کتاب دقائق المعارف فی تفسیر آیات العقائد (المجلد الاول)

کتاب دقائق المعارف فی تفسیر آیات العقائد (المجلد الاول) نوشته‌ی محمدباقر ملکی میانجی اثری پژوهشی در حوزه‌ی تفسیر آیات اعتقادی قرآن است که نشر معارف اهل بیت طاهرین آن را منتشر کرده است. این کتاب با رویکردی اجتهادی و مبتنی بر عقل و نقل، به بررسی و تحلیل آیات مرتبط با اصول اعتقادی اسلام، به‌ویژه از منظر شیعه امامیه می‌پردازد. نویسنده با بهره‌گیری از منابع روایی و عقلی، تلاش کرده است تا مفاهیم بنیادین اعتقادی همچون توحید، نبوت، امامت، معاد و سایر مباحث کلامی را از دل آیات قرآن استخراج و تبیین کند. ساختار کتاب بر اساس موضوعات کلامی تنظیم شده و علاوه‌بر تفسیر آیات، برخی رسائل مستقل نویسنده نیز در آن گنجانده شده است تا جامعیت بیشتری به مباحث داده شود. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب دقائق المعارف فی تفسیر آیات العقائد (المجلد الاول)

کتاب دقائق المعارف فی تفسیر آیات العقائد نوشته‌ی محمدباقر ملکی میانجی اثری است که به تفسیر و تحلیل آیات اعتقادی قرآن کریم می‌پردازد. این کتاب سومین جلد از مجموعه آثار نویسنده در حوزه‌ی معارف و تفسیر قرآن است و پس از آثار دیگری چون توحید الامامیه و بدائع الکلام در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است. ساختار کتاب بر پایه‌ی موضوعات کلامی و اعتقادی تنظیم شده و نویسنده با رویکردی اجتهادی، آیات مرتبط با مباحثی چون معرفت خداوند، توحید، صفات الهی، نبوت، امامت، معاد و سایر اصول اعتقادی را بررسی کرده است. در کنار تفسیر آیات، برخی رسائل مستقل مانند رساله‌ای در باب امامت پیامبر و شفاعت نیز به کتاب افزوده شده تا مباحث اعتقادی به‌صورت جامع‌تری ارائه شود. نویسنده در مقدمه، اهمیت فقه اکبر (معارف اعتقادی) را در کنار فقه اصغر (احکام عملی) یادآور شده و بر ضرورت بازگشت به تفسیر اجتهادی و عقل‌محور تأکید کرده است. این کتاب با بهره‌گیری از منابع روایی اهل بیت و استدلال‌های عقلی، تلاش دارد تصویری روشن و مستدل از اصول اعتقادی اسلام ارائه دهد و در عین حال، نقدهایی بر رویکردهای فلسفی و عرفانی نیز مطرح کرده است.

خلاصه کتاب دقائق المعارف فی تفسیر آیات العقائد (المجلد الاول)

کتاب دقائق المعارف فی تفسیر آیات العقائد در چندین بخش به شرح و تفسیر آیات کلیدی قرآن درباره‌ی اصول اعتقادی می‌پردازد. نویسنده ابتدا با تبیین جایگاه عقل و علم در معرفت دینی، به نقش عقل در فهم آیات و حجیت آن اشاره کرده است. در ادامه، مباحثی چون الهام فطری، تفاوت عقل و قطع، و جایگاه علم حصولی و حضوری در معرفت دینی بررسی شده است. بخش‌های بعدی کتاب به شرح مفاهیمی مانند حکمت، علم الیقین و عین الیقین، و مراتب یقین اختصاص یافته است. در این بخش‌ها، نویسنده با استناد به آیات و روایات، تفاوت میان علم حصولی و علم حضوری را توضیح داده و نقش مشاهده و معاینه در رسیدن به یقین را برجسته کرده است. در ادامه، کتاب به تفسیر آیات مرتبط با صفات الهی مانند رحمت، علم، قدرت، و سایر اوصاف خداوند می‌پردازد و تفاوت میان صفات ذاتی و فعلی را شرح می‌دهد. همچنین، مباحثی چون توحید در عبادت، اخلاص در دین، و معنای اسماء الهی با دقت بررسی شده‌اند. بخش‌هایی از کتاب نیز به تبیین مفاهیم نبوت، امامت، عصمت، معجزه و شفاعت اختصاص یافته است. نویسنده در این بخش‌ها، با استناد به آیات و روایات، جایگاه پیامبران و امامان را در هدایت بشر و تبیین معارف الهی تبیین کرده است. در بخش پایانی، کتاب به بررسی برخی شبهات کلامی و پاسخ به آن‌ها می‌پردازد و تلاش می‌کند با رویکردی عقلانی و نقلی، تصویری منسجم و مستدل از اصول اعتقادی اسلام ارائه دهد.

چرا باید کتاب دقائق المعارف فی تفسیر آیات العقائد (المجلد الاول) را بخوانیم؟

دقایق المعارف فی تفسیر آیات العقائد اثری است که با رویکردی اجتهادی و عقل‌محور، به تفسیر آیات اعتقادی قرآن می‌پردازد و تلاش می‌کند مفاهیم بنیادین کلامی را با استناد به قرآن و روایات اهل بیت تبیین کند. این کتاب برای کسانی که به دنبال فهم عمیق‌تر و مستدل‌تر از اصول اعتقادی اسلام هستند، فرصتی فراهم می‌کند تا با مبانی و استدلال‌های کلامی شیعه امامیه آشنا شوند. از ویژگی‌های شاخص این اثر می‌توان به ساختار موضوعی، توجه به نقد رویکردهای فلسفی و عرفانی، و بهره‌گیری از منابع اصیل اشاره کرد. همچنین، افزوده‌شدن رسائل مستقل به کتاب، جامعیت بیشتری به مباحث داده است. مطالعه‌ی این کتاب می‌تواند به ارتقای دانش اعتقادی، تقویت قدرت استدلال و آشنایی با شیوه‌ی تفسیر اجتهادی کمک کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به پژوهشگران و دانشجویان حوزه‌ی علوم اسلامی، علاقه‌مندان به مباحث کلامی و اعتقادی، طلاب حوزه‌های علمیه و کسانی که به دنبال فهم دقیق‌تر و مستدل‌تر از اصول اعتقادی اسلام هستند، پیشنهاد می‌شود. همچنین به کسانی که دغدغه‌ی شناخت مبانی اعتقادی شیعه امامیه و نقد رویکردهای فلسفی و عرفانی را دارند، توصیه می‌شود.