کتاب شاه بوف دانا، جشن تیرگان

کتاب شاه بوف دانا، جشن تیرگان نوشته‌ی ناهید سدیدی و با تصویرگری آوا درویش، داستانی کودکانه است که به یکی از جشن‌های کهن ایرانی می‌پردازد. این کتاب توسط انتشارات نامه مهر منتشر شده است و با روایت ماجراهای چند حیوان جنگلی، به معرفی جشن تیرگان و افسانه‌های مرتبط با آن می‌پردازد. روایت داستان با زبانی ساده و صمیمی، کودکان را با آداب و رسوم و اسطوره‌های ایرانی آشنا می‌کند و در کنار آن، دوستی، همدلی و فداکاری را نیز به تصویر می‌کشد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب شاه بوف دانا، جشن تیرگان

شاه بوف دانا، جشن تیرگان اثری از ناهید سدیدی است که در قالب داستانی کودکانه، به سراغ یکی از جشن‌های باستانی ایران رفته است. داستان در جنگلی سرسبز و میان حیوانات مهربان جریان دارد و محوریت آن بر دو سنجاب کوچک به نام صفا و حنا و عموی دانایشان، شاه‌بوف، استوار است. روایت با یک اتفاق خانوادگی آغاز می‌شود و بهانه‌ای می‌شود تا کودکان مدتی را نزد عموی جغد خود بگذرانند. شاه‌بوف، که نماد دانایی و مهربانی است، با قصه‌گویی و همراهی، کودکان را با جشن تیرگان و افسانه‌های آن آشنا می‌کند. ساختار کتاب به گونه‌ای است که ابتدا ماجرای روزمره و دغدغه‌های کودکانه را نشان می‌دهد و سپس به تدریج وارد روایت‌های اسطوره‌ای و تاریخی می‌شود. در این میان، عناصر طبیعت، دوستی میان حیوانات و ارتباط با انسان‌ها نیز به تصویر کشیده شده است. کتاب با تصویرگری رنگی و جذاب، فضای شاد و آموزنده‌ای را برای مخاطبان کودک فراهم کرده است.

خلاصه کتاب شاه بوف دانا، جشن تیرگان

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند! داستان با خبر آسیب‌دیدگی پای خاله‌ی سنجاب آغاز می‌شود. خانم سنجاب برای مراقبت از خواهرش مجبور می‌شود فرزندانش، صفا و حنا، را نزد عمویشان شاه‌بوف دانا بگذارد. بچه‌ها که عاشق قصه‌های عمو جغد هستند، با اصرار مادر را راضی می‌کنند تا به خانه‌ی شاه‌بوف بروند. پس از رفتن مادر، صفا و حنا مدتی را با بازی و شیطنت در خانه‌ی جغد سپری می‌کنند تا شاه‌بوف از خواب بیدار شود. شاه‌بوف با مهربانی بچه‌ها را می‌پذیرد و خبر می‌دهد که قرار است به جشن تیرگان بروند؛ جشنی که با آب‌بازی و شادی همراه است. بچه‌ها با شوق به کنار رودخانه می‌روند و در کنار مردم به آب‌بازی می‌پردازند. در این میان، شاه‌بوف توضیح می‌دهد که جشن تیرگان فقط آب‌بازی نیست و پشت آن داستان‌هایی نهفته است. شب هنگام، شاه‌بوف قصه‌ی نخست تیرگان را تعریف می‌کند: در گذشته‌های دور، زمانی که خشکسالی و بی‌بارانی مردم را آزار می‌داد، مردم دعا کردند و ستاره‌ی شباهنگ در آسمان ظاهر شد. با آمدن این ستاره، باران بارید و زندگی به زمین بازگشت. مردم برای شکرگزاری، کنار رودخانه‌ها جمع شدند و آب‌بازی کردند؛ این آغاز جشن تیرگان بود. در ادامه، شاه‌بوف وعده می‌دهد که شب بعد، داستان دوم تیرگان را تعریف کند. این بار قصه‌ی آرش کمانگیر و پرتاب تیر از کوه دماوند را روایت می‌کند؛ داستانی از فداکاری و تعیین مرز ایران و توران. آرش با جان‌فشانی تیر را پرتاب می‌کند و پس از آن، مردم ایران جشن می‌گیرند. در پایان، با بازگشت مادر سنجاب و بهبود خاله، بچه‌ها با خاطراتی شیرین و دانشی تازه به خانه بازمی‌گردند.

چرا باید کتاب شاه بوف دانا، جشن تیرگان را بخوانیم؟

این کتاب با ترکیب داستانی جذاب و آموزنده، فرصتی فراهم کرده است تا کودکان با یکی از جشن‌های مهم ایرانی و افسانه‌های مرتبط با آن آشنا شوند. روایت ماجرا از زبان حیوانات جنگلی، فضای صمیمی و کودکانه‌ای ایجاد کرده که مفاهیمی چون همدلی، فداکاری و اهمیت سنت‌ها را به‌طور غیرمستقیم منتقل می‌کند. تصویرگری رنگی و زنده، جذابیت بصری داستان را دوچندان کرده و باعث می‌شود کودکان ارتباط بیشتری با شخصیت‌ها و فضای داستان برقرار کنند. همچنین، کتاب به‌گونه‌ای نوشته شده که هم برای خواندن والدین برای کودکان و هم برای مطالعه‌ی مستقل کودکان مناسب است. آشنایی با اسطوره‌ها و آیین‌های ایرانی از طریق داستان، می‌تواند حس هویت و تعلق فرهنگی را در کودکان تقویت کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به کودکان دبستانی، علاقه‌مندان به داستان‌های حیوانات، خانواده‌هایی که به دنبال آشنایی فرزندانشان با جشن‌ها و افسانه‌های ایرانی هستند و مربیان و آموزگارانی که به آموزش غیرمستقیم مفاهیم فرهنگی و اخلاقی اهمیت می‌دهند، پیشنهاد می‌شود.