کتاب از دریا به رود

کتاب از دریا به رود، نوشته منیره فرضی شوب، کندوکاوی در منابع اثرگذار بر سنایی در حدیقه الحقیقه است. سنایی شاعر و عارف قرن پنجم و ششم است که مفاهیم عرفانی را به شعر آورد و به نوعی از پایه‌گذاران شعر عرفانی به شمار می‌آید.

درباره کتاب از دریا به رود

سنایی عارف و شاعر بزرگ قرن پنج و اوایل قرن ششم است. او در شهر غزنه متولد شده است و دوران کودکی و نوجوانی خویش را در همین شهر سپری کرده است. وی در دوران زندگیش به تحصیل علوم و معارفی چون ادبیات عرب، فقه و حدیث و تفسیر و طب و نجوم و حکمت و کلام پرداخت و در هرکدام به درجه بالایی رسید، اما آنچه که او را ممتاز می‌کند این است که او و اشعارش آغازگر دوران و سبک جدیدی بودند. وی قصاید را با زهد و عرفان و نقدهای اجتماعی در آمیخته و غزلیاتش لطف شاعرانه و عاشقانه عجیبی دارند. 

در بسیاری از قصایدش به نقد اجتماعی پرداخته که به خوبی بیانگر مشکلات اجتماعی زمان زندگیش و ریا و دورویی است که جامعه پیرامونش را فرا گرفته است. با توجه به تمام آثار وی برخی حدس میزنند که مذهب وی تشیع باشد و برخی دیگر نیز مذهب او را تصوف دانسته‌اند. رنگ و روی قلندری در آثار او پیداست و همچنین در بسیاری از آثارش، پند و اندرزهایی میدهد و به وضع موجود در جامعه اعتراض می‌کند. 

حدیقه الحقیقه سنایی، منظومه‌ای عرفانی است که ده هزار بیت در ده باب دارد. سنایی در اشعار این کتاب علاوه بر ستایش خدا و پیامبر و خاندان و اصحاب او، درباره عقل و علم و حکمت و عشق سخن گفته است. در میان تمام آثاری که از سنایی به جا مانده است، این کتاب مقبول‌تر است و ادبیان و عارفان علاوه و توجه ویژه‌ای به آن نشان داده‌اند. 

منیره فرضی شوب در کتاب از دریا به رود، کندوکاوی می‌کند در منابع اثرگذار بر سنایی که در سرودن منظومه ارزشمندش، حدیقه الحقیقه، تاثیر داشتند.

کتاب از دریا به رود را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم 

علاقه‌مندان به مطالعات و پژوهش‌های ادبی از خواندن کتاب از دریا به رود لذت می‌برند. 

بخشی از کتاب از دریا به رود

یکی از مضامین دقیق و در خور توجهی که سنایی در بحث توحید بدان می‌پردازد سخن گفتن از معنای وحدانیت و یگانگی در حق پروردگار و تفاوت آن با تلقی عقل از این مفهوم است. یعنی تفاوت معنای »احد« با «یک» که در علم حساب مرسوم است. او حق را صمدی بی نیاز و احدی می‌داند که قابل شمار و حساب نیست و مفاهیم فراوانی و اندکی در او راه ندارد و مانند عدد «یک» به دنبال خود اعداد دیگر را به همراه نمی‌آرد. مفهوم یکی بودن او یگانگی مطلق و بدون «دو» است و اعتقاد بدان برابر با نفی همه ی هست ها و شمارهاست. 

بدین ترتیب او میان عدد «یک» در ریاضی که برای آن «دویی» قابل تصور است و «احد» که مفهومی ایدئولوژیک دارد و نمی توان برای آن «دویی» متصور شد، فرق می‌گذارد. 

احدست و شمار از او معزول 

صمدست و نیاز از او مخذول 

آن احد نی که عقل داند و فهم 

وآن صمد نی که حس شناسد و وهم 

نه فراوان نه اندکی باشد 

یکی اندر یکی یکی باشد 

در دوئی جز بدو سقط نبود 

هرگز اندر یکی غلط نبود 

تا ترا در درون شمار و شکیست 

چه یکی دان چه دو که هر دو یکیست