کتاب مشهد

«مشهد» به کوشش یاسمین افشار قتلی (-۱۳۶۸) به معرفی جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و گردشگری شهر مشهد می‌پردازد.علاقه‌مندان به تاریخ، ایران‌شناسی و ایران‌گردی می‌توانند در این کتاب با آثار تاریخی و فرهنگی کمتر شناخته‌شده‌ی این شهر خراسان بزرگ آشنا شوند. درباره «بقعه هارونیه»، بنایی باشکوه از دوره ایلخانی در مشهد که مردم به اشتباه آن را زندان هارون الرشید می‌دانند، این‌گونه می‌خوانید: بقعه هارونیه بنایی است مکعب شکل و آجری که در ۲۵ کیلومتری شمال غربی مشهد در حاشیه غربی جاده مشهد به طوس و در قلب دشت طوس واقع گردیده است و توجه به این نکته که هارونیه یگانه اثر برجای مانده از شهر باستانی طوس است، اهمیت آن را مشخص‌تر می‌سازد. این بنا در سده هشتم هجری در شهر کهن تابران بنا شده است. این بنا مشتمل بر یک فضای وسیع مربع گنبد دار به ارتفاع حدود ۲۵ متر و وسعت ۱۲ در ۱۲ متر است در انتهای بنا سه حجره و اتاقک با تزئیناتی شامل گچبری قرار دارند، تزئینات خارجی آن منحصر به قابهای عمودی و ستون نماهای طرفین ورودی می‌باشد. گنبد هارونیه در دهه های اخیر به همت انجمن اثار ملی و میراث فرهنگی خراسان مرمت و بازسازی شده است مردم این بنا را زندان هارونیه می‌نامند و در متون و سفر نامه ها از آن مسجد توس، آرامگاه و خانقاه غزالی نیز نام برده شده است. تحقیقات اخبر نشان داده است که بنای هارونیه آرامگاه یا خانقاهی است که در سده های هفتم یا هشتم هجری ساخته شده است. این بنای تاریخی در حدود ۶۰۰ متری آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی قرار دارد و در کنار آن سنگ سیاهی به عنوان یادبود امام محمد غزالی از عرفای سده پنجم و ششم هجری دیده می شود و در شمال‌غربی بنا نیز مقبره زنده یاد حسین خدیو جم ۱۳۰۶ تا ۱۳۶۸ ش از غزالی شناسان معاصر قرار دارد. هارونیه نام جدیدی است که به این مکان داده شده و شاید سابقه‌ی مکتوب آن حتی به یکصد سال پیش هم نرسد، لذا هیچ ارتباطی به هارون‌الرشید عباسی ۱۷۰ تا ۱۹۳ ق ندارد و سبک معماری آن معماری آذری می باشد.