کتاب پژوهشی در طبائع الحیوان

کتاب پژوهشی در طبائع الحیوان اثر شرف الزمان طاهر مروزی است که با تصحیح یوسف الهادی و ترجمه محمد باهر منتشر شده است. این اثر دانشنامه‌ای در زمینه علم جانورشناسی، علوم طبیعی و پزشکی است که در دوران حکومت سلجوقیان نوشته شده است.

مؤسسه پژوهشی میراث مكتوب در سال ۱۳۷۲ شمسی به قصد حمایت از كوشش‌های محققان و مصححان و احیا و انتشار مهمترین آثار مكتوب فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی با نام «دفتر نشر میراث مكتوب» و با كمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تأسیس شد. پس از یک دهه فعالیت، مؤسسه نخست به «مركز نشر میراث مكتوب» و سپس در سال ۱۳۸۴ شمسی با دریافت مجوز چهار گروه پژوهشی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، به «مؤسسه پژوهشی میراث مكتوب» تغییر نام داد و علاوه بر كار نشر به كار پژوهشی نیز رو آورد.

فعالیت‌های موسسه میراث مکتوب بر تصحیح نسخه‌های خطی فارسی و عربی و تحقیق در متون، پژوهشهای متن شناسی، نسخه‌شناسی و فهرست‌نویسی، میراث‌های مشترک ایران و حوزه ایران فرهنگی، و تاریخ علم متمركز است.

میراث مكتوب آثار خود را در چند عنوان اصلی و بر اساس موضوع منتشر می كند. در حوزه متون كهن، منشورات مؤسسه به ۱۶ موضوع اصلی تقسیم می شود، از جمله زبان و ادبیات فارسی، علوم و معارف اسلامی، علوم و فنون، تاریخ و جغرافیا، متن‌شناسی، فهرست نسخه‌های خطی، نسخه‌برگردان، رسائل، ارج نامه‌ها، همایش ها و نكوداشت ها و ....

بخش اصلی این آثار به متون فارسی اختصاص دارد. بسیاری از این متون كه در سلسله­‌ای غیر از زبان و ادبیات فارسی نیز منتشر شده اند، به عنوان یک متن كهن فارسی نیز دارای اهمیت بسیارند.

جدای از این آثار، میراث مكتوب مجموعه‌ای با عنوان «كارنامه دانشوران اسلام و ایران» به چاپ می‌رساند. در این مجموعه متون كهن به قصد استفاده جوانان یا كسانی كه دانش استفاده از اصل متون كهن را ندارند، تلخیص، ساده‌نویسی و بازنویسی می شود

میراث مكتوب همچنین سه نشریه منتشر می‌كند:

«آینه میراث» كه دوفصلنامه است و هر شش ماه یكبار منتشر می شود و «ویژه کتابشناسی، نقد کتاب و اطلاع رسانی در حوزه متون» است. «گزارش میراث» كه فصلنامه است و به پژوهشهای «حوزه نقد و تصحیح متون نسخه شناسی و ایران شناسی» اختصاص دارد و میراث علمی ایران و اسلام که دوفصلنامه است و به «تاریخ علوم و فناوری دوره اسلامی» اختصاص دارد

افزون بر این، موسسه میراث مكتوب تا کنون نشست‌های نقد و بررسی متعددی درباره مباحث متن پژوهی و متون كهنِ منتشر شده در مؤسسه با حضور استادان و صاحب نظران برگزار كرده است. همچنین همایش‌هایی را در حوزه ‌های مختلف ادبی و فرهنگی و پژوهشی برگزار یا در برگزاری آنها مشارکت كرده است.

درباره کتاب پژوهشی در طبائع الحیوان

شرف‌الزمان طاهر مروزی (زنده در ۵۱۸ ق/ ۱۱۲۴ م) از دانشمندان و پزشکانی است که در دوران سلجوقیان و در دربار سلطان ملک‌شاه (حکـ ۴۶۵ـ ۴۸۵ق) به طبابت اشتغال داشت و احتمالاً در دوران جانشینان او و حتی سلطان سنجر (حکـ ۵۱۱ ـ ۵۵۲ ق) نیز خدمت می‌کرده است، و با دو تن از وزیران سلجوقی، یعنی عمیدالملک کُندری (د۴۵۶ ق) و خواجه نظامالملک طوسی (د۴۸۵ ق) در ارتباط بوده است.

کتاب طبائع الحیوان از شرف‌الزمان طاهر مروزی دانشنامه‌ای در زمینه جانورشناسی، علوم طبیعی و پزشکی، تاریخ و جغرافیا، انسان‌شناسی و... است که به تصحیح یوسف الهادی منتشر شده است.

کتاب پژوهشی در طبائع الحیوان ترجمه مقدّمه مصحّح بر همین کتاب طبائع الحیوان است که در واقع پژوهشی پیرامون شرف‌الزمان طاهر مروزی و طبائع الحیوان او به شمار می‌رود. مترجم در این ترجمه یادداشت‌ها و تعلیقاتی را نیز برای بهره‌گیری بیشتر خوانندگان بدان افزوده است.

کتاب پژوهشی در طبائع الحیوان را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم  

تمام پژوهشگران متون کهن ایرانی و علاقه‌مندان به علوم باستانی را به خواندن کتاب پژوهشی در طبائع الحیوان دعوت می‌کنیم.