کتاب مسئولیت مدنی ناشی از تصمیمات و خطاهای هوش مصنوعی در قراردادهای تجاری هوشمند

کتاب مسئولیت مدنی ناشی از تصمیمات و خطاهای هوش مصنوعی در قراردادهای تجاری هوشمند نوشته‌ی حمید جان نثاری، اثری تخصصی در حوزه‌ی حقوق فناوری و تجارت است که به بررسی ابعاد حقوقی و چالش‌های ناشی از ورود هوش مصنوعی به قراردادهای تجاری هوشمند می‌پردازد. این کتاب با تمرکز بر مسئولیت مدنی، تلاش کرده است تا پرسش‌های بنیادینی را درباره‌ی نقش و جایگاه هوش مصنوعی در فرایند انعقاد و اجرای قراردادها مطرح کند و به تحلیل پیامدهای حقوقی خطاها و تصمیمات خودکار بپردازد. ساختار کتاب به گونه‌ای طراحی شده که ابتدا مفاهیم کلیدی مانند قرارداد هوشمند، هوش مصنوعی و مسئولیت مدنی را تعریف می‌کند و سپس به بررسی سازوکارهای فنی و حقوقی، چالش‌های اجرایی و تطبیقی در نظام‌های حقوقی مختلف می‌پردازد. انتشارات تاثیر آن را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مسئولیت مدنی ناشی از تصمیمات و خطاهای هوش مصنوعی در قراردادهای تجاری هوشمند

کتاب مسئولیت مدنی ناشی از تصمیمات و خطاهای هوش مصنوعی در قراردادهای تجاری هوشمند نوشته‌ی حمید جان نثاری، اثری میان‌رشته‌ای در مرز حقوق، فناوری و اقتصاد است. این کتاب به بررسی تحولات ناشی از ورود هوش مصنوعی به عرصه‌ی قراردادهای تجاری می‌پردازد و تلاش کرده است تا با رویکردی تحلیلی، ابعاد نظری و عملی مسئولیت مدنی را در این زمینه روشن کند. ساختار کتاب با ارائه‌ی تعاریف پایه‌ای آغاز می‌شود و سپس به سراغ سازوکار قراردادهای هوشمند، نقش بلاکچین، الگوریتم‌های هوش مصنوعی و چالش‌های اجرایی و حقوقی می‌رود. در ادامه، خطاهای مختلف ناشی از هوش مصنوعی دسته‌بندی و تحلیل شده‌اند و امکان انتساب مسئولیت به بازیگران مختلف (طراح، کاربر، پلتفرم) بررسی شده است. بخش‌هایی از کتاب به تطبیق نظام‌های حقوقی ایران، اتحادیه اروپا و ایالات متحده اختصاص یافته و در نهایت، راهکارها و آینده‌پژوهی در حوزه‌ی حقوق فناوری ارائه شده است. این کتاب برای دانشجویان، پژوهشگران و فعالان حوزه‌ی حقوق فناوری و تجارت دیجیتال، منبعی جامع و کاربردی به‌شمار می‌آید.

خلاصه کتاب مسئولیت مدنی ناشی از تصمیمات و خطاهای هوش مصنوعی در قراردادهای تجاری هوشمند

