کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی

کتاب الکترونیکی «روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی (از دیروز تا امروز)» نوشتهٔ «ریچارد هافستادر» و با ترجمهٔ «سیدمحمد رضایی‌نیا» توسط نشر سنجاق منتشر شده است. این اثر به بررسی ریشه‌ها و نمودهای روشنفکرستیزی در تاریخ و فرهنگ آمریکا می‌پردازد و با نگاهی تحلیلی، ابعاد اجتماعی، سیاسی و فرهنگی این پدیده را واکاوی می‌کند. نویسنده با تکیه‌بر منابع تاریخی و تحلیل‌های جامعه‌شناختی، تلاش کرده است تا روند شکل‌گیری و تداوم بدبینی نسبت به روشنفکران را در جامعه آمریکایی نشان دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی

«روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی» اثری ناداستان و تحلیلی است که به بررسی تاریخی و جامعه‌شناختی پدیدهٔ روشنفکرستیزی در ایالات متحده می‌پردازد. «ریچارد هافستادر» در این کتاب، با رویکردی میان‌دیسپلینری، به تحلیل جایگاه و نقش روشنفکران در جامعه آمریکایی و واکنش‌های منفی نسبت به آنان می‌پردازد. ساختار کتاب بر پایهٔ روایت تاریخی و تحلیل فرهنگی استوار است و نویسنده با بهره‌گیری از مثال‌ها و رویدادهای مهم، سیر تاریخی این پدیده را از قرون گذشته تا قرن بیستم دنبال می‌کند. کتاب در قالب فصل‌هایی منظم، ابتدا به تعریف روشنفکر و تفاوت آن با متخصص و اندیشمند می‌پردازد و سپس نقش مذهب، سیاست، آموزش و رسانه را در شکل‌گیری و تقویت روشنفکرستیزی بررسی می‌کند. افزون‌بر متن اصلی، مترجم با افزودن پی‌نوشت‌هایی مفصل، تلاش کرده است تا مباحث کتاب را به‌روز کند و ارتباط آن را با تحولات معاصر و جامعه ایرانی نشان دهد. این کتاب نه‌تنها به تاریخ سیاسی و فرهنگی آمریکا می‌پردازد، بلکه به‌نوعی بازتابی از نگرش‌های اجتماعی و فرهنگی نسبت به نخبگان فکری در جوامع مدرن است.

خلاصه کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی

کتاب «روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی» به واکاوی ریشه‌ها و نمودهای بدبینی و خصومت نسبت به روشنفکران در جامعه آمریکا می‌پردازد. «ریچارد هافستادر» با بررسی تاریخی، نشان می‌دهد که روشنفکرستیزی پدیده‌ای تازه یا صرفاً محصول دهه‌های اخیر نیست، بلکه ریشه‌هایی عمیق در فرهنگ و تاریخ آمریکا دارد. نویسنده ابتدا مفهوم روشنفکر و تفاوت آن با متخصص و اندیشمند را شرح می‌دهد و سپس به سراغ نقش مذهب، به‌ویژه جریان‌های پیوریتن و احیاگری مذهبی، در شکل‌گیری این نگرش می‌رود. او نشان می‌دهد که چگونه سنت‌های مذهبی و ارزش‌های عمل‌گرایانه آمریکایی، زمینه را برای بی‌اعتمادی به روشنفکران فراهم کرده‌اند. در ادامه، کتاب به نقش سیاست و تحولات اجتماعی، به‌ویژه در دوران مک‌کارتیسم و جنگ سرد، می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه روشنفکران به‌عنوان گروهی مشکوک و حتی تهدیدآمیز برای ارزش‌های ملی معرفی شده‌اند. هافستادر به بررسی رابطه میان دموکراسی و روشنفکرستیزی می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه ایدهٔ برابری و ضدیت با نخبه‌گرایی، گاه به حذف و طرد روشنفکران از عرصه عمومی منجر شده است. در بخش‌های بعدی، نویسنده به نقش آموزش و نظام مدرسه، رسانه‌ها و فرهنگ بیزنس در تقویت این پدیده می‌پردازد. او مثال‌هایی از حمله به دانشگاه‌ها، بی‌اعتمادی به متخصصان و حتی نقد آموزش سنتی را مطرح می‌کند. در نهایت، کتاب با تحلیل پیامدهای روشنفکرستیزی برای جامعه آمریکایی و تأثیر آن بر سیاست، فرهنگ و آموزش، تصویری چندلایه و پیچیده از این پدیده ارائه می‌دهد. هافستادر تأکید می‌کند که روشنفکرستیزی نه‌تنها یک گرایش فردی یا سیاسی، بلکه بخشی از ساختار فرهنگی و اجتماعی آمریکاست که در دوره‌های مختلف شدت و ضعف یافته است.

