بعد، در تیتر صفحۀ اول روزنامهها ظاهر گشت. نظریۀ اقلیم با سرعتی شگفتآور به اقدامات سیاسی انجامید. طی چهار سال، تقریباً تمام کشورها ازجمله آمریکا چارچوب پیماننامهای را در ریودوژانیرو امضا کرده و پذیرفتند که دنیا باید از خطرات مداخلۀ انسانی در اقلیم اجتناب کند.
متأسفانه پیمانهایی که بعد از ریو بسته شدند پیمان کیوتو و توافق پاریس …