کتاب هم قدم

کتاب هم‌قدم: راهنمای خانواده‌های کودکان با توانمندی‌های متفاوت در مراحل ارزیابی، تشخیص و توانبخشی نوشته‌ی مجید باقری و مهدیه قاسمی‌پور، اثری تخصصی و کاربردی برای والدین و خانواده‌هایی‌ست که با چالش‌های رشد و تکامل کودکان دارای نیازهای ویژه روبه‌رو هستند. این کتاب توسط انتشارات کلید آموزش منتشر شده است و با زبانی روشن و ساختاری گام‌به‌گام، تلاش کرده تا مسیر پرابهام تشخیص و توانبخشی را برای خانواده‌ها شفاف کند. نویسندگان با تکیه‌بر تجربه‌ی زیسته‌ی خود و بهره‌گیری از منابع علمی معتبر، راهکارها و اطلاعاتی را ارائه داده‌اند که والدین را از لحظه‌ی مواجهه با اولین نشانه‌ها تا مراحل عملی درمان و حمایت، همراهی می‌کند. هم‌قدم نه‌تنها به جنبه‌های علمی و پزشکی پرداخته، بلکه به دغدغه‌های عاطفی و روانی خانواده‌ها نیز توجه ویژه‌ای داشته است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب هم قدم

کتاب هم‌قدم نوشته‌ی مجید باقری و مهدیه قاسمی‌پور، راهنمایی جامع برای خانواده‌هایی‌ست که فرزندشان با توانمندی‌های متفاوت رشد می‌کند. این کتاب در سه فصل اصلی و مجموعه‌ای از پیوست‌های کاربردی تنظیم شده است. فصل اول به مفاهیم پایه و تفاوت‌های رشد و تکامل، انواع اختلالات، شدت و دامنه‌ی آن‌ها و عوامل مؤثر بر بروز این شرایط می‌پردازد. فصل دوم، والدین را با روند ارزیابی و تشخیص آشنا می‌کند؛ از مشاهده‌ی علائم اولیه در خانه تا غربالگری‌های مراکز بهداشت و نقش تیم تخصصی در تشخیص. فصل سوم به توانبخشی اختصاص یافته و مراحل عملی، انواع مداخلات و نقش کلیدی خانواده را در این مسیر شرح داده است. پیوست‌ها نیز ابزارهایی مانند منحنی‌های رشد، راهنمای بازی و واژه‌نامه‌ی اختلالات را در اختیار خواننده قرار می‌دهند. هم‌قدم با رویکردی همدلانه، تلاش کرده است تا علاوه‌بر ارائه‌ی اطلاعات علمی، به نگرانی‌ها و احساسات والدین نیز پاسخ دهد و آن‌ها را در مسیر تبدیل‌شدن به حامیان آگاه و فعال فرزندشان توانمند سازد.

خلاصه کتاب هم قدم

کتاب هم‌قدم با روایت تجربه‌ی شخصی نویسندگان آغاز می‌شود؛ جایی که والدین با تولد فرزندشان و مواجهه با شرایط متفاوت او، وارد دنیایی ناشناخته و پر از پرسش می‌شوند. نویسندگان، این مسیر را از اولین نشانه‌های نگرانی تا مراحل تخصصی تشخیص و توانبخشی، به‌صورت گام‌به‌گام ترسیم کرده‌اند. فصل اول به والدین کمک می‌کند تا مفاهیم کلیدی مانند رشد، تکامل، اختلال و بیماری را درک کنند و تفاوت‌های آن‌ها را بشناسند. همچنین، انواع اختلالات (مادرزادی و اکتسابی)، شدت و دامنه‌ی آن‌ها و عوامل ژنتیکی و محیطی مؤثر بر بروز این شرایط بررسی شده است. در فصل دوم، مسیر عملی تشخیص شرح داده شده است؛ از مشاهده‌ی علائم اولیه توسط خانواده، شناسایی پرچم‌های قرمز و بررسی سابقه‌ی خانوادگی تا غربالگری‌های مراکز بهداشت و ارزیابی‌های تخصصی. نقش والدین به‌عنوان اولین مشاهده‌گر و اهمیت اعتماد به غریزه‌ی والدگری در این بخش برجسته شده است. همچنین، روند ارزیابی‌های پزشکی، آزمایش‌ها و جلسات جمع‌بندی تیم تخصصی به‌تفصیل توضیح داده شده است. فصل سوم به توانبخشی اختصاص دارد و مراحل چهارگانه‌ی آن (ارزیابی، برنامه‌ریزی، اجرا و پایش) را شرح می‌دهد. انواع مداخلات مانند کاردرمانی، گفتاردرمانی، خدمات روانشناسی و آموزش ویژه معرفی شده‌اند و نقش خانواده به‌عنوان مدیر اطلاعات، شریک درمانی و حامی عاطفی کودک مورد تأکید قرار گرفته است. پیوست‌های کتاب نیز ابزارهای عملی برای پایش رشد، بازی و تعامل و واژه‌نامه‌ی اختلالات را در اختیار خانواده‌ها قرار می‌دهند. پیام اصلی کتاب، توانمندسازی والدین برای تبدیل‌شدن به قهرمانان مسیر رشد فرزندشان است.

