کتاب فهرست نسخه های خطی فارسی پاکستان؛ جلد چهارم

فهرست نسخه‌های خطی فارسی پاکستان (۴جلدی) تألیف عارف نوشاهی در نشر میراث مکتوب به چاپ رسیده است. کتاب حاضر جلد چهارم از این نسخه‌ها است.

مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب در سال ۱۳۷۲ ش به قصد حمایت از کوشش‌های محققان و مصححان و احیا و انتشار مهمترین آثار مکتوب فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی با نام «دفتر نشر میراث مکتوب» و با کمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تأسیس شد. پس از یک دهه فعالیت، مؤسسه نخست به «مرکز نشر میراث مکتوب» و سپس در سال ۱۳۸۴ ش با دریافت مجوز چهار گروه پژوهشی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، به «مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب» تغییر نام داد و علاوه بر کار نشر به کار پژوهشی نیز رو آورد.

فعالیت‌های موسسه میراث مکتوب بر تصحیح نسخه‌های خطی فارسی و عربی و تحقیق در متون، پژوهش‌های متن شناسی، نسخه‌شناسی و فهرست‌نویسی، میراث‌های مشترک ایران و حوزة ایران فرهنگی، و تاریخ علم متمرکز است.

میراث مکتوب آثار خود را در چند عنوان اصلی و بر اساس موضوع منتشر می‌کند. در حوزه متون کهن، منشورات مؤسسه به ۱۶ موضوع اصلی تقسیم می شود، از جمله زبان و ادبیات فارسی، علوم و معارف اسلامی، علوم و فنون، تاریخ و جغرافیا، متن‌شناسی، فهرست نسخه‌های خطی، نسخه‌برگردان، رسائل، ارج نامه‌ها، همایش‌ها و نکوداشت‌ها و ....

بخش اصلی این آثار به متون فارسی اختصاص دارد. بسیاری از این متون که در سلسله­ ای غیر از زبان و ادبیات فارسی نیز منتشر شده اند، به عنوان یک متن کهن فارسی نیز دارای اهمیت بسیارند.

جدای از این آثار، میراث مکتوب مجموعه‌ای با عنوان «کارنامۀ دانشوران اسلام و ایران» به چاپ می‌رساند. در این مجموعه متون کهن به قصد استفادۀ جوانان یا کسانی که دانش استفاده از اصل متون کهن را ندارند، تلخیص، ساده‌نویسی و بازنویسی می شود

میراث مکتوب همچنین سه نشریه منتشر می‌کند:

«آینه میراث» که دوفصلنامه است و هر شش ماه یکبار منتشر می شود و «ویژه کتابشناسی، نقد کتاب و اطلاع رسانی در حوزۀ متون» است. «گزارش میراث» که فصلنامه است و به پژوهشهای «حوزۀ نقد و تصحیح متون نسخه شناسی و ایران شناسی» اختصاص دارد و میراث علمی ایران و اسلام که دوفصلنامه است و به «تاریخ علوم و فناوری دورۀ اسلامی» اختصاص دارد

افزون بر این، موسسه میراث مکتوب تا کنون نشست‌های نقد و بررسی متعددی دربارۀ مباحث متن پژوهی و متون کهنِ منتشر شده در مؤسسه با حضور استادان و صاحب نظران برگزار کرده است. همچنین همایش‌هایی را در حوزه‌های مختلف ادبی و فرهنگی و پژوهشی برگزار یا در برگزاری آنها مشارکت کرده است.

درباره فهرست نسخه های خطی فارسی پاکستان

جمهوری اسلامی پاکستان، یکی از کشورهای مهم آسیای جنوبی و شبه قاره، دارای گنجینه‌های پُربار نسخه‌های خطّی است. بیشترین تعداد نسخه‌های خطّی در این گنجینه‌ها به زبان فارسی است که از دیرباز در این سرزمین تالیف، کتابت و نگهداری می‌شده است. برای شناسایی این ذخایر میراث مکتوب، فهرست نسخه‌های خطی فارسی پاکستان تلاشی منجسم و مرتبط به شمار می‌رود.

فهرست حاضر دربرگیرندۀ مشخصات حدود ۸۰۰۰ نسخة خطی از ۴۰۰۰ عنوان کتاب در ۳۳۵ کتابخانۀ پاکستان است. بیشتر این نسخه‌ها متعلق به کتابخانه‌ها و مجموعه‌های شخصی، مدرسه‌های دینی و خانقاه‌هاست. این فهرست به ترتیب موضوعی تنظیم شده و نام آثار در آن ترتیب الفبایی دارد. هر اثر در دو بخش - کتابشناسی و نسخه‌شناسی- معرفی شده است. روی هم رفته در این فهرست ۲۶ موضوع اصلی و در زیر آن، ۴۶ موضوع فرعی آمده است.

فهرست نسخه های خطی فارسی پاکستان را به چه کسانی پیشنهاد می کنیم

نسخه‌شناسان و پژوهشگران این حوزه مخاطبان این کتاب‌اند.