چرا باید کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و تاریخی، به یکی از مهم‌ترین و کمتر بررسی‌شده‌ترین جنبه‌های فرهنگ آمریکایی می‌پردازد. مطالعهٔ آن فرصتی فراهم می‌کند تا خواننده با ریشه‌ها و دلایل بدبینی نسبت به روشنفکران و نخبگان فکری در جامعه‌ای مدرن آشنا شود. اثر حاضر، با ارائه مثال‌های تاریخی و تحلیل‌های جامعه‌شناختی، به درک بهتر رابطه میان سیاست، مذهب، آموزش و فرهنگ عمومی با جایگاه روشنفکران کمک می‌کند. همچنین، پی‌نوشت‌های مترجم، کتاب را به مسائل معاصر و دغدغه‌های جامعه ایرانی پیوند می‌زند و امکان مقایسه و تأمل درباره وضعیت روشنفکری در ایران را نیز فراهم می‌آورد. این کتاب برای کسانی که به تاریخ اندیشه، جامعه‌شناسی فرهنگ و نقد اجتماعی علاقه‌مندند، دریچه‌ای تازه به روی فهم پدیده‌های فرهنگی و اجتماعی می‌گشاید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای علاقه‌مندان به جامعه‌شناسی، تاریخ اندیشه، علوم سیاسی و مطالعات فرهنگی مناسب است. همچنین، پژوهشگران و دانشجویانی که دغدغهٔ فهم رابطه میان روشنفکری و جامعه را دارند یا به بررسی انتقادی فرهنگ آمریکایی و تأثیرات آن بر سایر جوامع می‌پردازند، از این کتاب بهره خواهند برد. این اثر برای کسانی که به دنبال تحلیل ریشه‌های بدبینی به نخبگان فکری و روشنفکران در جوامع مدرن هستند، پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی

«این کتاب عمدتاً به جنبه‌های مشخصی از گذشته دور آمریکا می‌پردازد، درحالی‌که بالندگی مفهوم روشنفکرستیزی بیشتر در پاسخ به شرایط سیاسی و روشنفکری دهه ۱۹۵۰ میلادی روی داده‌است. واژه «روشنفکرستیزی»، که پیش از آن کمتر شنیده شده‌بود، در این دهه به مفهوم آشنایی در دایره لغات ملی آمریکا در نقد فرهنگ آمریکایی، خصوصاً در محیط‌های دانشگاهی، تبدیل شد. پیش از آن نیز روشنفکران آمریکایی غالباً از بی‌احترامی به اندیشه و نادیده‌انگاری ملی آن، دلسرد و تلخ‌کام بوده‌اند، اما دشوار است دوره‌ای از تاریخ آمریکا را یافت که در آن، عده قابل توجهی از مردم خارج از دایره دانشگاهی در این نگرانی شریک بوده‌باشند، و یا انتقادی ملی از این دست، تبدیل به جنبشی ملی شده‌باشد. بیش از همه، مک‌کارتیسم بود که این ترس را فراگیر کرد که تفکر انتقادی در آمریکا رو به افولی ویرانگر است. البته روشنفکران تنها گروهی نبودند که تحت آماج حملات مک‌کارتی قرار می‌گرفتند - وی در واقع به‌دنبال اهداف بزرگتری بود - اما روشنفکران در خط مقدم حمله قرار داشتند و طرفداران مک‌کارتی به‌خصوص از حمله به روشنفکران بسیار خرسند بودند. یورش‌های مک‌کارتی به روشنفکران و دانشگاه‌ها در سرتاسر آمریکا توسط دسته‌ای از مفتشان ناشی، تقلید و پیگیری می‌شد. در میانه این توطئه‌پراکنی پر التهاب و حماقت بی‌رحمی که با اتهامات بی‌امان مک‌کارتی برانگیخته شده‌بود، انتخابات ریاست جمهوری ۱۹۵۲ تضاد میان روشنفکری و بی‌فرهنگی در میان دو کاندیدا را به اوج خود رساند. در یک سو، ادلای استیونسون، سیاستمداری با اندیشه و سلیقه‌ای نامتعارف قرار داشت که کشش او به سمت روشنفکران در تاریخ معاصر آمریکا بی‌نظیر بود. در سوی دیگر، دوایت آیزنهاور، سیاستمداری با تفکر سنتی و تا حدی عوام‌پسند حضور داشت که تحت کنترل معاون خود، نیکسون، با شخصیتی نه‌چندان دل‌نشین، قرار گرفته‌بود و کارزاری انتخاباتی را به راه انداخته‌بود که به‌نظر می‌رسید بیش از آنکه تحت نظر آیزنهاور باشد، توسط نیکسون و طرفداران مک‌کارتی در حزب وی تنظیم و رهبری می‌شد.»