
چرا اروپا مدرن شد اما دیگر کشورها نتوانستند این مسیر را ادامه دهند؟ میلانوویچ میگوید این «مادر تمام سؤالات اقتصاد رشد» است. سؤالی به قدمتِ چند قرن و به گسترۀ کل جهان. میلانوویچ، که خود یکی از برجستهترین اقتصاددانانِ نابرابری است، میگوید برای اینکه بفهمیم چه اتفاقی افتاده است در مرتبۀ اول باید درکی مقایسهای و آماری از وضعیتِ کشورهای جهان به دست بیاوریم. اما این تصویرِ آماری و اقتصادی ناکافی است اگر به پدیدارهای سیاسی-اجتماعی عظیمی مانند استعمار، امپریالیسم و بردهداری توجه نکنیم.
فایو بوکس —
فایو بوکس: محور مشترک کتابهایی که انتخاب کردهاید چیست؟
برانکو میلانوویچ: تمام انتخابهای من (بهجز کتاب رالز) دربارۀ مسائل سنجشپذیر تاریخ اقتصادیاند. به عبارت دیگر، دو جور اطلاعات وجود دارد که به آنها علاقهمندم و فکر میکنم اگر بخواهید دیدگاهی سنجشپذیر از تاریخ داشته باشید واقعاً ضروریاند. یکی از این دو دراختیارداشتن درآمد متوسط کشورهاست، در اصل، چیزی همچون سرانۀ تولید ناخالص داخلی کشورها در گذشته، و دومی، که البته بسیار دشوارتر است، داشتن اطلاعاتی دربارۀ توزیع درآمد کشورها در گذشته است. درواقع این دو نوع اطلاعات به ما تصویری جهانی از توزیع درآمد میدهند. درنتیجه همین مضمون یک محور مشترک است. از این گذشته، کتابهایی را انتخاب کردهام که نشان میدهند نابرابری چگونه موجب پیشرفتهای اقتصادی یا سیاسی خاصی میشود؛ به عبارت دیگر، نابرابریها خنثی نیستند. مثلاً نابرابری روی امپریالیسم اثر میگذارد. یکی از کتابهایی که انتخاب کردهام نشان میدهد که چگونه نابرابری در زمان امپراتوری روم مانع اخذ فناوری جدید شد و توسعه را متوقف کرد.
فایو بوکس: پیروزیها و عقبنشینیها [۱] اثر پال بِیراک.
میل…