چیزی به سال نو نمانده است. دانشآموزان و دانشجوها خیالپردازی برای گذراندن روزهای تعطیل را شروع کردهاند و خیلی از خانوادهها از هم الآن برنامۀ سفر چیدهاند. این سالها پیوند محکمی میان تعطیلات اول سال و سفر برپا شده است. رسانهها از آمارهای چند میلیونی خبر میدهند و هواشناسی و پلیس هشدار میدهند که برای مراقبت از خودمان چه کارهایی باید انجام دهیم. اما مخاطرات سفر شاید خیلی عمیقتر از آن باشد که با بستن کمربند ایمنی از آن جان به در ببریم.
اگر به اندازۀ کافی دور شوی، به خودت میرسی.
دیوید میچل
نقلقول بالا را از یکی از هزاران سایتی برداشتهام که برای سفر ساخته شدهاند. چرخی که بزنید مطالبی پیدا میکنید مثل «چهل ترفند برای بستن چمدان» یا «ده جا در اندونزی که حتماً باید ببینید». اسم خود سایت هم بد نیست: وقتیپیداکنبرایدیدندنیا [۱]. در این سایتها، برای کسانی مثل من که شکاکیتی قدیمی دربارۀ سفر دارند، مطالب دیگری هم هست. مثلاً همین مطلب «۷۵ نقلقولِ الهامبخش برای سفر» یا «راهنمای سفر در ایام افسردگی». این آخری توضیح داده بود که ممکن است سفر افسردگی را تشدید کند، چون نظم زندگیتان را به هم میزند و باعث میشود از چیزهایی که موجب آرامشتان بودهاند دور شوید. البته از طرف مقابل هم یادآوری کرده بود که بعضی از آدمهایی که تجربۀ افسردگی داشتهاند گفتهاند سفر به آنها کمک کرده است تا دوباره سرحال شوند و به زندگی برگردند. اما درنهایت این اتفاق استثناست، نه قاعده. پس «نظم زندگی».
باختین در کتاب عظیم تخیل مکالمهای[۲] مهمترین پیوستارهای زمانیمکانیِ رمانها را شرح میدهد. پیوستارِ زمانیمکانی بستری است که اتفاقات رمان در آن میافتد یا به تعبیر بهتر رمان آنجا ممکن و محقق میشود. یکی از …