چرا باید کتاب هم قدم را بخوانیم؟

هم‌قدم با ترکیب تجربه‌ی زیسته و دانش تخصصی، تصویری واقع‌بینانه و کاربردی از مسیر رشد و توانبخشی کودکان با توانمندی‌های متفاوت ارائه داده است. این کتاب نه‌تنها اطلاعات علمی و راهنمایی‌های عملی را در اختیار خانواده‌ها می‌گذارد، بلکه به دغدغه‌های عاطفی و روانی والدین نیز توجه کرده است. ساختار گام‌به‌گام و مثال‌های ملموس، امکان استفاده‌ی آسان را برای خانواده‌هایی با سطوح مختلف آگاهی فراهم می‌کند. همچنین، ابزارهای کاربردی مانند چک‌لیست‌ها، منحنی‌های رشد و راهنمای بازی، کتاب را به یک همراه همیشگی برای والدین تبدیل کرده است. هم‌قدم به والدین کمک می‌کند تا با اعتمادبه‌نفس و آگاهی، نقش فعالی در تیم درمانی فرزندشان ایفا کنند و از احساس انفعال به سوی قدرت و مسئولیت حرکت کنند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به والدینی پیشنهاد می‌شود که فرزندشان با چالش‌های رشدی یا اختلالات تکاملی روبه‌روست یا نسبت به روند رشد کودک خود نگرانی دارند. همچنین، مربیان، درمانگران و مشاورانی که با کودکان با نیازهای ویژه کار می‌کنند، می‌توانند از مطالب کتاب بهره‌مند شوند. هم‌قدم برای کسانی مناسب است که به‌دنبال راهنمایی علمی، عملی و همدلانه در مسیر ارزیابی، تشخیص و توانبخشی هستند.

بخشی از کتاب هم قدم

«کودک با توانمندی‌های متفاوت» به کودکی گفته می‌شود که مسیر رشد و یادگیری او در زمینه‌های جسمی، شناختی، حسی یا رفتاری، دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی است. این کودکان، که در ادبیات رسمی‌تر با عنوان «کودکان با نیازهای ویژه» نیز شناخته می‌شوند، برای شکوفایی کامل استعدادهایشان به فرصت‌ها، روش‌ها و محیطی متناسب‌سازی‌شده فراتر از آنچه برای همسالانشان فراهم است، نیاز دارند. اما فراتر از این تعریف، مهم است که به این تفاوت‌ها چگونه نگاه کنیم. این عبارت یک برچسب توصیفی است؛ نه یک محدودیت؛ و به عنوان نقطه‌ی شروعی برای شناخت عمیق‌تر فرزندمان عمل می‌کند. این شناخت به ما کمک می‌کند تا زاویه دیدمان را از «نیاز» به «توانایی» تغییر دهیم و با عشق و خلاقیت، بهترین مسیر را برای همراهی با دنیای بی‌همتای او پیدا کنیم. این ویژگی‌های منحصربه‌فرد در مسیر رشد، می‌توانند در یک یا چند حوزه اصلی از زندگی کودک بروز کنند: • جسم و حرکت: شیوه‌ی کنترل عضلات، حفظ تعادل و هماهنگی حرکات در او ممکن است متفاوت باشد و برای انجام فعالیت‌های فیزیکی، به روش‌ها یا ابزارهای جایگزین نیاز داشته باشد. • دریافت و پردازش حواس: نحوه‌ی پاسخگویی او به اطلاعات حسی (نور، صدا، لمس و...) ممکن است بسیار حساس‌تر یا کمتر از دیگران باشد. این ویژگی، شیوه‌ی تعامل او با دنیای اطراف را شکل می‌دهد و نیازمند ایجاد محیطی سازگار با اوست. • تفکر و یادگیری: روشی که او برای پردازش اطلاعات، حل مسئله و یادگیری به کار می‌گیرد، با شیوه‌های رایج تفاوت دارد. این بدان معناست که او برای درخشش به رویکردهای آموزشی انعطاف‌پذیر و خلاقانه پاسخ بهتری می‌دهد. • ارتباط و تعامل اجتماعی: او ممکن است در درک و استفاده از زبان کلامی یا غیرکلامی و فهم قوانین نانوشته‌ی اجتماعی، شیوه‌ی متفاوتی داشته باشد و از مسیرهای دیگری برای برقراری ارتباط بهره ببرد. • هیجانات و رفتار: این بخش به سبک خاص او در تجربه و ابراز احساسات و شیوه‌ی انطباق رفتارش با موقعیت‌های مختلف اجتماعی مربوط می‌شود. درک این حوزه‌ها به ما کمک می‌کند تا ببینیم «توانایی متفاوت» به معنای ناتوانی نیست، بلکه نشان‌دهنده‌ی این است که فرزند ما برای شکوفا شدن، به مسیری متفاوت و متناسب با ویژگی‌های خود نیاز دارد.»