شایستهسالاری، بهعنوان یک «باید»، نظام عادلانهای به نظر میرسد که میگوید هر کس باید به اندازۀ شایستگیهایش قدر ببیند. اما مشکل این است که خودش را یک «هست» جا میزند و میگوید آنها که ثروتمندند مستحق ثروتشان بودهاند و آنها که فقیرند شایستگی نداشتهاند. از نظر مایکل سندل، لیبرالهای چپگرا با تأکید بیجا بر شایستهسالاری چشمشان را روی نابرابریهای ساختاری بستند و درنتیجه، طبقۀ کارگر را از خود راندند تا دل به برکسیت و ترامپ ببندد.
گاردین — مایکل سندل ۱۸ساله بود که اولین درس مهمش را در هنر سیاست یاد گرفت. فیلسوف آینده، در آن زمان، سردستۀ دانشآموزان دبیرستان پالیسیدز در ایالت کالیفرنیا بود، یعنی همان ایالتی که رونالد ریگان آن موقع فرماندارش بود. سندل که هیچوقت مشکل اعتمادبهنفس نداشت، در سال ۱۹۷۱، در برابرِ ۲۴۰۰ نوجوان متمایل به چپ، ریگان را به مناظره طلبید. تبوتاب جنگ ویتنام شور و شوقی به نسل آنها بخشیده بود و فضاهای دانشآموزی و دانشجویی، به تمام معنا، برای یک محافظهکار میدان مین به حساب میآمد. در کمال ناباوری، ریگان دوئل او را پذیرفت و با لیموزینی مشکی و ظاهری آراسته خود را به مدرسه رساند. مواجههای که در ادامه صورت گرفت توقعاتِ سندلِ جوان را بهکلی بر هم زد.
مایکل سندل حالا ۶۷ساله است و از طریق تماس تصویری، از اتاق مطالعهاش در بوستون، با ما در ارتباط است. او خاطرهاش را اینطور ادامه میدهد: «فهرست بالابلندی آماده کرده بودم از سؤالاتی که فکر میکردم بسیار فیلافکن هستند. از ویتنام گرفته تا حق رأی ۱۸سالهها -که ریگان مخالف آن بود- از سازمان ملل متحد تا تأمین اجتماعی. پیش خودم میگفتم با این مخاطبان همدل کار سادهای خواهم داشت. ریگان به همۀ سؤالاتم با خوشرویی، …