کتاب غیرداستانی است و این بخش باید پیام‌ها و ایده‌های اصلی کتاب را ارائه دهد. در این کتاب، نویسنده ابتدا با تعریف مفاهیم کلیدی مانند قرارداد هوشمند، هوش مصنوعی و مسئولیت مدنی، زمینه‌ی ورود به بحث را فراهم کرده است. قراردادهای هوشمند به‌عنوان برنامه‌هایی خوداجرا بر بستر بلاکچین معرفی شده‌اند که پس از تحقق شرایط توافق‌شده، بدون نیاز به مداخله انسانی اجرا می‌شوند. هوش مصنوعی نیز به‌عنوان عامل تصمیم‌گیرنده و تحلیل‌گر داده‌ها در این قراردادها نقش‌آفرینی می‌کند و همین موضوع، چالش‌های جدیدی را در حوزه‌ی مسئولیت مدنی ایجاد کرده است. کتاب به تفصیل به این پرسش می‌پردازد که در صورت بروز خطا یا خسارت ناشی از تصمیمات هوش مصنوعی، مسئولیت بر عهده‌ی چه کسی خواهد بود: طراح الگوریتم، کاربر، پلتفرم یا حتی خود هوش مصنوعی؟ نویسنده با دسته‌بندی خطاها به سه گروه الگوریتمی، داده‌ای و سیستمی، پیامدهای هر یک را بر روابط قراردادی و حقوقی بررسی کرده است. همچنین، مبانی سنتی مسئولیت مدنی (تقصیر، خطر، مسئولیت مطلق) در پرتو فناوری‌های نوین بازخوانی شده و چالش‌های انطباق این مبانی با تصمیمات خودکار هوش مصنوعی تحلیل شده است. در بخش‌های تطبیقی، وضعیت حقوقی قراردادهای هوشمند و هوش مصنوعی در ایران، اتحادیه اروپا و ایالات متحده بررسی شده و نقاط قوت و ضعف هر نظام حقوقی استخراج شده است. کتاب در نهایت با ارائه‌ی راهکارهایی برای قانون‌گذاران، محاکم و نهادهای بین‌المللی، بر ضرورت تدوین چارچوب‌های حقوقی شفاف و استانداردهای بین‌المللی برای حمایت از زیان‌دیدگان و تسهیل نوآوری تأکید کرده است. نقش بیمه و سازوکارهای جبران خسارت نیز به‌عنوان ابزارهای مکمل برای مدیریت ریسک‌های ناشی از هوش مصنوعی مورد توجه قرار گرفته است.

چرا باید کتاب مسئولیت مدنی ناشی از تصمیمات و خطاهای هوش مصنوعی در قراردادهای تجاری هوشمند را بخوانیم؟

این کتاب با تمرکز بر یکی از مهم‌ترین چالش‌های حقوقی عصر دیجیتال، یعنی مسئولیت مدنی ناشی از تصمیمات هوش مصنوعی در قراردادهای تجاری هوشمند، فرصتی فراهم کرده است تا خواننده با ابعاد پیچیده و چندلایه‌ی این موضوع آشنا شود. ویژگی شاخص کتاب، تحلیل دقیق و دسته‌بندی‌شده‌ی خطاها و مسئولیت‌ها در بستر فناوری‌های نوین است. همچنین، با ارائه‌ی مقایسه تطبیقی میان نظام‌های حقوقی مختلف و بررسی راهکارهای پیشنهادی، امکان شناخت بهتر چالش‌ها و فرصت‌های حقوقی در سطح ملی و بین‌المللی را فراهم آورده است. خواندن این کتاب به درک بهتر نقش هوش مصنوعی در تجارت، شناخت ریسک‌ها و مزایای قراردادهای هوشمند و آشنایی با مبانی نظری و عملی مسئولیت مدنی در فضای دیجیتال کمک می‌کند. علاوه‌بر این، کتاب با ارائه‌ی راهکارهای عملی برای قانون‌گذاران و فعالان حوزه‌ی فناوری، به توسعه‌ی چارچوب‌های حقوقی کارآمد و حمایت از نوآوری یاری می‌رساند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به پژوهشگران و دانشجویان حقوق فناوری، وکلا و مشاوران حقوقی، فعالان حوزه‌ی قراردادهای هوشمند و بلاکچین، مدیران شرکت‌های فناوری و استارتاپ‌ها، و همچنین سیاست‌گذاران و قانون‌گذاران حوزه‌ی فناوری اطلاعات پیشنهاد می‌شود. همچنین برای کسانی که دغدغه‌ی امنیت حقوقی، مدیریت ریسک و جبران خسارت در فضای تجارت دیجیتال دارند، مطالعه‌ی این اثر مفید خواهد بود.