کتاب گوهر محیط

«گوهر محیط؛ مجموعه مقالات استاد مرحوم محیط طباطبایی در کتابشناسی ازلیان و بهائیان» نام پژوهشی از محمدمهدی صائمی است که در مجموعه «بهایی‌پژوهی» انتشارات گوی به چاپ رسیده است. مجموعه «بهایی‌پژوهی» گوی یکی از کاملترین مجموعه‌ها با بیش از ۶۱ عنوان کتاب درباره بهائیت است. این کتاب‌ها بهائیت را از ابعاد گوناگون تحلیل می‌کنند. اولین مقاله کتاب، مقاله‌ای است در مورد کتاب تاریخ نبیل زرندی و مقایسهٔ آن با کتاب تاریخ نقطةالکاف و هم‌چنین هویت‌شناسی نویسندهٔ کتاب تاریخ قدیم بابیه. این مقاله به همراه چند مقالهٔ پس از آن سلسله که مقالاتی است که مورد اعتراض افرادی نظیر دکتر داوودی و احمد خزان قرار گرفته و پاسخ‌های بعدی مرحوم محیط را در پی دارد. پس از این مقالات تاریخی، مقالات دیگر استاد در موضوع کتاب‌شناسی دو کتاب اصلی میرزا حسین‌علی یعنی کتاب اقدس -که همان کتاب اصلی احکام و مقررات بهائیان است- و کتاب ایقان یا رسالهٔ خالویه –که مهم‌ترین کتاب استدلالی بهائیت به‌شمار می‌رود- را می‌خوانید. دو مقاله نیز در تبیین جایگاه ملاعلی ترشیزی ملقب به «عظیم» پایان‌بخش مقالات دوبخشی ایشان است. به‌جز این مجموعه مقالات، دو مقالهٔ منفرد نیز از استاد محیط طباطبائی در این کتاب آمده است. یک مقاله دربارهٔ سرقت‌های ادبی برخی بهائیان و منسوب ساختن اشعار شاعران دیگر به رهبران جامعهٔ بابی و بهائی (و به‌طور مشخص به زرین‌تاج برغانی معروف به قرةالعین) را می‌نمایاند و دیگری در مورد برخورد تند بعضی از بهائیان با منتقدان بهائیت که با عنوان برهان قاطع به رشته تحریر درآمده است.